تحولات سودان 70

وقایع مهم سودان از تاریخ 16/10/92 الی 23/10/92
• "آتنی آته ئوگ" سخنگوی "سالوا کر" رئیس جمهور سودان جنوبی گفت: بدون هیچ پیش شرطی در مذاکرات آدیس آبابا شرکت می کنیم. آتنی آته ئوگ در کنفرانسی خبری در جوبا گفت: تیم ما به آدیس آبابا رفت تا درباره چگونگی آتش بس مذاکره کند. موضوع اول آتش بس است و کمک های امدادی به افرادی که حقیقتا نیازمند باشند ارائه می شود. وی افزود:رئیس جمهور به طور ویژه گفته که او نمی تواند با وجود هر پیش شرطی مذاکره کند. هر پیش شرطی،دولت بخشی از پیش شرط نیست. ما آماده ایم درباره موضوعات دیگر مذاکره کنیم. سرهنگ فیلیپ آگوئر سخنگوی ارتش سودان جنوبی هم گفت:درگیری ها در بُر ادامه دارد و نیروهای ما با شورشیان می جنگند.

• مقامات در اتیوپی اعلام کردند مذاکرات مستقیم بین طرفین درگیر در سودان جنوبی با بن بست روبرو شده است. به گزارش اسوشیتدپرس از آدیس آبابا، مقامات نزدیک به مذاکرات بین نمایندگان "سالوا کر" رئیس جمهور سودان جنوبی و "ریک ماچار" معاون سابق رئیس جمهور این کشور گفتند مذاکرات صلح بین دو طرف به علت اختلاف ها برسر دستور کار با مانع روبرو شده است. یک مقام اتیوپی که خواست نامش فاش نشود گفت مقدماتی وجود دارد که باید پیش از ادامه این مذاکرات فراهم شود. خشونت ها در سودان جنوبی که 15 دسامبر آغاز شده تاکنون حدود 200 هزار آواره داشته است.

• رادیو دولتی سودان روز یکشنبه (92.10.15) اعلام کرد "عمر البشیر" رئیس جمهور این کشور دوشنبه به جوبا پایتخت سودان جنوبی می‌رود.

• "عمر البشیر" رئیس جمهور سودان صبح دوشنبه (92.10.16) وارد جوبا پایتخت سودان جنوبی شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از جوبا، وی برای گفتگو با "سالوا کر"، رئیس جمهور سودان جنوبی، در باره نبردهایی که از سه هفته پیش در این کشور آغاز شده است، به سودان جنوبی سفر کرده است. عمر البشیر هنگام ورود به جوبا در فرودگاه مورد استقبال "جیمز وانی ایگا"، معاون رئیس جمهور سودان جنوبی قرار گرفت. به گفته مسئولان این کشور، رئیس جمهور سودان بلافاصله به کاخ ریاست جمهوری خواهد رفت.

• مذاکرات "عمر البشیر" رییس جمهور سودان بلافاصله پس از ورود به «جوبا» پایتخت سودان جنوبی به منظور شرکت در گفتگوهای صلح برای حل بحران سودان جنوبی آغاز شد. "ژوزه کامبو" استاد دانشگاه پرتوریا در این باره گفت: عمر البشیر ماه گذشته درباره اوضاع سودان جنوبی به شدت اظهار نگرانی‌کرده بود و سفر امروز وی به این همسایه جدا شده در سال 011 ، مطمئنا در روند مذاکرات رسمی طرفین برای برقراری آتش بس مثبت خواهد بود و در پایان دادن به سه هفته درگیری در جدید ترین کشور جهان اثر خواهد گذاشت. همزمان با شدت درگیری ها بین نیروهای دولتی و مخالفان شورشی که 22 روز پیش دست به کودتا زدند، تلاش برای برقراری آتش بس در سودان جنوبی همچنان در آدیس آبابا ادامه دارد.

