جلسه نقد و بررسي كتاب «تاريخ جمعيت اخوان المسلمين از آغاز تا امروز» با حضور حجت‌الاسلام سيدهادي خسروشاهي مترجم كتاب و محمدحسين سلطاني‌فر كارشناس وزارت خارجه و حجت‌الله جودكي پژوهشگر تاريخ در سراي اهل قلم برگزار شد.
اين كتاب درباره با فعاليت‌هاي سياسي و اجتماعي جنبش اخوان المسلمين به عنوان يكي از بزرگ‌ترين جنبش‌هاي سياسي مصر در دو مجلد از سوي مركز اسناد و تاريخ ديپلماسي وزارت خارجه منتشر شده است.

خسروشاهي: نيم قرن است كه با اخوان‌المسلمين رابطه دارم
بنابر اين گزارش در اين نشست حجت‌الاسلام سيدهادي خسروشاهي با اشاره به اينكه اين كتاب 45 سال پيش توسط «ريچارد ميشل» نگاشته شده، گفت: نسخه انگليسي اين كتاب را اولين بار آقاي ابراهيم يزدي به من دادند اما چون به زبان انگليسي آشنايي نداشتم خيلي دوست داشتم نسخه عربي آن به دستم برسد. وي افزود: «ريچارد ميشل» براي اين كتاب 5 سال را در مصر و در ميان اخوان المسلمين زندگي كرده است و كتابش اسناد بسيار خوبي دارد.
خسروشاهي با اشاره به ترجمه عربي اين كتاب توسط يكي از افسران آزاد مصر كه از اعضاي اخوان المسلمين بوده است، تاكيد كرد: مترجم عربي آن اشتباهات ميشل را بيان كرده كه از جمله آن ها مبحث ترور عبدالناصر توسط اخوان است كه يكي از جعليات و دروغ‌هاي تاريخي است كه ناصر در اين مسئله به دنبال سركوب اخوان المسلمين بود. وي افزود: سركوب اخوان المسلمين در مصر و توسط جمال عبدالناصر باعث شد تا پس از آن اين جمعيت در ليبي، عراق و سوريه سركوب شود.

خسروشاهي با اشاره به روابط نيم‌قرني خود با اخوان المسلمين گفت: من با مرحوم رمضان كه داماد حسن‌البنا بود و به سوريه گريخت و از آنجا و پس از آن در ژنو نشريه «المسلمون» را براي قاهره منتشر مي‌كرد رابطه داشتم و بيشتر رابطه ما با اخوان‌المسلمين فرهنگي بود. وي با اشاره از تلاش‌هايش براي جلوگيري از اعدام «سيد قطب» از رهبران بزرگ اخوان‌المسلمين گفت: ما از طريق بيت آيت‌الله حكيم به نامي مجعول، نامه‌هايي را براي رهبران مصر مي‌نوشتيم.

اين پژوهشگر و كارشناس نهضت‌هاي جهان اسلام همچنين به يكي از گزارش‌هاي ساواك درباره خودش در همين زمينه اشاره كرد و گفت: در اين گزارش ساواك تيمسار مقدم از مسئول ساواك قم مي‌خواهد كه اطلاعاتي از رابطه من با اخوان المسلمين ارائه دهد و مي‌نويسد طلبه مذكور رابط بين روحانيون مخالف و اخوان المسلمين مصر و دريافت كننده اعلاميه‌ها و نامه‌هاي جمعيت اخوان المسلمين مصر است. وي با اشاره به خاطره‌اي از يك ديدار خصوصي با رهبر انقلاب گفت: من آنجا عرض كردم كه ما را به اين مسئله متهم كرده‌اند و ايشان خنديدند و گفتند من هم اين امر را تاييد مي‌كنم كه شما با اخوان رابطه داشتيد؛ گفتم چطور، گفتند كه در سال 38 قصد داشتم به نجف بروم شما ابراز خوشحالي كرديد و نامه‌اي به من داديد براي يكي از رهبران اخوان عراق كه من وقتي اين نامه را بردم وقتي ديدند شما اين نامه را فرستاديد من را اكرام كردند.

حجت‌الاسلام خسروشاهي در ادامه به راي و نظر اخوان المسلمين درباره شيعه و تقريب مذاهب اسلامي اشاره كرد و با رد نظراتي كه درباره ضديت اين جمعيت با شيعه گفته مي‌شود، تاكيد كرد: شخص حسن‌البنا به عنوان موسس اخوان المسلمين از موسسان دارالتقريب مذاهب قاهره بود و اخوان المسلمين هميشه همراه شيعيان بوده و طرفدار روابط و تقريب شيعه و سني بوده است. وي با اشاره به جنگ 33 روزه افزود: در آن جريان كه مفتي عربستان گفته بود براي حزب‌الله دعا نكنيد، عاكف مرشد سابق اخوان اعلام كرده بود آمادگي اعزام 10 هزار ميليشيا را براي كمك به حزب‌الله داريم.

