مصر

تحولات حکومت

 - شست مشترک دو مجلس شورا و ملت درحالی به پایان رسید که این نشست نتوانست برسر نحوه انتخاب اعضای مجلس موسسان این کشور که وظیفه تدوین قانون اساسی جدید مصر را برعهده دارد، به نتیجه قطعی برسد.

به گزارش پایگاه خبری الیوم السابع، اولین نشست مشترک نمایندگان مجلس شورا و مجلس ملت با اختلاف نظر این نمایندگان برسر نحوه انتخاب اعضای مجلس موسسان این کشور به پایان رسید.

هدف اصلی از نشست مشترک پارلمان‌های مصر بررسی نحوه انتخاب اعضای مجلس موسسان بود که وظیفه مهم و خطیر تدوین قانون اساسی جدید مصر را برعهده خواهد داشت. در حالی‌که حزب آزادی و عدالت خواهان حضور 40 نفر از نمایندگان پارلمان مصر در این مجلس بود،‌ حزب سلفی نور پیشنهاد 70 نفر را ارائه داد و حزب الوفد با رد این پیشنهادها خواستار تشکیل این مجلس از 70 نفر خارج از پارلمان‌ها و 20 نفر از مجلس ملت و 10 نفر از مجلس شورا شد. غیر از آن نمایندگان دو پارلمان مصر برسر تفسیر و نحوه اجرای ماده 60 قانون اساسی نیز از دیگر موارد مورد اختلاف بود. این موضوع موجب شد تا "سعد الکتاتنی"، رئیس مجلس ملت تاریخ 24 مارس را به عنوان زمان نهایی برای دریافت پیشنهادات درباره نحوه انتخاب اعضای مجلس موسسان مصر مشخص کند.

 - شرکت انرژی و منابع طبیعی در نوار غزه اعلام کرد توافقنامه ای با شرکت نفت مصر برای وارد کردن گازوئیل از طریق گذرگاه غزه برای راه اندازی تنها نیروگاه تولید برق در نوار غزه امضا کرده است.

به گزارش خبرگزاری شین هوا از غزه، شرکت انرژی غزه با انتشار بیانیه ای در پایگاه اینترنتی خود اعلام کرد طرف های مسئول در مصر با صادر کردن گازوئیل مورد استفاده در خودروها به غزه به عنوان راه حلی موقت برای راه اندازی نیروگاه برق غزه موافقت کردند تا در مرحله بعد گازوئیل صنعتی ویژه نیروگاه برق وارد شود.

بر اساس این بیانیه، شرکت انرژی غزه با همکاری شرکت نفت مصر و شرکت حمل و نقل نفت، محل تحویل گرفتن سوخت از مصر را در گذرگاه زمینی رفح تغیین کردند. این بیانیه می افزاید شرکت برق غزه روز سه شنبه (90.12.16) همه تجهیزات لازم را برای دریافت سوخت از جمله خطوط لوله و پمپ ها را برای دریافت عملی گازوئیل از مصر فراهم خواهد کرد.

"احمد ابوالعمرین" مدیر مرکز اطلاع رسانی در شرکت برق غزه نیز گفت: هیئتی به ریاست "کنعان عبید" رئیس شرکت انرژی غزه راهی مصر شد و با شرکت نفت مصر به توافق دست یافت. ابوالعمرین افزود بر اساس این توافقنامه هر روز 450 تن گازوئیل وارد غزه می شود. این مقدار گازوئیل، بحران برق در نوار غزه را تا 70 درصد حل خواهد کرد. وی ابراز امیدواری کرد طرف مصری هرچه سریعتر این توافقنامه را اجرایی کند و افزود طرف فلسطینی همه تدابیر فنی لازم برا برای دریافت سوخت از مصر اندیشیده است.
به گفته ابوالعمرین، توافقنامه امضا شده با مصر توافقنامه ای موقت محسوب می شود تا زمان حل ریشه ای بحران برق در نوار غزه بر اساس توافقی که اخیرا با طرف مصری صورت گرفت فراهم شود. دولت حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی هفته گذشته از دستیابی به توافق با مصر برای حل ریشه ای بحران قطع برق در غزه خبر دادند. این توافق در سه مرحله و در مدت یک سال و نیم امضا خواهد شد.

در مرحله نخست، صادرات برق مصر به نوار غزه از 17 مگاوات به 22 مگاوات افزایش خواهد یافت که این مسئله عملا تحقق پیدا کرده است. همچنین سوخت مورد نیاز نیروگاه غزه طبق قرارداد مستقیم با شرکت های انرژی مصری با قیمت بین المللی تامین خواهد شد.

در مرحله دوم، میزان صادرات برق از مصر به غزه 40 مگاوات افزایش خواهد یافت و در مرحله سوم نیز شبکه برق نوار غزه به شبکه برق منطقه ای متصل خواهد شد و سوخت نیروگاه غزه از گازوئیل به گاز تبدیل خواهد شد.

نوار غزه از ابتدای امسال با بحران کمبود شدید سوخت که از طریق تونل ها به غزه قاچاق می شد مواجه است. این بحران به علت از کار افتادن تنها نیروگاه برق غزه منجر به تشدید بحران قطع برق شد.

- "عبدالله اشعل" نامزد احتمالی ریاست جمهوری مصر با رد هر گونه توافق اخوان المسلمين با شورای نظامی بر سر نامزد ریاست جمهوری تاکید کرد این اقدام سلب اراده مردم است.

