بیست و پنجمین اجلاس سران كشور هاي آفريقايي و دولت فرانسه  89/03/10 و 89/03/11 در شهر نيس فرانسه برگزارگردید. در اين نوشتار آخرين اخبار اين اجلاس مورد بررسي قرار گرفته است.

در اين اجلاس در حدود 800 هيئت نمايندگي از 40 كشور آفريقايي و همچنين 80 مقام بازرگاني فرانسه و 150 مقام بازرگاني از كشور هاي آفريقايي حضور فعال دارند. ریاست اجلاس به طور مشترک بر عهده حسنی مبارک، رییس جمهوری مصر و نیکولا سارکوزی رييس جمهور فرانسه مي باشد. اين نشست هر 3 سال يكبار برگزار مي شود و ميزبان نشست بعدي نيز مصر خواهد بود.

در طول برگزاری این کنفرانس، سه نشست ویژه تحت عنوان "جایگاه آفریقا در جهان"، "تحکیم صلح و امنیت" و "آب و هوا و توسعه" نيز برگزار مي گردد.رئيس جمهور مالاوي، "بنگوا موتاريكا" (Bingu wa Mutharika)، كه اكنون رياست اتحاديه آفريقا را نيز بر عهده دارد در فرانسه است و قرار است همانند دبير كل سازمان ملل به ايراد سخنراني در سالن نشست بپردازد.

دو کشور زیمبابوه و ماداگاسکار در این نشست هیج نماینده ای ندارند. عمر البشیر رییس جمهوری سودان که با حکم بازداشت بین المللی روبروست برای حضور کشورش در نشست نیس، نماینده ویژه اعزام کرده است، گباگبو رییس جمهوری ساحل عاج نیز که از سال 2002 حضور در چنین نشست هایی را تحریم کرده، در این نشست نماینده دارد. در نشست نیس هم پیمانان سنتی فرانسه از جمله، کامرون، گابن، کونگو، چاد و آفریقای مرکزی در سطح سران شرکت دارند.

·        ساركوزي پيش از اين اعلام كرده بود كه نمي خواهد به اين پيرمرد (موگابه) اجازه دهد كه در نشست فرانسه – آفريقا شركت كند. رابرت موگابه نيز در پاسخ به اين توهين رئيس جمهور فرانسه شركت در اين نشست را براي تمام مقامات زيمبابوه ممنوع كرد. در پشتيباني از اين فرمان، يكي از اعضاي مهم حزب Zanu-PF اظهار داشت: رابرت موگابه رئيس جمهور زيمبابوه است و جايگاه وي كاملا قانوني و پذيرفته شده است. چنانچه وي نتواند در نشست شركت كند، هيچ مقامي از زيمبابوه نمي تواند بجاي او به فرانسه برود.

·        البته برخي حضور در اين نشست را فرصت طلايي براي زيمبابوه مي دانند. به عقيده آنها، امروزه كه زيمبابوه براي بستر سازي و شكل دادن ساختار جديد اداره كشور در تلاش است، اين نشست بهترين فرصت بود تا بتواند در ميان ديگر ملت ها خود نمايي كند.

"نيكولا ساركوزي" رئيس جمهور فرانسه در مراسم افتتاحيه بيست و پنجمين نشست فرانسه-آفريقا خواستار اتحاد و همكاري نزديك و گسترده ميان كشورهاي شمال و جنوب آفريقا شد.
رييس جمهور فرانسه در سخنراني روز دوشنبه خود در افتتاحيه اين جلاس اعلام نمود، قاره آفريقا بايستي در شوراي امنيت سازمان ملل حضور فعال داشته و فرانسه از اين موضوع حمايت هاي لازم را به عمل خواهد آورد.
ساركوزي در ادامه سخنان خود افزود، اكنون زمان آن فرارسيده تا جهان مكان مناسبي را براي آفريقا در حل منازعات بين الملل در نظر گيرد. او ادامه داد من هم اكنون متقاعد گرديده ام كه سخن در خصوص مشكلات جهاني بدون حضور آفريقا بي معني است.
ساركوزي در ادامه سخنان خود افزود، بايستي اصلاحاتي در شوراي امنيت سازمان ملل صورت گيرد و اين موضوع به هيچ عنوان مورد پذيرش نيست كه اين قاره عضو دائم در شوراي امنيت ندارد. كشور هاي آفريقايي از سال 2005 ميلادي خواهان دو عضو چرخشي و دائم در شوراي امنيت مي باشند. كشور هاي اين قاره در حدود 27% اعضاي سازمان ملل را به خود اختصاص داده اند.
چين، آمريكا، روسيه، انگلستان و فرانسه اعضاي دائم شوراي امنيت بوده و از آفريقا كشور هاي گابن، نيجريه و اوگاندا اعضاي غير دائم كنوني اين شورا هستند.

