جعفر قنادباشي كارشناس مسائل آفريقا در گفتگو با پايگاه اطلاع رساني ستاد حقوق بشر تحولات مصر را يك كودتاي كامل ارزيابي كرده و گفته است كه اين كشور سوريه دوم نخواهد شد.

بهار عربي از تونس شروع شد و حال با گذشت دوسال ونيم، چه طور شد كه نتيجه انقلاب ها اين گونه شد؟ آيا اين گفته مصري ها كه مي گويند "انقلاب آنها مصادره شده است"، صحيح است و به نظر شما نيز، انقلاب آن ها واقعا مصادره شده است؟
درخصوص شرايط پديد آمده در كشورهاي مصر، تونس و همچنين ليبي، دو گونه ميتوان تحليل كرد و با دوشيوه متفاوت، به بررسي سرنوشت انقلاب ها و خيزش هاي ضد استبدادي و ضد استعماري اين كشورها مبادرت نمود:

ابتدا، تحليل هايي كه از زاويه ميزان موفقيت يا شكست اين انقلابها، در پيشبرد اهدافشان ارائه مي شود. در اين نوع تحليل، فرض آن است كه هر انقلابي(بنا به طبيعت انقلاب ها)، منافع عده اي را در معرض خطر قرار مي دهد، منافع صاحبان قدرت سياسي يا نظامي، منافع ثروتمندان و طبقه اشراف و همچنين منافع دولت هاي ديگري كه ( قدرت هاي خارجي ) حامي و پشتيبان رژيم استبدادي هستند؛ بنابراين بسيار طبيعي است كه هرانقلاب، از همان مرحله نخست خود، با مجموعه اي از دشمني ها و مشكلات ناشي از آن روبرو شود. همانطور كه مي دانيد در فرهنگ هاي سياسي و در مقابل تعريف واژه "انقلاب"، به واژه "ضد انقلاب" هم اشاره مي شود كه دقيقا، اشاره به همين نوع دشمني هاست. به هر ترتيب، زماني كه انقلاب آغاز شد و همچنين درادامه راه آن، ضد انقلاب حداكثر توانش را به كار مي گيرد تا انقلاب را شكست دهد.

خب دراين مصاف و دراين نبرد مهم، هر اتفاقي ممكن است روي دهد، چنانكه گاهي جريان انقلاب بر جريان ضد انقلاب، پيروز مي شود و برخي مواقع هم، اين جريان ضد انقلاب است كه موفق مي شود تا برانقلاب، چيره شده و انقلاب را شكست دهد اين امر كاملا طبيعي است، چنانكه درخصوص انقلاب هاي تونس ومصر، يك تعبير آنست كه ضد انقلاب موفق شده است تا جريان انقلاب را درمعرض شكست و ناكامي حتمي قرار دهد كه البته برخي ازكارشناسان، ريشه هاي اصلي آن را، در اشتباهات و ناكارآمدي هاي انقلابيون اين دو كشور به ويژه ( اشتباهات اخوان المسلمين مصر و حزب النهضه تونس) جستجو مي كنند و برخي هم علل اين ناكامي را به توطئه هاي گسترده خارجي ( توطئه هاي ارتجاع منطقه و دنياي غرب) نسبت مي دهند.

اما در تحليل هاي دسته دوم، با نگرش ديگري، به پيدايش شرايط حاضر در صحنه هاي سياسي مصر، تونس و ليبي نگريسته مي شود، چنانكه براين امر تاكيد مي شود كه شرايط حاضر را نبايد به معني پايان ماجرا دانست، چراكه انقلاب هاي مورد اشاره درميانه راه هستند و به عبارتي، ماجرا هنوز ادامه دارد؛ بنابراين، نبايد اين حركت ها و تحركاتي كه مخالف حركت هاي انقلاب است را به معني پايان و شكست دانست، بخصوص كه پتانسيل جريان هاي ضد استبدادي، ضد غربي و پتانسيل دست يابي به ساختارهاي جديد سياسي و اقتصادي در كشورهاي نامبرده، همچنان قوي است و هنوز مي تواند موتور انقلاب را مجددا به راه اندازد. كمااينكه انقلاب مشهور الجزاير (درحدود دهه 1340 شمسي) نيز كه مدت هفت سال به طول انجاميد، در ميانه راه، بارها و بارها، اين تصور نادرست را ايجاد كرد كه دچار شكست گرديده است. البته در اينجا بايد اين نكته مهم مورد تاكيد قرار دهيم كه، كند شدن روند انقلاب در مصر و تونس و يا به تعبيري ناكامي كنوني انقلاب در دراين دو كشور، به نوع استراتژي و راهبردي كه انقلابيون و سران اخوان و يا النهضه به كار برده اند نيز باز مي گردد.