وي هر گونه توافق بین شورای نظامی و اخوان المسلمين برای تعیین نامزدی معین در انتخابات ریاست جمهوری مصر را کاملا رد کرد. این نامزد احتمالی ریاست جمهوری مصر اعلام کرد: ما می خواهیم شهروند مصری هر کسی را بخواهد برگزیند و تحت قیمومیت هیچ کس خواه اخوان یا دیگران نباشد. الاشعل هر گونه توافق بین اخوان المسلمون با شورای نظامی در این باره را سلب اراده مردمی در آزادی انتخاب خواند و گفت: توافق یعنی کفالت شهروند مصری را برعهده گرفتن اما ما خواهان برگزاری انتخابات آزاد هستیم به گونه ای که شهروند مصری هر کسی را مناسب می بیند برای تحقق اهداف خود برگزیند. او ادامه داد: اخوان المسلمين از سوی برخی محافل مصری مورد تبلیغ منفی قرار گرفته است تا چهره اش را خدشه دار کنند و این موضوع نیز کاملا مردود است.

- رئیس شورای عالی نظامی حاکم بر مصر با تاکید بر تلاش نیروهای مسلح مصر برای حفاظت از امنیت و ثبات این کشور گفت: این نیروها بالطبع بخشی از ملت بزرگ مصر را تشکیل می‌دهند.

به گزارش روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، "حسین طنطاوی" در دیدار با فرماندهان و افسران نظامی عالی رتبه مصر تاکید کرد که ارتش مصر به دفاع از کشور و حمایت از امنیت ملی آن پایبند است. رئیس شورای عالی نظامی حاکم بر مصر در ادامه افزود: این وظیفه، وظیفه‌ای مقدس است که نمی‌توان آن را کوچک شمرد و نیروهای مسلح مصر همواره منافع عالی کشور را در راس تمام امور خود قرار داده و با همه اقشار و گروه‌ها تعامل و برخوردی یکسان دارند. وی ضمن درخواست از نیروهای مسلح مصر جهت حفظ هوشیاری و آمادگی خود برای حفظ امنیت و ثبات کشور گفت: نیروهای مسلح مصر اعتقاد دارند که بخشی از ملت بزرگ مصر هستند و مردم نیز با درک این موضوع از ایفای نقش آن ها قدردانی می‌کنند.

طنطاوی افزود، شورای عالی نظامی مصر از ابتدا تمام تلاش خود را برای تحقق دموکراسی و آزادی در مصر و برگزاری انتخابات پارلمانی و همچنین تدوین قانون اساسی جدید به کار گرفته و تمام این قضایا اقداماتی در راستای انتقال قدرت به غیر نظامیان به شمار می‌آید. طنطاوی تاکید کرد که شورای عالی نظامی مصر به هیچ گروهی اجازه نمی‌دهد، منافع ملی را به خطر انداخته و امنیت شهروندان را از بین ببرد.

احزاب و شخصیت ها

- "حازم صلاح ابواسماعیل" نامزد ریاست جمهوری مصر اقدام آمریکایی‌ها در پرونده فساد مالی را وقیحانه خواند و گفت که پرونده فساد مالی آمریکا کرامت شهروندان مصری را هدف گرفت.

حازم صلاح ابواسماعیل در مورد پرونده فساد مالی آمریکا در مصر تاکید کرد: آنچه که در مساله تامین منابع مالی خارجی برای سازمان‌های مردمی در مصر و قاچاق متهمان این مساله اتفاق افتاد، کرامت شهروندان مصری و هم‌چنین دستگاه قضایی این کشور را هدف قرار داده است.

وی افزود که این متهمان در مصر در راستای تخریب کشور و تقسیم آن فعالیت می‌کردند و به عبارت دیگر به امنیت داخلی و خارجی کشور لطمه وارد کردند چگونه می‌توان به آن ها اجازه سفر داد. ابواسماعیل اقدام آمریکایی‌ها در اعزام هواپیماهای نظامی به فرودگاه قاهره را "زشت و وقیحانه" خواند و گفت که این وقاحتی از جانب آن ها است که بگویند 13 تن از مسافران این هواپیما تابعیت غیر آمریکایی دارند. وی هم‌چنین اظهار کرد که بعد از حادثه‌ای که اتفاق افتاده به هیچ شکلی نمی تواند به رای مصری‌های مقیم خارج به ویژه مصری‌های مقیم آمریکا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور که ماه مه آینده برگزار می‌شود، اعتماد داشته باشد.

- کاریکاتورهای "عمو سام" با چهره‌ای زشت و شیطانی در حال جاسوسی از مصر، با اسلحه‌ای که به سوی این کشور نشانه رفته و مصری که با سلاح توپ، روبه‌روی او ایستاده است. این، تصویری است که مدتی است رسانه‌های آمریکایی از رویکرد مصری‌ها به ادامه‌ی روابط کشورشان با ایالات متحده نشان می‌دهند.

طی یک سالی که از انقلاب مصر گذشته، شکاف در روابط واشنگتن - قاهره بیش‌تر شده است. با تغییر رژیم حاکم بر مصر و آزاد شدن احساسات ضدآمریکایی که از دیر باز سرکوب شده بود، زمینه‌های روابط حسنه در حال تغییر است. روابط دوجانبه‌ی آمریکا و مصر در حال حاضر بسیار به رفتار سیاسی رهبران آینده‌ی مصر بستگی دارد. در واقع باید گفت که روابط این کشور و ایالات متحده برآیندی از سیاست خارجی کلان قاهره طی سال‌های آینده خواهد بود.