• رئیس جمهور سودان در سفر به سودان جنوبی تاکید کرد که مذاکره راه حل بحران این کشور است. به گزارش پایگاه خبری النشره، "عمر البشیر" پس از این دیدار با "سلواکر" در نشست خبری مشترک گفت: سودان خواهان ثبات در سودان جنوبی است و هرگونه مشکلی در جوبا بر خارطوم تاثیر می‌گذارد. وی افزود: ما به همه سرویس‌های سودانی دستور داده‌ایم که آوارگان سودان جنوبی را در خاکمان پذیرا باشیم. بر اساس اعلام منابع سازمان ملل طی سه هفته از آغاز درگیری‌ها در سودان جنوبی صدها هزار نفر آواره شدند که تنها کمتر از 100 هزار نفر آن ها در اردوگاه‌های سازمان ملل مستقر در مناطق مختلف سودان جنوبی ساکن شدند. رئیس جمهور سودان گفت: اقدام مسلحانه هرگز هیچ قضیه‌ای را حل نمی‌کند و مذاکرات تنها راه حل بحران سودان جنوبی است. عمر البشیر تاکید کرد که از هیچ گروه معارضی در کشورهای همسایه سودان حمایت نمی‌کند. سلواکر میاردیت رئیس جمهور سودان جنوبی نیز به نوبه خود تاکید کرد: ارتش سودان جنوبی اوضاع امنیتی در جوبا را تحت کنترل گرفته است. وی در عین حال آمادگی خود را برای مذاکره با شورشیان مشروط به عدم تعیین پیش شرط از جانب آن ها اعلام کرد. سلواکر همچنین اعلام کرد که تصمیم دارد از همه عناصر غیرمنضبط در داخل حزب حاکم خلاصی یابد.

• وزارت امور خارجه کره جنوبی روز دوشنبه (92.10.16) اعلام کرد سئول در قالب تلاش ها برای کمک به غیر نظامیان در سودان جنوبی، به این کشور یک میلیون دلار کمک خواهد کرد. این وزارتخانه در بیانیه ای اعلام کرد این کمک در اختیار سازمان های بین المللی چون برنامه جهانی غذا و صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) قرار خواهد گرفت. به گزارش خبرگزاری شین هوا از سئول، کمک بشر دوستانه کره جنوبی به تامین کالاهای مورد نیاز، آب آشامیدنی و سرپناه برای غیر نظامیان جنگ زده سودان جنوبی اختصاص خواهد یافت.

• نمایندگان سودان جنوبی و شورشیان مذاکرات مستقیم خود را به منظور دستیابی به توافقی برای برقراری آتش بس در این کشور آغاز کردند. به گزارش رویترز از آدیس‌آبابا، این مذاکرات در پایتخت اتیوپی و با هدف پایان دادن به نبردهایی که در بحبوحه رقابت‌های قومی و قبیله‌ای، از اواسط ماه دسامبر بین نیروهای وفادار به "سالواکر" رئیس جمهور سودان جنوبی و شورشیان حامی ریِک ماچار معاون سابق و رقیب کنونی او آغاز شد، برگزار می شود. این خشونت‌ها تاکنون دست‌‌کم 1000 کشته و 200 هزار آواره بر جا گذاشته است.