زيراكه اين دو جريان اسلامي، راهبرد مناسبي را براي عبور سريع از مرحله انقلاب و ورود به مرحله نظام سازي بكارنبرده و مسير انقلاب را به درستي انتخاب نكرده اند؛ كما اينكه با بكارگيري سياست گام به گام، به ضد انقلاب اين فرصت را داده اند تا خود را بازسازي كرده و براي بدست گرفتن مجدد قدرت آماده شود. علاوه براين، دوجريان نامبرده، ناكارآمدي هاي زيادي را در مرحله انتقالي از خود نشان داده اند كه همين امر سبب سوء استفاده ضد انقلاب و گروه هاي مورد حمايت غرب و ارتجاع منطقه در دو كشور مصر و تونس شده است.

در تونس هم شاهد نا رضايتي مردم برضد حزب النهضه (كه بيشترين آرا را در نخستين انتخابات كسب كرده)، هستيم آيا در آنجا هم نمي توانيم بگوييم نسخه اسلامگرايان شكست خورده است؟
نكته مهمي قبل از هرچيز بايد به آن اشاره كنم آنست كه: بعضي از رسانه ها سعي كرده اند، باناديده گرفتن عوامل ديگر، تنها جريان اسلامي يعني اخواني ها و حزب النهضه را زمينه ساز پيدايش مشكلات طبيعي بعد از انقلاب معرفي كنند، حال آنكه چنين تحليلي نمي تواند با واقعيت تطابق داشته باشد.

ازسوي ديگر نكته بسيارمهم ديگري كه در تحليل وقايع جاري، ناديده گرفته مي شود، موقتي بودن دولت هاي اخوان در مصر ( دولت هشام قنديل ) و حزب النهضه در تونس(دولت حمادي الجبالي و سپس دولت علي العريض ) است، دولت هايي كه رسما، دولت هاي انتقالي بودند و براي عبور از دوران گذار يعني دوراني كه انقلاب در حال نظام سازي است، روي كار آمده اند، وليكن اينك بطور حيرت آوري، كارنامه آن ها در تامين معيشت ورفاه عمومي مورد بررسي قرار مي گيرد، حال آنكه در تونس، حزب النهضه هنوز مسئوليت عمده اي در اين باره، بردوش نگرفته و درواقع هنوز اقدامات اساسي خود را براي تامين معيشت عمومي آغاز نكرده است، مجددا تاكيد كنم كه دولت نو پا درتونس، هنوز نوشتن قانون اساسي را به پايان نرسانده و از اين لحاظ، نتوانسته حتي بخش كوچكي از نظام سياسي مورد نظرش را در اين كشور برپا كند، از طرف ديگر زمام و اداره امور مجلس قانون گذاري ( مجلس موسسان) به عهده حزب النهضه نيست؛ بلكه فقط بخشي از امور اجرايي را دردست دارد، حزب النهضه يك حكومت ائتلافي و انتقالي را به طور موقت اداره مي كند تا قانون اساسي آماده شده وبا تدوين و تصويب قانون اساسي، نظام جديدي آغاز شود، بنابراين قضاوتي كه رسانه ها در مورد اين انقلاب و همچنين انقلاب مصر وليبي دارند، كاملا نادرست است.

اما متاسفانه، اين قضاوت نادرست به مردم اين كشورها نيز القا شده و با بهره برداري ازيك سلسله هيجانات و حركت هاي كاملا احساسي، به اعتراضات و انتقادات گسترده مردمي دامن زده شده است.
در مصر قانون اساسي به تازگي تدوين شده است و اخوان المسلمين در حال شروع اجراي قانون اساسي بودند كه اين اتفاق افتاد. در واقع هيچ مرحله از قانون اساسي جديد به مرحله اجرا نرسيده كه اوضاع كنوني دليلي بر بد عمل كردن دولت مرسي باشد.