پیمان «کمپ دیوید» و به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی، نقطه‌ی عطفي در تغییر سیاست خارجی و جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی مصر بود تا جایی که این کشور را به متحدی کلیدی برای آمریکا و رژيم صهيونيستي در منطقه تبدیل کرد. در دوره‌ی "حسنی مبارک" جایگاه مصر در سیاست ‌های خاورمیانه ‌ای غرب افزایش یافت و در راستای منافع و اهداف آمریکا در منطقه حرکت کرد. روابط مستحکم با رژیم صهیونیستی و رویارویی با گروه‌های مقاومت در منطقه از شاخصه‌های رفتار سیاسی مصر در دوره‌ی مبارک به شمار می‌رود.

با وقوع انقلاب در مصر و سرنگونی "مبارک"، سیاست منطقه‌ای غربی‌ها در منطقه دچار تحول شد به گونه‌ای که سیاستمداران و تحلیل‌گران آمریکایی را برای مدیریت این بحران به تکاپو واداشت. تغییر در روابط آمریکا و مصر در فضای سیاسی پس از انقلاب، می‌تواند تحت تأثیر سه عامل عمده مورد بررسی قرار گیرد:

1. عامل سیاسی- امنیتی؛

.2 عامل ایدئولوژیک؛

 .3عامل خارجی (رژیم صهیونیستی)

طی روزهای اخیر، تیرگی در روابط دو جانبه پس از اقدام مقام‌های مصری در بستن مؤسسه‌های آمریکایی فعال در قاهره و تصمیم به محاکمه‌ی مسؤولان آن، ادامه‌ی روابط دوجانبه به ویژه روابط اقتصادی را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. اقدامی که به نوعی می‌توان آن را به عنوان یک عامل امنیتی، جرقه‌ای در برانگیختن دو عامل ایدئولوژیک و عامل خارجی به شمار آورد.

به نظر می‌رسد هرگونه تشنج در روابط دو کشور می‌تواند احساسات ایدئولوژیک ضد آمریکایی را در کشور عربی مصر برانگیزد. این نکته به خصوص از آن رو دارای اهمیت است که اسلام‌گرایان، پیروزی قاطعی در صحنه‌ی رقابت سیاسی این کشور به دست آورده‌اند.

پرونده‌ای که به تازگی در دادگاه ‌های مصر گشوده شد، این تنش فزاینده بر روابط دو کشور را تشدید کرده است. در مصر که غرور ملی، دیگر به یک دغدغه‌ی ملی تبدیل شده، اعلام جرم برضد 43 عضو سازمان‌های آمریکایی و اروپایی، از جمله اعلام جرم برضد 19 شهروند آمریکایی، آینده‌ی روابطی که طی ده‌ها سال میان دو کشور شکل گرفته را با تردید مواجه ساخته است.

یکی از کسانی که قرار است در مصر محاکمه شود، فرزند وزیر حمل و نقل آمریکاست. قاضی تحقیق دادگاه مصر در برابر رسانه‌ها برخی اسنادی را که مقام‌ های امنیتی کشف کرده‌اند، برملا کرد. وی از توطئه‌ی سازمان‌ های آمریکایی برای جاسوسی و تجزیه ‌ی مصر خبر داد.

به طور مثال، در مؤسسه‌ی بین المللی جمهوری ‌خواه یک نقشه از مصر کشف شد که حروف دست نوشته و برخی علایم به زبان انگلیسی روی آن نوشته شده بود. در این نقشه استان ‌های مصر طوری کشیده شده بودند که کشور را به چهار بخش تقسیم کرده بودند. طبق اعلام قاضی مصری، این سازمان‌ها متهم‌اند که بدون مجوز در مصر فعالیت و در امور سیاسی دخالت می‌کرده‌اند. البته این مؤسسه‌ها همواره بر حقوق بشری و غیردولتی بودن خود اصرار دارند. از بین گروه‌های آمریکایی که مورد بازجویی و رسیدگی قرار گرفته‌اند، سه مؤسسه بیش از همه مورد توجه است:

مؤسسه ‌ی ملی دموکراتیک: (National Democratic Institute) این مؤسسه ‌ی آمریکایی 81 درصد بودجه‌ ی خود را از وزارت امور خارجه‌ی آمریکا و آژانس آمریکایی برای توسعه‌ی (یو.اس.اید) کسب می‌کند. در دوره‌ی وزارت خارجه‌ی خانم "مادلین آلبرایت" وزیر خارجه، ریاست شورای اداری مؤسسه را برعهده داشت.

به گفته‌ی مسؤولان این مؤسسه، آن ‌ها در ناآرامی‌های سال 2004 کشور پرتغال فعالیت گسترده‌ای داشته‌اند. خانم "کتی گست" مسؤول روابط عمومی این مؤسسه چندی قبل اعلام کرده بود که آن‌ها در حال حاضر در 5 قاره فعالیت گسترده دارند.

مؤسسه‌ی بین‌المللی جمهوری خواه: این مؤسسه به ریاست سناتور "جان مک کین"، سیاستمدار برجسته‌ی آمریکایی که در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2008م. رقیب اصلی "باراک اوباما" بود، فعالیت می‌کند. در پایگاه اینترنتی این مؤسسه اعلام شده است که هزینه‌های آن از کمک‌های مالی آژانس‌های فدرالی آمریکا تأمین می‌شود.