• نمایندگان طرف های درگیر در سودان جنوبی، گفتگوهای مستقیم خود را برای دستیابی به صلح در اتیوپی آغاز کردند. به گزارش شبکه تلویزیونی رویترز، یکی از میانجیگران آفریقاییِ شرکت کننده در این مذاکرات ابتدا گفت، حتی در ارتباط با حقایق فاجعه بار، لحظاتی است که امیدبخش است و به شما اجازه می دهد نوری در انتهای تونل ببینید. وی افزود، با وجود بحرانی که در سودان جنوبی پدیدار شده است، دو طرف (درگیر) خود را به نشستن دور میز کنفرانس صلح، متعهد کرده اند، تا با روحیه معامله، با هم مباحثه و مذاکره کنند و به مشکلات حساسی که رهبران شان، مردم شان و کشور بزرگ شان با آن روبرو شده اند، بپردازند. "میشل ماکوئی"، وزیر اطلاع رسانی سودان جنوبی، گفت: ما، به عنوان هیأت اعزامی از سوی دولت (سودان جنوبی)، به شما اطمینان می دهیم که ما برای صلح به اینجا آمده ایم و ملاقات مشترک خود را (با طرف مقابل) تحت ریاست «ایگاد» (سازمان بین دولتی توسعه) آغاز کرده ایم و اسنادی را که برای آغاز روند مذاکرات لازم است نیز تحویل داده ایم. وی تأکید کرد، ما به صلح پایبندیم و از همین لحظه به بعد من امیدوارم که ما بتوانیم خود را در موقعیتی قرار دهیم که کشتاری را که در کشورمان در حال وقوع است، متوقف کنیم. "تابان دنگ گای"، مذاکره کننده ارشد نیروهای ضددولتی سودان جنوبی، گفت: مشکلی که ما در سودان جنوبی با آن مواجه هستیم، مشکلی سیاسی است که فقط می تواند راه حلی سیاسی داشته باشد. ما به عنوان اعضای اس پی ال ام (جنبش آزادیبخش خلق سودان) به اینجا آمده ایم، تا درباره صلح با برادران مان گفتگو کنیم. ما همه از یک خانواده و همه از اس پی ال ام هستیم. آنان رهبری دولت را در دست دارند و ما در اس پی ال ام هستیم. تابان دنگ گای در خاتمه افزود، ما اختلاف نظرهایی داشته ایم، اما بر این باوریم که می توانیم به آشتی کامل دست پیدا کنیم که نوبه خود به صلحی معنی دار برای هر دو طرف و برای مردم مان در جمهور سودان جنوبی منجر شود.

• آمریکا از حامیان اصلی استقلال سودان جنوبی بود. واشنگتن "سالوا کر" و "ریک ماچار"، رقیب او را برای حل اختلافات و اعلام آتش بس تحت فشار گذاشته اما دولت آمریکا بیشتر کارکنان سفارت خود در جوبا را خارج کرده است. این اقدام به نظر می رسد از بدبینی آمریکا به نتیجه مذاکرات صلح حکایت دارد. کنیا، اوگاندا و اتیوپی سه کشور منطقه ای هستند که تلاش می کنند از نفوذ منطقه ای خود برای پایان دادن به درگیری ها در سودان جنوبی استفاده کنند. کنیا سرمایه گذار آفریقایی اصلی در سودان جنوبی است. شمار زیادی از تجار کنیایی در سودان جنوبی سرمایه گذاری کرده اند. در صورتی که سودان جنوبی با جنگ داخلی گسترده رو به رو شود کنیا که تاکنون 400 هزار آواره سومالیایی را در خاک خود پذیرفته است، با موج جدید ورود آوارگان رو به رو خواهد شد. اگر روابط خرطوم و جوبا متوقف شود کنیا جایگزینی برای صادرات نفت سودان جنوبی خواهد بود. اوگاندا در نخستین روزهای مناقشه به منظور خارج کردن شهروندان خود در سودان جنوبی نیرو مستقر کرد. این کار با توافق "سالوا کر" انجام شد. مخالفان اوگاندایی از مشورت نکردن "یوری موسوینی"، رئیس جمهور با پارلمان ناراضی هستند و اعضای پارلمان اعلام کردند این نیروها از سالوا کر حمایت می کنند اما کامپالا این اتهام را رد کرد. موسوینی در طول جنگ داخلی از حامیان بخش جنوبی سودان بود. اتیوپی میزبان مذاکرات صلح بین سودان و سودان جنوبی است. مقر اتحادیه آفریقا در این کشور شاخ آفریقا قرار دارد و از مدت ها قبل نقش رهبری منطقه ای را ایفا کرده است. این سازمان منطقه ای شرق آفریقا از کشورهای سودان، اتیوپی، کنیا و اوگاندا تشکیل شده است. ایگاد از ابتدای مناقشه نمایندگان خود را به سودان جنوبی فرستاد. این سازمان که ابتدا به عنوان حامی رئیس جمهور تلقی می شد بر آزادی 11 زندانی سیاسی که شخصیت های سیاسی مهم به حساب می آیند، تاکید دارد. این درخواست اصلی ماچار و حضور این شخصیت ها در مذاکرات صلح است.