آنچه در دولت انتقالي وي ( كابينه اي يه رياست هشام قنديل ) و در دولت موقت و انتقالي تونس ( كابينه هاي حمادي جبالي و علي العريض و دولت جبالي ) صورت گرفنه، همه مربوط به دوران قبل از اجراي قانون اساسي جديد بوده است. طبيعي است كه براي ارزيابي صلاحيت يك حزب يا نظام سياسي، عملكرد دولت انتقالي و موقت نبايد مورد قضاوت قرار بگيرد چنانكه زماني كه دولت موقت بازرگان، در ابتداي انقلاب اسلامي زمام امور را به دست گرفت وظيفه اصلي اش، تدوين قانون اساسي بود، بنابراين اگر بازرگان در ديگر صحنه ها، خوب يا بد عمل مي كرد نبايد اين عملكرد او ملاك قضاوت راجع به انقلاب اسلامي ايران قرار مي گرفت. در مصر و تونس نيز اين قاعده صادق است، دولت هاي مرسي و حمادي جبالي، دولت هايي موقت و انتقالي بودند، از سوي ديگر برخلاف تبليغات غرب، به هيچ دولت هايي منحصر به يك حزب نبودند، بلكه در مصر كابينه اي كه مرسي تشكيل داد تنها اخواني نبود و عمده اعضايش از احزاب ديگر بودند. در تونس هم به همين صورت يك كابينه اي ائتلافي كه بيش از آنكه به حزب اسلامي النهضه وابسته باشد كابينه اي تكنوكرات بود

آيا آنچه در مصر رخ داد را كودتا مي دانيد؟ در تونس چه چيزي در شرف وقوع است؟
اگر به تعريف كودتا، مراجعه كنيم، آنچه در مصر روي داد، چيزي جزكودتا نبود. كودتا تعريف مشخصي دارد. كودتا يعني اقدام گروهي مسلح يا نظامياني كه به كمك اهرم اسلحه ( نه با اتكا به اهرم هاي سياسي ، اقتصادي..) مراكز اصلي قدرت وموسسات كليدي كشور همانند راديو تلويزيون، فرودگاه ها را تصرف كنند، مقامات عاليه را بركنار كرده ، قانون اساسي را لغو و قدرت را خود رأسا دردست گيرند. بااين تعريف اتفاق ارتش مصر ، قاعدتا يك كودتا است، اما در تونس آنچه را كه شاهديم يك شورش و اعتراض گسترده مردمي است كه در مخالفت با نظام سياسي به صحنه آمده است و البته مي تواند سمت وسوي متفاوتي اعم سيطره نظاميان و يا يك نوع هرج ومرج فلج كننده به خود بگيرد.

به نظر شما چرا وضعيت اينگونه شد؟
در پرسش هاي قبلي، در اين باره قدري توضيح دادم، اما بازهم مطالب زيادي در اين باره وجود دارد براي تشريح اينكه چرا وضعيت انقلاب هاي مصر و تونس اين طورشد بايد با يك مثل شروع كنم: مي دانيم كه در سال هاي اوليه پيروزي انقلاب اسلامي، كودتاي نوژه در ايران اتفاق افتاد، اما اين كودتا ناموفق بود و شكست خورد. پيداست كه وقوع اين كودتا به معني نادرستي راه انقلاب در ايران نبود، بلكه نشانه تلاش دشمن براي ازميان بردن دستاورد انقلاب اسلامي تلقي مي شد.

كساني كه منافعشان براثر انقلاب ايران در خطر بود به اين نتيجه رسيدند كه با به كارگيري عناصري فاسد در ارتش، منزل امام (ره)را بمباران و مقامات مملكت را قتل عام كنند و حكومت را به حكومت پادشاهي بازگردانند ولي اين كودتا در روند اجراي مقاصدش كاملا شكست خورد. اما در مصر كنوني، چنين عزمي براي كودتا، شكست نخورد، طبيعي است اگر كودتاي نوژه در ايران با شكست مواجه نمي شد، سرنوشت انقلاب ايران نيز همانند مصر مي شد، چنانكه بسياري از انقلاب هاي در تاريخ معاصرجهان به وسيله چنين حركاتي، شكست خورده اند.

بسيار روشن است استعمار غرب احساس كند كه پيروزي اسلام درشمال افريقا به معني تغييرجغرافياي سياسي در منطقه خواهد بود و لذا سعي كند تا همه اهرم ها را به كار بگيرد تا اسلام پيروز نشود، آنها تجربه انقلاب ايران را دارند، اگر ايران سستي مي كرد الان انقلاب كشور ما هم به سرانجام نمي رسيد و ما پيشرفت نمي كرديم ، هشتمين كشور فضايي نبوديم، يك كشور عقب مانده مانند مصر بوديم، آنها الان تصميم گرفته اند كه نگذارند انقلاب اسلامي موفق بشود، اين امر واضح است كه آنها ابتدا با تقويت احزاب سكولار، غرب گرا و چپ يا ملي گرا، اختلافات را در درون انقلاب مصر دامن زدند و بعد با جلوگيري از دادن وام به مصر و توقف برخي سرمايه گذاري ها، مصر كاملا تحريم شد و بدينوسيله زمينه نارضايتي عمومي دراين كشور فراهم گرديد.