مؤسسه‌ی فریدم هوس (خانه‌ی آزادیfreedom house): این مؤسسه‌ی آمریکایی، چندی قبل از بودجه‌ی 25 میلیون دلاری در نظر گرفته شده خود برای سال 2012م. خبر داده بود. به گفته‌ی "ماری مگوایر" مسؤول رسانه‌ای این مؤسسه، 21 میلیون دلار از این بودجه از سوی دولت ایالات متحده تأمین شده است. از فعالیت‌های بارز این مؤسسه می‌توان به فعالیت‌های آن در ناآرامی‌های کشور بلاروس طی 12 سال گذشته اشاره کرد.

پس از این اعلام جرم، سه تن از اعضای مجلس سنای آمریکا هشدار دادند که خطر بر هم خوردن روابط مصر با آمریکا هرگز به این شدت نبوده است. "جی کارنی" سخنگوی کاخ سفید نیز گفت: که رویدادهای پس از انقلاب در مصر هم‌چنان روابط دو جانبه را تهدید می‌کند.

در فراسوی چالش امنیتی سازمان‌های آمریکایی، یک بدگمانی عمیق درباره‌ی کمک‌های آمریکا به مصر نیز مشاهده می‌شود. دولت مصر از زمان امضای پیمان صلح با رژیم صهیونیستی در سال 1979م. با میانجی‌گری واشنگتن، کمک‌هایی را از دولت آمریکا دریافت کرده است که سالانه 1.3 میلیارد دلار کمک نظامی و حدود 800 میلیون دلار کمک اقتصادی را شامل می‌شود.

البته این میزان طی سال‌ های اخیر کاهش چشم‌گیری داشته و به حدود تنها 200 میلیون دلار رسیده است. در حالی که "هیلاری کلینتون" وزیر امور خارجه‌ی آمریکا چندی قبل تجدید نظر در این کمک‌ها را خواستار شده بود، شاهد بودیم که در کنگره‌ی آمریکا نیز برخی نمایندگان پیشنهاد قطع کمک‌های مالی آمریکا به مصر را مطرح کردند. کاخ سفید هم اعلام کرد که به دلیل سرکوب کارکنان دفتر حقوق بشر آمریکا در قاهره ممکن است کمک‌هایش به مصر را قطع کند. در افکار عمومی مصر درخواست‌ها برای پایان دادن به کمک‌های مالی آمریکا افزایش یافته است.

"عمر موسی" یکی از نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری و وزیر خارجه‌ی پیشین مصر اعلام کرده است که مصر باید از بند کمک‌های مالی بی‌نیاز شود، خواه این کمک‌ها از سوی آمریکا باشد، خواه از کشوری دیگر. دو جریان اسلام‌گرای پیروز در انتخابات پارلمانی مصر یعنی اخوان المسلمین و حزب سلفی النور نیز بر این نکته تأکید دارند. تا جایی که طرح "شیخ محمد حسان" رهبر معنوی سلفیان مبنی بر جمع آوری پول از شهروندان مصری برای بی نیاز شدن از کمک‌های آمریکایی با استقبال نمایندگان اسلام‌گرا مواجه شده است.

البته، به نظر می‌رسد قطع کمک‌های مالی از سوی دولت ایالات متحده با موانعی مواجه است که موجب می‌شود واشنگتن فعلاً این گزینه را از روی میز حذف کند. مهم‌ترین مانع، آن است که بخش اعظمی از کمک‌ها را کمک­های نظامی تشکیل می‌دهند. دولت آمریکا به واسطه‌ی این کمک­ها، می‌تواندهم‌چنان بر تسلیحات و امور مختلف مربوط به توان نظامی این کشور احاطه داشته باشد. امری که می‌تواند به اشکال مختلف از جمله برگزاری مانورهای نظامی مشترک تحقق یابد. از این رو به نظر می‌رسد این دولت آمریکاست که بیش‌تر از مصر از ادامه‌ی این روابط سود خواهد برد. به ویژه آن که منافع ایالات متحده در منطقه نیز ایجاب می‌کندهم‌چنان مصر را حفظ کند. همین امر البته سبب شده است که بسیاری در مصر نسبت به جاسوسی، نقض حاکمیت مصر و سوء استفاده‌ی آمریکایی‌ها از این کمک‌های مالی هشدار دهند. به نظر می‌رسد افکار عمومی مصر در صورتی که آگاهی کافی در مورد این مسأله به دست آورند به طور گسترده‌ای با این کمک­ها مخالفت خواهند کرد.

در دسامبر سال 2011 مؤسسه‌ی گالوپ در یک نظرسنجی به این نتیجه رسید که 70درصد از پاسخ دهندگان مصری با دریافت این کمک از آمریکا مخالف‌اند. در روزهای حاکمیت رژیم حسنی مبارک این نظرسنجی‌ها اهمیتی نداشت اما حالا نمی‌توان به آن‌ها بی‌اعتنا بود.به اذعان شبکه‌ی آمریکایی «سی.ان.ان»،از دید بسیاری از مصری‌ها تهدید مقام‌های آمریکایی به قطع این کمک سالانه، بوی غرور و کبر ابرقدرتی می‌دهد.

در دسامبر سال 2011 مؤسسه‌ی گالوپ در یک نظرسنجی به این نتیجه رسید که  70درصد از پاسخ دهندگان مصری با دریافت این کمک از آمریکا مخالف‌اند.

