شبکه خبری فرانس 24، اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کنونی مصر و جهان عرب را در گفتگویی اختصاصی با عمرو موسی دبیرکل اتحادیه عرب، به بحث گذاشت.

مجری این شبکه در ابتدای این برنامه با اشاره به مصاحبه ای که یک سال پیش با عمروموسی داشته است و وی در آن حاضر نشده بود به سوالش مبنی بر اینکه آیا مصر نیاز به تغییر دارد، پاسخ دهد، این سوال را از او پرسید که آیا اکنون تاسف نمی خورید چرا در گذشته درباره تغییراتی که برای مصر ضروری بوده، سخن نگفته است؟
وی در پاسخ گفت: همه ما منتظر این تغییرات بودیم زیرا شرایط حاکم بر کشور بسیار سخت و دشوار بود و درنتیجه وقوع چنین تغییراتی را ایجاب می کرد. دبیرکل اتحادیه عرب در این باره افزود شرایطی که بر مصر حاکم بود بی سابقه بود و از همین رو همه ما بر این باور بودیم که این روند اینطور نمی تواند ادامه یابد و تغییرات در کشور قطعا به وقوع خواهد پیوست. موسی افزود البته من در نشست سران عرب که یک هفته قبل از انقلاب مردم تونس در شرم الشیخ برگزار شده بود، یعنی در 19 ژانویه امسال در حضور حسنی مبارک رئیس جمهوری سابق مصر و دیگر روسای جمهور کشورهای عربی گفتم که انقلاب مردم تونس زیاد دور نیست و یاس و ناامیدی در همه جای جهان عرب به چشم می خورد.

دبیرکل اتحادیه عرب در پاسخ به این سئوال که الان که شما قرار است تا چند وقت دیگر از سمت کنونی خود به منظور شرکت در انتخابات ریاست جمهوری مصر استعفا کنید، آیا نگران نیستید که مردم با توجه به آنکه در زمان رژیم حسنی مبارک به مدت 10 سال وزیر امور خارجه مصر بوده اید به شما رای ندهند، گفت:
من قبل از هر چیز، وزیر امور خارجه مصر بوده ام. چیزی که من در این مدت انجام داده ام به تایید اکثریت مردم مصر و جهان عرب نیز رسیده است. در زمانی که من وزیر امور خارجه مصر بودم وضع ما در جهان خوب بود، زیرا مستقل عمل می کردیم در عرصه سیاسی بین المللی بسیار فعال بودیم و اتفاقا باید بگویم که من افتخار می کنم که در این سال ها به خاطر کارهایی که انجام دادم وزیر امور خارجه مصر بودم.
موسی در بخش دیگر از سخنان خود درباره سمت نخست وزیری اش در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک گفت: در این زمان که من نخست وزیر بودم، وزیر امور خارجه کنونی مصر نیز در یکی از دولت ها در این مقطع زمانی، وزیر بود. بنابر این ما دارای تجربه هستیم و خدماتی که برای کشور در گذشته یعنی در زمانی ریاست جمهوری حسنی مبارک انجام داده ایم بسیار با کیفیت بوده است. موسی افزود از همه این مسائل که بگذریم من از بودجه ملی کشور حقوق دریافت کرده ام و نه از فرد خاصی. از همین رو من به مصر تعلق دارم و فکر می کنم تجربیاتی که من در این سال های خدمت به دست آورده ام، به من و اشخاصی مثل من امکان می دهد به کشورمان بهتر خدمت کنیم و در کارهایی که برای کشورمان انجام گیرد سهیم شویم تا کشور را از وضعی که رژیم سابق به جای گذاشت، خارج کنیم.