شاهد بوديم كه وقتي كه كودتاي نظاميان عليه مرسي صورت گرفت كمك هاي غرب و متحدانش به مصر مجددا از سرگرفته شد. سلاطين مرتجع عرب از جمله عربستان، كويت و مصر بيش از 12 ميليارد به ارتش مصر اهدا كردند، به هرحال اين مساله خيلي عجيب نيست، در طول تاريخ هيچ انقلابي نبوده است كه پيروزي آن تضمين شده باشد، انقلاب ها، قربانيان بسياري داده اند، مردمي كه در نقاط مختلف جهان انقلاب كرده اند بارها سركوب شده اند، حتي اگر به گذشته بازگرديم خواهيم ديد كه انقلاب فرانسه بعد از چند سال، دوباره به امپراطوري و پادشاهي بازگشت.

دليل اينكه باراك اوباما رئيس جمهوري آمريكا سرنگوني مرسي را كودتا نميخواند همين است؟
قانون اساسي آنها و همچنين ديگر قوانين اشان اجازه نمي دهد با دولتي كه از طريق كودتا به قدرت رسيده رابطه داشته باشد.كارشناسان وزارت امورخارجه امريكا مي گويند كه اگر ما اين اقدام نظاميان را كودتا بخوانيم نمي توانيم ارتش مصر را در سيطره اش بركشور مصر كمك كنيم و با دولت ناشي از كودتا رابطه داشته باشيم براي همين اين اقدام را كودتا نمي خوانند. چنانكه نظير همين ماجرا درباره كودتاي 28 مرداد سال 1332 نيز صادق بوده است. آمريكايي ها كه عامل كودتا بودند اسم آن را گذاشتند قيام ملت يا قيام 28 مرداد. شاه مي گفت قيام 28 مرداد. بعد از گذشت 50 سال كه اسناد آن انتشار يافت، (آمريكا هر 50 سال يك بار، اسناد محرمانه خود را منتشر مي كنند) صراحتا اعتراف كردند كه مساله اي كه در ايران اتفاق افتاد كودتا بوده است.
به هرحال در خصوص اقدام نظاميان مصري بايد بگوييم كه اغلب متفكران و كارشناسان سياسي در جهان اين مساله را كودتا خوانده اند، كودتا عليه انقلاب، چرا؟ چون انقلاب ها هميشه منافع عده اي از صاحبان ثروت، اشراف و منافع استعماري قدرت هاي سلطه گر را در معرض خطر قرار مي دهد و طبيعي است كه آنها بيكارنمي نشينند.

خشونت ها عليه هواداران مرسي ممكن است باعث شود كه اخوان ها دست به سلاح شوند؟
الان كسي كه در مصر دست به سلاح برده و تعداد زيادي از مردم را كشته و تعداد زيادتري را مجروح ساخته ارتش است. حال جالب است كه رسانه هاي غربي و يا وابسته به غرب، تنها در مورد بكارگيري اسلحه توسط كساني كه دست به سلاح نبرده اند، هشدار مي دهند و از احتمال توسل اخوان به اسلحه دم مي زنند. اين مساله مظلوميت مردم مصر را نشان مي دهد. اخواني ها در پروسه انقلاب مصر به اسلحه و اقدامات مسلحانه متوسل نشده اند آن ها فاقد اسلحه و فاقد افراد آموزش ديده براي بكارگيري سلاح هستند. مقامات آنها مدت هاي مديد در زندان هاي مبارك بوده اند. الان هم مي گويند كه دست به سلاح نمبيرم. آنها مي گويند تظاهراتشان آرام است، اما اين ارتش است كه دست به سلاح برده و 300 نفررا تا كنون كشته است.

فكر مي كنيد اين اعتراضات تا كي ادامه داشته باشد؟
تا زماني كه آنها مقاومت كنند و مردم هم براي جلوگيري از سيطره مجدد نظاميان در صحنه باقي بمانند الان مقاومت آنها در برابر كودتا است. تا زماني كه ارتش مقاومت آنان را با توسل به خشونت از بين نبرد، مقاومت مي كنند.