توجه به تحولات مصر و ویژگی‌های اعتراض‌های مردمی در این کشور، در تبیین تحولات سیاست خارجی آینده‌ی این کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. به طور کل، روابط آینده‌ی مصر و دولت ایالات متحده‌ی آمریکا را باید در چارچوب سیاست‌های کلان آینده‌ی این کشور در حوزه‌ی روابط خارجی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد. بدون شک پیش‌بینی ناپذیری و وقوع ناگهانی تحولات مصر موجب شد تا بخش عمده‌ی دستگاه‌های اطلاعاتی به خصوص در غرب و آمریکا، با نوعی شکست مواجه شوند. اما سیر تحولات آینده بسته به عملکرد سیاستمداران دو کشور کاملاً با تأمل مورد نظر قرار خواهد گرفت. تا کنون که رویکرد آمریکا به تحولات مصر، رویکردی نامنسجم و همراه با ابهام و سردرگمی بوده است. مشکل اختلاف نظر دولت آمریکا با مقام‌های تل‌آویو، به عنوان اصلی‌ترین متحد این کشور در خاورمیانه، اختلاف‌ها در مواردی هم‌چون مشارکت اخوان‌المسلمین در ساختار جدید قدرت مصر و حتی کلیت دموکراسی‌سازی در خاورمیانه، از مهم‌ترین عواملی است که عدم انسجام در سیاست خارجی آمریکا در قبال تحولات مصر را دامن زده است. در عین حال دو طرف تا کنون تلاش کرده‌اند در چارچوب‌ اهداف کوتاه مدت خود، از ابزارها و نهادهای موجود در جهت تأمین منافع و ادامه‌ی روابط دوجانبه استفاده نماید. ارتش و شورای نظامی در مصر در این چارچوب نقش مهمی ایفا کرده است.

هر چند سفر "مارتین دمپسی" رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا به قاهره و طرح مسأله‌ی محاکمه‌ی فعالان آمریکایی در مصر امیدهایی در بهبود روابط ایجاد کرده است اما به نظر می‌رسد در مصر جدید شیوه‌های قدیمی کار دیپلماسی دیگر کارساز نیست. امروز در مصر، جریان‌هایی بر سر کار آمده‌اند که به هیچ عنوان سابقه‌ی تاریخی خوبی از آمریکا ندارند و از اساس با سیاست‌های ایالات متحده مخالف‌اند. گذشته از آن، کوچک‌ترین تنش در تعامل آینده بین تل­آویو و قاهره می‌تواند بر روابط این کشور با آمریکا نیز تأثیرگذار باشد. امری که به هیچ عنوان دور از ذهن نیست.

امروز همگان بر این نکته اتفاق نظر دارند که کمک‌های آمریکا به مصر منوط به پای‌بندی قاهره به قرارداد کمپ دیوید است. قراردادی که با بهبود احتمالی روابط جنبش فلسطینی حماس و دولت احتمالاً اسلام‌گرای مصر، می‌تواند به شدت مورد خدشه قرار گیرد. باید منتظر ماند و دید دولت آینده، در قبال سیاست خارجی این کشور چه رویکردی در پیش خواهد گرفت.

"احمد شفیق" نخست وزیر سابق مصر در واکنش به این تحولات، پیش بینی کرده است که تنش در روابط قاهره و واشنگتن به حد قطع روابط با آمریکا نخواهد رسید. شاید، رسیدن به نقطه‌ی بدون بازگشت در روابط دو کشور، منتفی باشد اما به نظر می‌رسد روابط دو کشور هیچ‌گاه همانند دوره‌ی حاکمیت رژیم مبارک نخواهد شد. دیگر

دوره‌ی آن گذشته است که آمریکا از رژیم مبارک چیزی بخواهد و در بیش‌تر مواقع این درخواست با یک تماس تلفنی محقق شود.

- "بثینه کامل" نامزد احتمالی ریاست جمهوری مصر تاکید کرد شورای نظامی برای اثبات وفاداری خود به کاخ سفید متهمان آمریکایی قضیه پرونده حمایت مالی واشنگتن از نهادهای مدنی مصر را آزاد کرد.

بثینه کامل، نامزد ریاست جمهوری مصر در قاهره، درباره موضوع سازمان‌های خارجی فعال در مصر و حمایت مالی آن ها از نهادهای مدنی این کشور اظهار داشت: شورای نظامی از وجود مذاکرات مستقیم بین آمریکایی‌ها با اخوان المسلمین پرده برداشت و به همین دلیل شورای نظامی به تحکیم روابط اخوان با دولت آمریکا حسادت کرد و درصدد برآمد وفاداری خود را به آمریکایی‌ها اثبات کند، به همین دلیل متهمان آمریکایی این قضیه را بر خلاف همه قوانین آزاد کردند. بثینه کامل با اشاره به اینکه در قضیه حمایت مالی سازمان های خارجی از نهادهای ملی بیشترین مساله نگران کننده توهین به دستگاه قضایی است گفت ارتش مصر از آن همه مصری‌ها است و شورای نظامی با انعقاد قراردادی خود را فروخت و همه ملت را نیز فروخت. نامزد احتمالی ریاست جمهوری مصر شایعات درباره اینکه قطعاً اخوان معامله‌ای با آمریکایی‌ها کرده باشد، رد کرد. وی همچنین ادامه داد: "عبدالمعز ابراهیم" رئیس کمیته عالی انتخابات مصر شخصی است که دستگاه قضا را تباه و بی‌اعتبار کرد.