خشروشاهي گفت: من مطمئنم اخوان اگر بخواهد مي‌تواند 80 درصد مجلس مصر را به دست آورد و اميدوارم در انتخابات پيروز شوند و الگويي براي ليبي، يمن و اردن و سوريه شوند. وي همچنين در پاسخ به منتقدان گفت: من اين كه هر چه در غرب نوشته شده درست نيست را قبول ندارم و مطالب بسياري خوبي درباره امام خميني رحمه الله علیه، انقلاب و اخوان‌المسلمين در غرب نوشته شده است. اين پژوهشگر و كارشناس نهضت‌هاي جهان اسلام همچنين تاكيد كرد: اينكه كلمه «امروز» در عنوان كتاب آمده براي اين بود كه بخش 45 سال اخير را قرار بود بنويسم كه فرصت نشد و ان‌شاء الله در كتابي ديگر نوشته شود. وي افزود: در 80 سال گذشته اخوان‌المسلمين هميشه سركوب شده‌اند و امكان فعاليت و حتي برگزاري كنگره نداشته‌اند و لذا مسلما نمي‌توان صداقت آنان را كه در قدرت محك مي‌خورد دنبال كرد.

سلطاني‌فر: اخوان‌المسلمين در انقلاب‌هاي منطقه نقش‌محوري دارد
در ادامه اين نشست محمدحسين سلطاني‌فر كارشناس وزارت خارجه با اشاره به اينكه كتاب «تاريخ جمعيت اخوان المسلمين از آغاز تا امروز» ترجمه كتابي در دهه 60 ميلادي است، گفت: غرب به دليل شكل ذاتي خود نمي‌تواند آنچه كه شرق از جماعات و حركت‌هاي اسلامي درك مي‌كند را درك كند و عملا تفكر غرب در اين كتاب ديده مي‌شود. وي افزود: به نظر من كتابي كه نگاهي شرقي و اسلامي به اخوان‌المسلمين داشته باشد بهتر از ترجمه است و اينگونه كتاب‌هاي ترجمه‌اي از غرب اجحاف به اخوان است.
سلطاني‌فر با اشاره به حركت اخوان از سيدجمال اسدآبادي تا حسن‌البنا تا سيدقطب گفت: اسلام ميانه‌رو، مسالمت‌آميز و تعديل‌شده، مبناي اخوان است كه مي‌تواند جذب كننده باشد و همين امر موجب نفوذ اين جمعيت و نفوذش شده است. وي افزود: اخوان در منطقه‌اي رشد يافته و نقش‌محوري يافته كه تصوف و فاطميون در آن حضور داشته‌اند و شما نمي‌توانيد در منطقه شبه جزيره كه سبقه سلفي‌گري دارد اخوان را ببينيد.
اين كارشناس وزارت خارجه با اشاره به نقش‌محوري اخوان‌المسلمين در انقلاب‌هاي منطقه از مصر و تونس تا ليبي و حتي در تحولات سوريه، گفت: چاپ اين كتاب در اين مقطع بسيار به‌جا و خوب بود.

جودكي: حتي اخوان‌المسلمين ايران به دنبال تقريب مذاهب اسلامي بودند
در ادامه اين نشست، حجت‌الله جودكي نيز در نقد اين كتاب گفت: كلمه «امروز» در اين كتاب نادرست است چراكه كتاب تاريخ اخوان تا حدود 45 سال پيش را بيان مي‌كند. وي افزود: كتاب با توجه به دو مصحح و مترجم عربي اخواني آن به طور كامل طرفدارانه است به گونه‌اي كه به نظر مي‌رسد كسي در داخل اخوان اين كتاب را نوشته و در اين كتاب به انتقادات به اخوان‌المسلمين پاسخ داده نشده است.
جودكي كتاب «تاريخ جمعيت اخوان المسلمين از آغاز تا امروز» را تاريخ عسرت اخوان المسلمين دانست و تصريح كرد: كتاب، تحليل جامعي از اخوان المسلمين ندارد و اين كتاب دعوت اخوان را عنوان مي‌كند و نمي‌توان صداقت آنان در دعوتشان را از كتاب دريافت كرد.
وي در تاييد سخنان خسروشاهي درباره نظرگاه اخوان‌المسلمين درباره تقريب مذاهب اسلامي گفت: اين تقريب مذاهب اسلامي در ديدگاه همه موافقان اخوان المسلمين و حتي اخوان‌المسلمين ايران نيز ديده مي‌شود. و در مقالات رهبر اخوان المسلمين ايران درباره امام علي علیه السلام و امام حسين علیه السلام نمي‌توان تشخيص داد نگارنده شيعه و يا سني بوده است.
جودكي افزود: البته الان اخوان داراي طيف بزرگي است كه بعضا با سلفي‌ها و البته بعضا با شيعيان همراه شده است كه موجب برخي نظرات در اين باره شده است.

منبع: خبرگزاری فارس