آيا اين درست است كه بحران مصر ممكن است اين كشور را به سوريه دوم تبديل كند؟
برخي تحليلگران مي گويند بحران مصر تا حدي پيش رفته كه ممكن است مصر به سوريه دوم تبديل شود. اما نه هرگز اينطور نيست. بحران سوريه را خود غربي ها و ارتجاع منطقه درست كرده اند. شبه نظامياني را خارج از مرزها تربيت كردند و به داخل سوريه اعزام كردند. ده هزارشبه نظامي تونسي را تربيت كردند و به سوريه اعزام كردند. سوريه از اول كه اين طورنبود. افرادي تربيت شده از 40 كشور به سوريه اعزام شدند. در داخل تركيه محل آموزش افرادي بود كه براي اعزام به داخل سوريه. بله اگر در مورد مصر هم چنين كاري بكنند، اين اتفاق خواهد افتاد، اما آنچه مسلم است، شرايط مصر با سوريه متفاوت است، و چنين اتفاقي در مصر نخواهد افتاد.

سلفي ها و جبهه النصره كه در مصر از آقاي مرسي حمايت مي كنند، در سوريه عليه بشار اسد مي جنگند. آيا اين احتمال وجود ندارد كه آنها از سوريه متوجه مصر بشوند و با مخالفان مرسي وارد جنگ شوند؟
در مورد موضع مصر درخصوص سوريه و اينكه جبهه النصره در سوريه با آقاي مرسي همراه بود و به اصطلاح حمايت مي كردند، مسائل خيلي ظريف و پيچيده اي وجود دارد كه درك آنها را سخت كرده است. اما آنچه مي توانم بگويم اين است كه ما شرايط اين دو كشور را براساس منافع و دلخواه خودمان تحليل مي كنيم. همه كساني كه امروز در صحنه داخلي مصر عليه مرسي يا به نفع او سخن مي گويند با مواضع مرسي در خصوص سوريه موافق بودند. اما براي ما ايراني ها چون سوريه مهم است، اعتقاد خودمان را وارد تحليل مي كنيم و آن را اضافه مي كنيم به اعتقاد مردم مصر، بديهي است كه ما دوست داريم تا مصري ها با ما هم نظر باشند و حالا كه نيستند گناه اين را پاي اقاي مرسي مي گذاريم حال آنكه مردمي كه در مصر عليه مرسي شعار دادند، هيچ ايرادي نسبت به سياست آقاي مرسي در سوريه نداشتند. البته اين نكته مهم را اضافه كنم كه دولت مرسي در مدت كوتاه يكساله حكومتش، هيچگاه فرصت نيافت، سياست خارجي با ثباتي را تدوين و سپس اجرا كند و آنچه در اين باره صورت گرفت سياست هاي تاكتيكي مرتبط با دوره گذار بود.

منظور بنده از اين سوال اين بود كه ممكن است تروريست هاي سوريه وضعيتي مشابه سوريه در مصر ايجاد كنند و منبع ديگري براي تروريست شوند؟ زيرا جبهه هاي تروريستي در سوريه از مصر حمايت مي كنند.
حمايت از تروريست ها در سوريه خيلي با آنچه در مصر وجود دارد متفاوت است، در سوريه، اسرائيلي ها، امريكايي ها و برخي از كشورهاي عربي منطقه كمك كردند و گروههاي مسلحي را با هدف تضعيف حلقه اصلي مقاومت ضد اسرائيلي تشكيل دادند. اما مصر حاضر، رو در روي آمريكا و اسرائيل نايستاده است، لذا عزمي براي اينكه مصر را به صورت سوريه تضعيف كنند وجود ندارد،
ثانيا براي وقوع جنگ داخلي در يك كشور، دو عامل كليدي لازم است؛ اول وجود پايگاه ها و مراكز نظامي ، كه اخواني ها فاقد آن هستند و دوم افراد آموزش ديده و شبه نظامياني كه در رويارويي با عمليات سركوب ارتش بكار گرفته شوند كه در اين خصوص در بين اخوان، چنين افرادي به اندازه كافي وجود ندارد.