آمریکا، رژیم صهیونیستی، غرب و دیگر کشورها

- منابع امنیتی مصر اعلام کردند خط لوله صادرات گاز مصر به فلسطین اشغالی و اردن روز دوشنبه (90.12.15) برای سیزدهمین بار در یک سال گذشته مورد حمله قرار گرفت و منفجر شد.

این منابع با اعلام این خبر افزودند زبانه شعله های آتش در منطقه المساعید نزدیک شهر العریش در شمال شبه جزیره سینا به نزدیک به 20 متر می رسد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از قاهره، پیش از این هم این خط لوله که از سینا عبور می کند و به فلسطین اشغالی و اردن می رسد، دوازده بار دیگر مورد حمله قرار گرفته بود. این درحالی است که مقامات مصری هربار اتخاذ تدابیر جدیدی را اعلام کرده بودند. تا کنون هیچ طرفی مسئولیت این حملات را برعهده نگرفته است. این خط لوله پس از توقف فعالیت به علت انفجاری مشابه که پنجم فوریه گذشته صورت گرفت، هفته گذشته راه اندازی شده بود. تامین گاز مورد نیاز رژيم صهيونيستي توسط مصر بر اساس مذاکراتی که در زمان "حسنی مبارک" صورت گرفته بود انتقادات شدیدی را در مصر به دنبال داشت.

 - مقامات امنیتی مصر از افزایش انتقال غیرقانونی اسلحه از لیبی به مصر خبر دادند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بنابر اعلام مقامات امنیتی مصر هم اکنون هزاران قبضه اسلحه از مسیر مرزهای لیبی به مصر انتقال داده می‌شوند. بر اساس این گزارش، ۵۷۶ قبضه اسلحه شامل تفنگ‌های مدرن که مورد استفاده تک تیراندازها قرار می‌گیرند طی ۳ ماه گذشته توسط پلیس مصر در مناطق مرزی با لیبی توقیف شده‌اند و به نظر می‌رسد تعداد اسلحه‌هایی که در دست مردم قرار دارد ۵ برابر این تعداد باشد. گفته می‌شود ساکنین مناطق جنوبی مصر که از این اسلحه‌ها برای دفاع از خانه و املاک خود استفاده می‌کنند، مهمترین خریداران این تسلیحات هستند.

 لیبی

تحولات حکومت

- منابع خبری از کشف یک گور جمعی در لیبی خبر دادند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، منابع آگاه لیبیایی از کشف یک گور جمعی در شهر ساحلی "بن جواد" در لیبی خبر دادند. این منابع می‌گویند، در این گور 163 جسد وجود داشته و مسئولان ذیربط در حال شناسایی این اجساد هستند. یک عضو کمیته مفقود شدگان لیبی نیز در این ارتباط گفت: این گور جمعی با کمک سازمان ‌های وابسته سازمان ملل و وزارتخانه امور متوفیان، مجروحان و مفقود شدگان جنگی لیبی کشف شده است. یک عضو دیگر این کمیته هم گفت که در بررسی‌های اولیه مشخص شد، این اجساد متعلق به شورشیانی است که در جنگ علیه نیروهای "معمر قذافی"، کشته شده‌اند.

- اهالی شهر سرت می گویند دولت جدید لیبی این شهر را فراموش کرده است.

ساکنان شهر سرت که در آخرین مرحله از حکومت "قذافی" و در تلاش برای سرنگونی وی هزینه های بسیار سنگینی پرداخت کردند اکنون این شهر ساحلی به یک ویرانه تبدیل شده است. آن ها می گویند شورای انتقالی و دولت جدید این کشور باید توجه ویژه ای به وضع این شهر داشته باشند. محمد سالم یکی از ساکنان شهر سرت گفت همه قبول دارند که ساکنان شهر سرت بیش از هر منطقه دیگری در حکومت قذافی آسیب دیده اند به همین علت شورای انتقالی و دولت انتقالی لیبی باید توجه ویژه ای به سرت داشته باشند و به ساکنان آن کمک کنند تا مشکلات را رفع کنند. زیرا اکنون ساکنان این شهر در وضعی تراژیک زندگی می کنند. "صالح محمد" یکی دیگر از ساکنان شهر سرت گفت حدود 18 الی 19 قبیله در شهر سرت زندگی می کنند احتمال داشت قذافی بعد از فرار از طرابلس وارد این جا شود و برای مدتی در آن زندگی کند یا بجنگد. هیچ کس نمی توانست از چنین اقدامی جلوگیری کند. مردم سرت احساس می کنند هیچ کس قصد ندارد به مشکلات آن ها توجه کند یا برای حل این مشکلات اقدامی انجام دهد.

احزاب و شخصیت ها

- سخنگوی رسمی حزب دموکراتیک لیبی در اظهاراتی از تلاش رهبران غرب به ویژه آمریکا برای استقرار دیکتاتوری‌های جدید در منطقه مهم استراتژیک شمال آفریقا خبر داد.

"صبری مالک" سخنگوی رسمی حزب دموکراتیک لیبی در گفتگو با شبکه تلویزیونی پرس‌تی‌وی در اظهاراتی اعلام کرد، برخی رهبران غرب سعی بر استقرار دیکتاتورهای جدید در منطقه مهم استراتژیک شمال آفریقا دارند.