• "وانگ یی" وزیر امور خارجه چین روز دوشنبه (92.10.16) اعلام کرد چین از طرف های درگیر سودان جنوبی می خواهد مذاکرات صلح را هر چه سریع تر آغاز کنند و به دنبال راه حل معقول و منطقی باشند. وانگ یی که کشورش از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد است پس از دیدار جداگانه با نمایندگان طرف های درگیر سودان جنوبی در آدیس آبابا پایتخت اتیوپی گفت پکن مصمم به حفظ و حراست از صلح و ثبات منطقه ای و جهانی است. وی در ادامه یادآور شد چین خواستار ایفای نقش فعالانه و سازنده در پیشبرد مذاکرات بین طرف های درگیر سودان جنوبی است و تلاش مقامات این کشور که جوان ترین کشور جهان محسوب می شود برای حفظ ثبات و تقویت اقتصاد خود ضروری است. خبرگزاری شین هوا از آدیس آبابا گزارش داد وزیر امور خارجه چین گفت پکن به شدت نگران تحولات و درگیری های اخیر در سودان جنوبی است و امیدوار است طرف های درگیر در این کشور هر چه سریع تر بر اساس منافع بلند مدت و جامع مردم کشورشان به خشونت ها پایان بخشند و آتش بس و نظم و قانون را برقرار سازند. وی تاکید کرد اگر چه دو طرف هنوز هم اختلاف نظراتی دارند اما مصمم به کاهش اختلافاتشان و افزایش توافق دوجانبه هستند که این خود اساس مذاکرات صلح را فراهم می آورد. وزیر خارجه چین در ادامه از دو طرف خواست هر چه سریع تر مذاکرات صلح را آغاز کنند و به دنبال راه حلی منطقی برای درگیری هایشان باشند.

• منابع آگاه در سازمان ملل از ادامه درگیری ها در اطراف شهر بور در ایالت جونگلی و ایالت نفت خیز یونیتی در شمال سودان جنوبی خبر دادند. "فرحان حق"، سخنگوی سازمان ملل متحد روز سه شنبه (92.10.17) اعلام کرد درگیری ها میان نیروهای دولتی و نیروهای وفادار به "ریک ماچار"، معاون سابق ریاست جمهوری سودان جنوبی در دو ایالت بور و یونیتی همچنان ادامه دارد. فرحان حق به نقل از نیروهای سازمان ملل مستقر در سودان جنوبی، گفت نبرد میان دو طرف در جنوب شهر بور ادامه داشته و صدای تیراندازی در نزدیکی پایگاه سازمان ملل در داخل شهر نیز شنیده می شود. وی تصریح کرد صبح روز سه شنبه همچنین صدای چند انفجار در جنوب این شهر راهبردی به گوش رسید؛ شهری که نیروهای دولتی تلاش می کنند کنترل آن را باز پس گیرند. در ایالت یونیتی نیز نیروهای گشتی سازمان ملل از مشاهده روستاهایی در منطقه پاریانگ خبر دادند که به آتش کشیده شده و یا اموال ساکنان آن ها به غارت رفته بود. به گفته مسئولان محلی، اهالی این مناطق از نبود آب و غذا رنج می برند. در مجموع 62 هزار نفر از شهروندان سودان جنوبی در پایگاه های سازمان ملل و تحت حمایت نیروهای بین المللی قرار دارند که 30 هزار نفرشان در جوبا، پایتخت این کشور به سر می برند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از نیویورک، سخنگوی سازمان ملل همچنین اعلام کرد مقدمات اعزام نیروهای بیشتر به سودان جنوبی در دست انجام است. فرحان حق در ادامه با اشاره به گزارش های کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، اعلام کرد تاکنون بیش از 23 هزار شهروند غیر نظامی سودان جنوبی وارد خاک اوگاندا شده اند. بر این اساس، روزانه دو هزار و 500 نفر از بیم جنگ داخلی در سودان جنوبی از مرزهای این کشور فرار می کنند. علاوه بر این تعداد، پنج هزار و 300 شهروند سودان جنوبی نیز به اتیوپی پناه برده اند. این در حالی است که روزانه 300 نفر از مردم سودان جنوبی از مرز کنیا عبور می کنند.