منظور شما اين است كه حمايت سلفيان شامل حال مرسي نيست؟
زماني كه مرسي سرنگون شد اصلي ترين گروه مخالف تكفيري ها بودند. اخواني ها، سلفي به معني مصطلح نيستند. هم مردم مصر، هم اخواني ها از سلفي هاي افراطي بيزار هستند. رسانه ها در اين خصوص دروغ مي گويند. مي دانيد كه سلفي هاي افراطي با انتخابات ميانه خوبي ندارند؛ حال آنكه شيوه اخوان در رسيدن به قدرت، انتخابات بوده است از نظر ظاهري هم يك سلفي بايد حتما سبيلش را بتراشد و ريش بگذارد، در هيچ زماني كت و شلوار نمي پوشند، بجاي آن لباس هاي بلند مي پوشند. يك آقاي كرواتي تحصيل كرده آمريكا عضو اخوان، هرگز با يك سلفي تحصيلكرده در مكاتب وهابي، آبشان در يك جوي نمي رود. آنها يك حزب در مصر درست كردند به نام حزب النور كه در زماني كه آقاي مرسي بركنار شد، دشمن ترين دشمن آقاي مرسي بود. لذا اينها دروغ مي گويند ذهن ها را پر كرده اند. اقاي مرسي درخصوص موضع خود در قبال اسد، از كل مردم سوريه در برابر بشار اسد حمايت كرد و گفت او بايد برود. البته گروه اخوان سوريه با جبهه النصره همكاري مي كند ولي اين به معني اين نيست كه مصر هم با النصره همكاري مي كند.

آقاي مرسي در سياست خارجي خود به وعده اي كه به مصري ها داده بود عمل نكرد. دست دوستي به اسرائيل دراز كرد و معاهده كمپ ديويد را لغو نكرد. نظر شما در اين مورد چيست؟
شما مي خواهيد بدانيد چرا آقاي مرسي و اخواني ها، قراداد كمپ ديويد را لغو نكردند؟ اين مساله سه جواب دارد:
اول اينكه در دولت انتقالي و موقت، سياست هاي كلان و راهبردي به اجرا گذاشته نمي شود. آقاي مرسي كه هنوز فرصت پيدا نكرده بود، قانون اساسي را به اجرا بگذارد، چطور مي توانست براي سياست خارجي تصميم گيري كند؟ مصر در حال گذاربود و هست، هيچكس انتظار ندارد سياستي كه دولت نوپا و قبل از اجرا شدن قانون اساسي اجرا مي كند، سياست اصلي باشد. اين انتظار از دولتي كه در حال گذار است درست نيست . نمي توان انتظار داشت اين دولت سياست اصلي كشور را اجرايي كند. روش دولت انتقالي همين است.

دوم اينكه هر دولت، يك سياست خارجي موفق و توانا را زماني مي تواند اجرايي كند كه ارتش همراهي كند، آيا ممكن است ارتشي كه تا يك سال پيش در اختيار يك ديكتاتور بوده ، در عرض تنها يك سال به ارتشي مردمي تبديل شود و در اختيار دولت مردمي و انقلاب قرار بگيرد، و با اهداف اصلي انقلاب همراه شود؟

وبالاخره سوم اينكه سياست خارجي كارآمد، به پشتوانه پارلماني قدرتمندي نيازمند است. آقاي مرسي زماني كه رئيس جمهور شد، دادگاه قانون اساسي ، پارلمان را منحل كرد. آيا رئيس جمهور اگر بخواهد سياست خارجي را تدوين كند بدون پارلمان مي شود؟چه طور انتظار داريم در زماني كه پارلمان وجود ندارد سياست خارجي مناسبي تدوين و سپس اجرا گردد.

با توجه به انتخاب آقاي روحاني زمينه مناسبات ايران و مصر را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
ايران و مصر قابليت ها و تمايلات بسيار زيادي براي همكاري دارند، در عرصه همكاري هاي منطقه اي و موضعگيري هاي اسلامي هم ، نياز زيادي به يكديگر دارند، مهمتر ازاين ها ، ملت مصر، علاقمند به ملت ايران است و مردم ما علاقمند به مردم مصر. در گذشته تاريخي كشورمان و مصر رفت و آمد ها و مراودات ما با هيچ كشوري همانند روابط با مصر نبوده است.
انتخاب آقاي روحاني با توجه به سياست خارجي مورد نظر وي و همچنين تاكيد وي برتنش زدايي در روابط با كشورهاي عربي مي تواند زمينه هاي همكاري و گسترش روابط ايران و مصر را بصورت مضاعفي افزايش دهد.

منبع:  خبرآنلاین