وی با بیان این که برخی در غرب موافق و برخی مخالف دموکراسی در لیبی هستند افزود، برخی در غرب می‌گویند عرب‌ها نباید دموکراسی داشته باشند. برقراری دموکراسی در لیبی بیش از ۸ ماه طول خواهد کشید. قانون اساسی که این روزها درباره آن صحبت می‌شود، توسط کسی تدوین شده که مخالف دموکراسی در لیبی بود.

مالک در بخش دیگری از اظهاراتش با بیان این که مشکل اصلی در مصر است افزود، ما نمی‌خواهیم مشکلات مصر را وارد لیبی کنیم. ما یک بار در سال ۱۹۶۹ دنبال "عبدل ناصر" رفتیم و دیدیم که چه اتفاقی افتاد.

۴۲ سال دیکتاتوری "معمر قذافی" نصیبمان شد. مردم لیبی پس از دست‌کم ۴۰ سال حاکمیت قذافی بر این کشور علیه رژیم وی انقلاب کردند و پس از شش ماه نبرد در آگوست سال ۲۰۱۱ پیروز شدند. 

- ائتلاف اخوان المسلمین و دیگر گروه ها وشخصیت های اسلامی در لیبی نام «عدالت و سازندگی» را برای حزب تازه تاسیس خود برگزیدند.

به گزارش روزنامه الوطن لیبی، این نام در نشستی با حضور اکثر اعضا و با رای افراد حاضر انتخاب شد. همچنین در این نشست "محمد صوان" از میان چهار نامزد به ریاست حزب انتخاب شد. این حزب از احزاب ملی گرا با مرجعیت اسلام است و مسئولانش هدف اصلی تشکیل آن را پیگیری اصلاحات در بخش های مختلف جامعه عنوان کردند. حزب جدید در حال حاضر حدود 1400 عضو دارد اماعضویت در آن برای عموم فعالان کشور آزاد اعلام شده است و به زودی تلاش هایی برای ایجاد شاخه های حزب در شهرهای مختلف کشور آغاز می شود. گفته می شود 40 درصد اعضای کنونی حزب را افراد وابسته به اخوان المسلمین تشکیل می دهند. به نظر می رسد حزب عدالت و سازندگی در انتخابات آینده لیبی نقش موثری داشته باشد.

آمریکا، رژیم صهیونیستی، غرب و دیگر کشورها

- دولت لیبی بدلیل بی‌حرمتی صورت گرفته به گورستان سربازان انگلیسی کشته شده در جریان جنگ جهانی دوم در بنغازی از انگلیس عذرخواهی کرد.

به گزارش گاردین، "جرمی براون"، معاون وزیر خارجه انگلیس در این باره گفت: دولت لیبی بی‌نهایت از بی‌حرمتی هولناک به گورستان سربازان انگلیسی کشته شده در جریان جنگ جهانی دوم که در شهر بنغازی دفن شده‌اند، متاسف است. بر اساس این گزارش، بیانیه عذرخواهی لیبی پس از آن صادر شد که تصاویر ویدئویی منتشر شد که در آن گورستان سربازان انگلیسی در شهر بنغازی توسط شبه نظامیان مورد تخریب قرار گرفت.

در این تصاویر که توسط خود شبه نظامیان فیلمبرداری شده، 30 مرد مسلح قبرهای سربازان انگلیسی را تخریب می‌کردند در حالی که سایر افراد این گروه با استفاده از پتک بنای یادبود سربازان را خراب می‌کردند. بر اساس اطلاعیه وزارت خارجه انگلیس، در 24 و 26 فوریه، بیش از یک صد سنگ قبر و صلیب یادبود در آرامگاه سربازان انگلیسی کشته شده در جریان جنگ جهانی دوم در بنغازی به عمد تخریب شده‌اند. همین امر موجب شد وزارت خارجه انگلیس این موضوع را با دولت لیبی و پلیس محلی در میان گذارد.

جرمی براون در این باره گفت: مردم از تصاویر گورهای تخریب شده آشفته و عصبانی شده اند. با این حال وی افزود، ظاهرا این حملات بخشی از برنامه برای بی‌حرمتی های گسترده‌تر است که به گورستان انگلیس و مسیحیان محدود نبوده است. به علاوه این اقدام پاسخی به اقدام ارتش انگلیس در سال گذشته نبوده؛ یعنی زمانی که نیروی هوایی انگلیس در عملیاتی حضور یافت که به سرنگونی "معمر قذافی" منجر شد.

براون افزود: لازم است گفته شود که مقامات لیبی خود نیز از این اتفاق شوکه شدند. ما با آن ها در تعامل هستیم. آن ها از این بابت بسیار متاسف هستند و قول داده اند که این موضوع را بررسی کنند. در واقع آن ها هر کاری بتوانند انجام می دهند تا این موضوع را حل کنند. وی پس از بیان این مطالب تاکید کرد: دوست ندارم مردم فکر کنم این حادثه ناسپاسی دولت لیبی بوده، اصلا چنین نیست. به نوشته روزنامه گاردین، شورای انتقالی لیبی نیز در بیانیه ای تاسف خود را بابت این بی حرمتی اعلام و این حادثه را به شدت محکوم کرد. بر اساس این گزارش، هیچ گروه شبه نظامی تاکنون مسوولیت این حادثه را بر عهده نگرفته است.

- وزیر خارجه الجزایر اعلام کرد الجزایر و لیبی از روابط عادی و حسنه برخوردار هستند و به عادی سازی روابط دو کشور نیازی نیست.