مجری فرانس 24 در ادامه این مصاحبه با اشاره به این نکته که موفقیت های شما (موسی) در زمان ریاست جمهوری مبارک به خاطر موضع گیری حمایت گرایانه ای بوده است که شما در قبال فلسطینی ها اتخاذ کرده اید، از وی پرسید اگر رئیس جمهوری مصر شوید کشور شما چه موضع ای درباره مناقشه اسرائیل و فلسطین خواهد گرفت، گفت:
طبیعی است که مصر باید موضع با نفوذ خود را در منطقه دوباره اعمال کند. مصر باید مسیر سیاست خوبی را در پیش بگیرد و سیاست خوب همه به نظر ما تلاش برای برقراری صلح در منطقه است اما این صلح نباید به هر قیمتی باشد. موسی افزود لازم نیست برای شرکت در کنفرانس ها به هر جای رفت بلکه با پشتکار و سماجت برای صلح کار کرد و این کاری است که من در نظر دارم اگر رئیس جمهور مصر شوم انجام دهم. وی افزود باید عدالت اجرا شود و تعهد ما در قبال کشور مستقل فلسطین باید در هر شرایطی قاطع باشد. موسی تصریح کرد ما از دولت کنونی گرفته تا مخالفان نباید از تعهد خود در قبال آرمان فلسطین عدول کنیم. وزیر امور خارجه سابق مصر افزود یکی از دلایل نارضایتی مردم از رژیم سابق مصر این بود که می گفتند حکومت حاکم بر کشورشان سیاست سخت و قاطعی در قبال برخی از مسائل مرتبط به مناقشه فلسطین و اسرائیل اتخاذ نکرده است.
مردم مصر ناراضی بودند چون فکر می کردند که حکومت حاکم بر کشورشان باید به برخی مسائل، پاسخ های دیگری می داد. وی درباره مصر گفت آنچه ما در مصر نیاز داریم که انجام دهیم، بازسازی کشور است و برای این کار، قبل از هر چیز صلح و ثبات لازم است و این صلح و ثبات باید در اطراف ما باشد. بنابر این در منطقه ما نباید ماجراجویی های سیاسی وجود داشته باشد.

مجری این شبکه در ادامه با اشاره به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آینده مصر که قرار است در پاییز امسال برگزار شود و با توجه به حضور گروه اخوان المسلمین در آن که انتظار می رود شاهد شگفتی های زیادی در آن باشیم، نظر موسی را در این باره پرسید که آیا این خطر وجود ندارد با پیروزی اخوان المسلمین، مصر مسیر تعصب گرایی را در پیش گیرد که تا کنون در پیش نگرفته است؟
دبیر کل اتحادیه عرب در پاسخ به این سوال گفت: دموکراسی، دموکراسی است. وقتی ما دم از دموکراسی می زنیم، در نتیجه به آن ها (گروه اخوان المسلیمن) نیز امکان دهیم تا در فرآیند ها و فعالیت های سیاسی کشور مشارکت داشته باشند. اما من فکر نمی کنم که یک گروه، هر گروهی باشد بتواند در انتخابات به تنهایی اکثریت آرا را از آن خود کند. اما در همین حال، دیگر گروه ها و دیگر تشکل های سیاسی به زمان بیشتری برای شناساندن خود به مردم نیاز دارند. به همین دلیل است که ما خواستار به تعویق افتادن انتخابات پارلمانی هستیم اما انتخابات ریاست جمهوری را باید در موعد مقرر برگزار کنیم. وزیر امور خارجه سابق مصر تاکید کرد روند برقراری دموکراسی در کشور باید آغاز شود. اما آغاز شدن این روند نیز باید بعد از تشکیل مجلس موسسان باشد.
چون وقتی مجلس موسسان در کشور تشکیل شود شرایط برای تصویب قانون اساسی جدیدکشور نیز فراهم می شود و بعد از این باید انتخابات پارلمانی در کشور برگزار شود.