• به گزارش رویترز، ارتش سودان جنوبی جمعه (92.10.20) اعلام کرد نیروهای ارتش این کشور شهر شمالی بنتیو را که در جریان درگیری های اخیر به کنترل شورشیان درآمده بود، باز پس گرفتند. شهر بنتیو در استان نفت خیز الوحده واقع است که از زمان اشغال آن توسط شورشیان تولید نفت نیز در آنجا به حالت تعلیق درآمده بود. "فیلیپ آغویر" در مورد بازپس گیری بنتیو مرکز ایالت نفت خیز الوحده گفت: هنگامی که شما کنترل شهر بنتیو را به دست بگیرید، یعنی اینکه کنترل همه مناطق نفت خیز در استان الوحده را به دست گرفته اید. وی افزود، بازپس گیری این شهر در ساعت دو و نیم بعد از ظهر صورت گرفت. سازمان ملل اعلام کرده است که بر اثر درگیری ها در سودان جنوبی که بیش از سه هفته طول کشیده است، بیش از یک هزار نفر کشته و 230 هزار نفر از مردم این کشور آواره شده اند. به رغم برگزاری مذاکرات صلح بین نمایندگان دولت جوبا با شورشیان در کشور اتیوپی، درگیری ها در سودان جنوبی همچنان ادامه دارد. شورشیان سودان جنوبی دولت اوگاندا را به حملات هوایی علیه مواضع خود متهم کردند اما کامپالا این ادعاها را رد کرده است. نیروهای ارتش اوگاندا نیز بنا به درخواست "سلواکر" در حال گشت زنی در اطراف فرودگاه بین المللی جوبا و همچنین کاخ ریاست جمهوری هستند.

• منابع آگاه اعلام کردند آمریکا با توجه به اتخاذ نکردن تدابیری از سوی مقامات سودان جنوبی برای پایان دادن به خشونت‌ها، قصد دارد تحریم‌های هدفمندی علیه این کشور اعمال کند. این منبع که نامش را فاش نکرد به خبرگزاری رویترز گفت: «تحریم ابزاری است که ما در حال بررسی آن هستیم». یک منبع دیگر نیز این سخنان را تأیید کرد اما هر دو از اشاره به جزییات تدابیر تنبیهی که قرار است آمریکا علیه سودان جنوبی اتخاذ کند خودداری کردند. تحریم‌های آمریکا بر ضد اشخاص یا شرکت‌ها معمولا شامل ممنوعیت ورود آنها به آمریکا یا توقیف دارایی آنها در بانک‌های آمریکایی است. نبردها در سودان جنوبی که بیش از هزار کشته بر جا گذاشته و 230 هزار نفر را آواره کرده است، بین نیروهای وفادار به سالوا کر رئیس جمهور و هوداران ریِک ماچار معاون سابق او که از دو قوم متفاوت هستند، در گرفته ‌است. کاخ سفید در بیانیه‌ای که پنجشنبه منتشر شد از دو طرف خواست هر چه سریعتر توافقنامه آتش بس امضا کنند.

• سخنگوی دولت سودان جنوبی تاکید کرد دولت متبوعش به موضع خود درباره مجازات عاملان کودتای نافرجام اخیر پایبند است. به گزارش شبکه تلویزیونی الجزیره انگلیسی، سازمان ملل از رئیس جمهور سودان جنوبی خواست زندانیان سیاسی را آزاد کند تا مذاکرات صلح متوقف شده، مجددا روند خود را ازسرگیرد. هم اکنون رهبران شورشیان در این کشور از امضای توافقنامه صلح خودداری می کنند. اما سخنگوی "سالواکر" رئیس جمهور سودان جنوبی می گوید جامعه بین المللی نباید در این خصوص دخالت کند. "آتنی وک آتنی" گفت: خیلی تاسف بار است اگر جامعه بین المللی نخواهد با سودان جنوبی به عنوان کشوری مستقل همکاری کند. تاسف بار است اگر جامعه بین المللی بخواهد با شورشیان همکاری داشته باشد. ما کشوری مستقل هستیم و انتظار داریم جامعه بین المللی مواضع دولت ما را درک کند. زیرا دولت می داند که کودتایی برنامه ریزی شده در شانزده دسامبر رخ داد و به جرم عاملان این اقدام باید در محاکم قضایی رسیدگی شود. ما نمی دانیم چرا جامعه بین المللی نمی تواند موضع ما را در این خصوص درک کند.