"مراد مدلسی" پیش از عزیمت به لیبی اظهار داشت روابط و مناسبات الجزایر و لیبی خوب است و نیازی نیست که دو کشور درباره بهبود و عادی سازی روابط گفتگو کنند. مراد مدلسی به دعوت رسمی "عاشور بن خیال" وزیر خارجه لیبی به این کشور سفر می کند. این اولین سفر وزیر خارجه الجزایر به لیبی از زمان سرنگونی "معمر قذافی" است. مدلسی تاکید کرد در این سفر با مسئولان بلند پایه لیبی درباره مسائل مختلف به ویژه تقویت روابط دو کشور گفتگو خواهد کرد .

به گزارش خبرگزاری شین‌هوا از الجزیره، "عمار بلانی" سخنگوی رسمی وزارت خارجه الجزایر اعلام کرد سفر مراد مدلسی به طرابلس در راستای گفتگوها و تماس های دو کشور برای بررسی موضوعات مختلف دو جانبه و رایزنی سیاسی درباره مسائل منطقه ای و بین المللی مهم صورت می گیرد. بلانی یادآور شد سفر وزیر خارجه الجزایر به لیبی بیانگر اراده دو کشور برای توسعه و تحکیم روابط و همکاری دو جانبه با هدف ارتقای سطح کیفی روابط برادرانه و تاریخی دو کشور است . وی افزود الجزایر در مناسبت های مختلف بر حمایت کامل از تلاش های دولت فعلی لیبی برای بازگشت ثبات و امنیت در این کشور و مقابله با مشکلات و چالش های امنیتی آن تاکید کرده است.

تونس

- سفیر تونس در تهران با بیان این که وزیر امور خارجه ایران به زودی به تونس سفر می‌کند از آمادگی رییس جمهور کشورش برای سفر به تهران خبر داد.

"محمد الحصایری"، سفیر تونس در تهران درباره روابط تونس و ایران پس از انقلاب مردمی این کشور گفت: روابط تونس و ایران خوب و رو به گسترش است و امیدواریم در آینده بیشتر توسعه یابد. با توجه به استقرار حکومت جدید در تونس تلاش برای گسترش روابط در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است که در این زمینه پروتکل ‌هایی امضاء شده که کمیسیون‌های مشترک در آینده نزدیک فعالیت خود را آغاز خواهند کرد و در آینده نزدیک "علی‌اکبر صالحی"، وزیر امور خارجه ایران به تونس سفر می‌کند.

وی درباره سفر وزیر خارجه کشورمان به تونس گفت: سفر وزیر امور خارجه به تونس در آینده نزدیک برنامه‌ریزی شده است که در این سفر وی با سران تونس دیدار کرده و درباره روابط دوجانبه، مسایل منطقه‌یی و بین‌المللی و چگونگی توسعه روابط گفتگو خواهند کرد.

سفیر تونس در تهران همچنین گفت: رییس جمهور تونس آمادگی خود را برای سفر به ایران اعلام کرده که اگر دعوتی از ایران انجام شود این سفر به وقوع می‌پیوندد. اگر این سفر انجام شود یک اتفاق مهم برای بهبود در روابط دو کشور خواهد بود و امیدواریم در آینده نزدیک رییس جمهور تونس به ایران سفر کند.

الجزاير

- وزیر امور خارجه الجزایر اعلام کرد که کشورش به افراد خانواده قذافی که به الجزایر پناهنده شده‌اند، اجازه مداخله در امور لیبی را نمی‌دهد.

به گزارش پایگاه خبری الجزیره، "مراد مدلسی"، وزیر امور خارجه الجزایر که به طرابلس سفر کرده است در تلاش برای حل بحران میان دو کشور، یادآور شد که کشورش مانع از مداخله افراد خانواده "قذافی" در امور داخلی لیبی خواهد شد. وی پس از دیدار با "عاشور بن خیال"، همتای لیبیایی خود تاکید کرد که مساله خانواده قذافی در دیدار با بن خیال با شفافیت و صراحت مورد بررسی قرار گرفته است. مدلسی بار دیگر خاطرنشان کرد که الجزایر افراد خانواده قذافی را به دلایل بشردوستانه پذیرفته است و خانواده قذافی هیچ آسیبی به مردم لیبی نمی رسانند. وی درباره اینکه آیا کشورش به درخواست ها برای تسلیم خانواده قذافی پاسخ مثبت می دهد یا خیر، هیچ اشاره ای نکرد.

در همین راستا "بن عاشور" نیز یادآور شد که در در دیدارش با مدلسی، مسائل امنیتی دو کشور مورد بررسی قرار گرفت. همچنین "مصطفی عبدالجلیل"، رئیس شورای انتقالی لیبی اعلام کرد: الجزایر وعده داده است که فعالیت های خانواده قذافی یعنی فرزندانش "عائشه"، "محمد"، "هانیبال" و همسر وی "صفیه" را محدود خواهد کرد.

عبدالجلیل بر ضرورت برخورد واقع گرایانه با مسائل دو کشور تاکید کرده و گفت که امنیت الجزایر و لیبی به یکدیگر وابسته است.

کشورهای غربی معتقدند که همکاری کشورهای منطقه می تواند به خلا امنیتی که پس از سقوط نظام قذافی با انتشار مقادیر زیادی سلاح و مهمات، بوجود آمده است، پایان دهد.

115233-90.12.16