مجری فرانس 24 درباره قانون اساسی جدید مصر، موضوع ماده دوم قانون اساسی کنونی این کشور را پیش کشید که تصریح می کند اسلام، دین رسمی مصر است و شریعت اسلامی نیز اساس نظام قضایی کشور را تشکیل می کشید و در همین باره نظر وی را در این باره پرسید که آیا وقت آن نرسیده که مصر جدید این ماده را کنار گذارد و قانون اساسی را تدوین کند که در آن حقوق اقلیت ها، از جمله قبطی ها نیز تضمین شده باشد؟
موسی در پاسخ به این سئوال نیز گفت: قانون اساسی جدید کشور باید این واقعیت را در نظر بگیرد که ما در قرن 21 هستیم. بنابر این اصول اساسی مانند حقوق بشر، آزادی های اساسی، توسعه همگانی بخش های مختلف جامعه از جمله رعایت حقوق زنان، شفافیت و خلاصه همه حقوق اساسی که در قانون های اساسی جهان موجود است در نظر بگیرد. وی درباره ماده دوم قانون اساسی کنونی مصر نیز که به اصل شریعت اسلامی به عنوان اساس و پایه نظام قضایی کشور اشاره می کند، گفت: من فکر می کنم نباید بحث درباره این اصل را باز کنیم بلکه این اصل باید همچنان در قانون اساسی کشور باقی بماند. اما از آن طرف باید اصول دیگری در قانون اساسی جدید کشور گنجانده شود که حقوق شهروندی و برخورد برابر و بدون تبعیض و بدون توجه به نژاد و رنگ و پوست با همه اتباع کشور، پررنگ شود.

دبیرکل اتحادیه اروپا درباره قیام های مردمی و انقلاب های کشورهای عربی و اینکه آیا با اقدامات نظامی که اکنون ناتو در لیبی انجام می دهد موافق هست یا خیر نیز گفت:
ما مسئله لیبی را در دو مرحله بررسی کردیم: نخست، در اتحادیه عرب با اکثریت تصمیم گرفتیم که عضویت لیبی در این نهاد عربی و منطقه ای را به حالت تعلیق در آوریم زیرا رژیم این کشور رفتار بدی با مردم خود داشت. دوم، کشورهای عضو اتحادیه عرب طرحی را برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع با هدف محافظت از غیرنظامیان لیبی پیشنهاد کرد که با اکثریت نیز به تصویب رسید و بعد تصویب این طرح بود که ما از شورای امنیت سازمان ملل خواستیم یک منطقه پرواز ممنوع در لیبی ایجاد کند. ما برای محافظت از مردم لیبی خواستار ایجاد منطقه پرواز ممنوع شدیم و نه آنکه به لیبی حمله شود، اشغال شود و تجزیه شود. قطعنامه 1973 که شورای امنیت سازمان ملل برای لیبی تصویب کرده است به طور آشکار تصریح می کند که نباید به خاک لیبی حمله شود، خاک این کشور نباید اشغال شود و برعکس بر حفظ تمامیت ارزی و حاکمیت این کشور تاکید شده است.
هدف ما این بوده است که از جان غیر نظامیان در لیبی در مقابل هر گونه حمله (حمله نیروهای قذافی و نیروهای ناتو) جلوگیری کنیم. ما امیدواریم که ایجاد فضای پرواز ممنوع و دیگر اقداماتی که درباره لیبی به کار گرفته شده است باعث کشته شدن بیشتر غیر نظامیان در لیبی نشود. ما تا یک هفته یا 10 روز دیگر با سازمان ملل، اتحادیه اروپا، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه آفریقا نشستی را درباره شرایط حاکم بر لیبی تشکیل خواهیم داد. یکی ازمسائلی که در این نشست مطرح خواهد شد برقراری آتش بس بین نیروهای وفادار به قذافی و نیروهای ناتو خواهد بود. با این حال فکر نمی کنیم که درباره آتش بس در لیبی اجماعی وجود داشته باشد اما چیزی که می دانیم این است که لیبی دیگر نمی تواند به شرایط قبل از قیام مردمی این کشور برگردد.
با این همه تحولات که در این کشور روی داده است نمی توان ادعا کرد که هیچ چیزی رخ نداده است و باید به شرایط قبل بازگشت. در لیبی باید گذار سیاسی انجام گیرد و آنگاه خواهیم دیدکه لیبی آینده، چگونه لیبی خواهد بود.

منبع: واحد مرکزی خبر