• هیئت شورشیان در سودان جنوبی اعلام کرد نمایندگان آمریکا و میانجیگران منطقه ای در درگیری های سودان جنوبی روز شنبه (92.10.22) با "ریک ماچار" رهبر شورشیان دیدار کردند. ریک ماچار رهبری شورشیانی را در سودان جنوبی بر عهده دارد که طی یک ماه گذشته در حال مبارزه با نیروهای دولتی این کشور بوده اند در بیانیه ای که به امضای "میونگ جی کان" مشاور مطبوعاتی ماچار رسیده و روز یکشنبه منتشر شده است، آمده است: "دونالد بوث" نماینده ویژه آمریکا در سودان جنوبی و سودان به همراه میانجیگران منطقه ای به مکانی نامشخص در سودان جنوبی سفر کردند تا با دکتر ریک ماچار دیدار کنند دیدار میانجیگران منطقه ای با ماچار در حالی انجام می شود که به نظر می رسد مذاکرات در آدیس آبابا با هدف دست یابی به توافق نامه آتش بس به کندی پیش می رود. میانجیگران منطقه ای در تلاش برای متقاعد کردن دو طرف درگیر و تدوین سند آتش بس بوده اند. درگیری ها در سودان جنوبی در روز 15 ماه دسامبر آغاز شد. "سالواکر" رئیس جمهور سودان جنوبی ریک ماچار معاون سابق خود را به تلاش برای کودتا متهم کرده است. ماچار نیز کر را به استفاده از اتهام کودتا به عنوان بهانه ای برای پاکسازی دولت متهم کرده است دستگیری 11 تن از حامیان ماچار توسط نیروهای وفادار به کر کمی پس از آغار درگیری، مهمترین مانع بر سر رسیدن صلح محسوب می شود. به گزارش خبرگزاری فرانسه از آدیس آبابا، ماچارتأکید کرده است این 11 نفر باید آزاد شوندو در مذاکرات حضور داشته باشند، در حالی که کر می گوید آن ها باید محاکمه شوند.

• اداره امور آوارگان در سودان شمار آوارگان خارجی ساکن در این کشور را بیش از 91 هزار تن برآورد کرد. "عبدالله سلیمان محمد" از مسئولان اداره آوارگان در سودان با اعلام این خبر گفت: در حال حاضر حدود 91 هزار و 500 آواره خارجی از کشورهای همسایه سودان در این کشور به سر می برند و این آوارگان به ویژه در شرق سودان و در مناطق ناآرام مرزی در سودان سکونت دارند. وی افزود دولت سودان وسایل اساسی مورد نیاز این آوارگان را به ویژه خدمات بهداشتی، آب و امکانات آموزشی و مواد غذایی تامین می کند. این مسئول سودانی خاطر نشان کرد از میان این تعداد آواره خارجی در سودان دستکم 75 هزار تن که در نه اردوگاه ساکنند از خدمات ارائه شده از سوی دولت و نیز کمک های ارائه شده از سوی کمیسایای امور آوارگان سازمان ملل متحد بهره مند هستند. به گزارش خبرگزاری دولتی عربستان سعودی «واس» از خرطوم، "عبدالله سلیمان محمد" از مسئولان اداره آوارگان در سودان تصریح کرد آوارگان خارجی ساکن در سودان از کشورهای اریتره، اتیوپی و سومالی هستند و از این تعداد بیشترشان اتیوپیایی اند به گونه ای که می توان گفت 75 درصد آن ها از اتباع اتیوپی هستند.