فرانسه در سال آينده رياست گروه جي 8 و جي 20 را عهده دار خواهد شد. ساركوزي در قسمتي از سخنان خود به اين موضوع اشاره داشته كه با توجه به اين موضوع در سال آينده از اهرم هاي خود براي اصلاحات در شوراي امنيت سازمان ملل استفاده خواهد نمود.
گروه جي 8 از هشت كشور صنعتي جهان تشكيل يافته و گروه جي 20 نيز به همراه اين هشت كشور از كشور هاي ديگر قدرتمند اقتصادي جهان تشكيل گرديده است. آفريقاي جنوبي تنها عضو گروه جي 20 مي باشد.
اصلاحات در شوراي امنيت پيش از اين از سوي چهار كشور برزيل، آلمان، ژاپن و پاكستان در خواست گرديده است. گروه ديگري متشكل از كشور هاي ايتاليا، آرژانتين و مكزيك خواهان افزوده شدن يك صندلي به اعضاي غير دائم شوراي امنيت هستند.
در سال 2005 ميلادي اتحاديه آفريقا خواهان دو صندلي دائم در شوراي امنيت با حق وتو و همچنين افزايش تعداد كشور هاي آفريقايي در ميان كشور هاي غير دائم گرديد.
فرانسه در تلاش هاي خود براي ايجاد اصلاحات در شوراي امنيت به همراه انگلستان پيشنهاد داده بود تا عضويت اعضاي غير دائم شوراي امنيت از دو سال كنوني به ده سال افزايش يافته و اين كشور ها كماكان از حق وتو محروم باشند. رييس جمهور فرانسه همچنين ديداري با رييس جمهور نيجريه "گودلاك جاناتان" داشته است. از محتواي ديدار فوق خبري منتشر نگرديده است.

رييس جمهور فرانسه در ديدار با رييس جمهور آفريقاي جنوبي در روز دوشنبه مورخ 89/03/10 پيشنهاد اصلاح ساختار شوراي امنيت به پيشنهاد فرانسه را دوباره با او مطرح نموده و از او خواست تا در گفتگو با ساير كشور هاي آفريقايي آنها را به پذيرش آن متقاعد سازد. ساركوزي افزود كه امروز بهترين زمان براي اجراي اصلاحات در شوراي امنيت سازمان ملل مي باشد.
دو رييس جمهور در اين ديدار درباره تلاش آفريقائي ها براي برقراري دموکراسي در سطح قاره و نيز در باره نحوه تلاش آنها براي اعمال نقش و نفوذ بيشتر در اداره امور بين المللي بحث و تبادل نظر کردند.
رييس جمهوري آفريقاي جنوبي نيز در سخنان خود از دولت فرانسه خواست تا از حمايت خود از عوامل کودتا در کشورهاي آفريقايي دست بردارد. او در ادامه افزود، متاسفيم از اينکه هنوز فرانسه از بسياري از عوامل کودتا که بعضا قدرت را نيز در کشورشان در دست گرفته اند، حمايت کرده و آنها را به رسميت مي شناسد. 

زوما از اينکه چرا پاريس رهبران کشورهاي گينه کوناکري و نيجر را که با کودتا در کشورشان روي کار آمده اند را به اجلاس دعوت نموده از فرانسه انتقاد نمود. رييس جمهوري آفريقاي جنوبي اظهار داشت: به اعتقاد مردم آفريقا دعوت از عوامل کودتا به اين اجلاس به منزله هم دستي با آنها است و لذا ما نمي خواهيم نظامياني را که به سرنگوني رهبران حاکم در کشورها و به دست گرفتن قدرت متهم هستند، به ادامه کارشان تشويق کنيم
وي در اين خصوص ادامه داد: حمايت از اين حکومت ها که نگراني اصلي مردم و دولت هاي مردمي آفريقا است، در واقع زير سوال بردن همه تلاش ها براي استقرار دموكراسي در سطح قاره آفريقا است، از اين رو مصرانه از فرانسه و ديگر کشورهاي اروپايي مي خواهيم از حمايت خود از اين قبيل حاكمان غير قانوني و غير مردمي در آفريقا دست بردارند.
زوما را در اين سفر "ميته انکوانا ماشابانه" وزير روابط و همکاري هاي بين الملل، "راب ديويس" وزير بازرگاني و صنايع و نيز گروهي از تجار و سرمايه گذاران آفريقاي جنوبي همراهي مي کنند. مبادله بارزگاني آفريقاي جنوبي و فرانسه طي سال هاي اخير کاهش 10درصدي را شاهد بوده است. مبادلات دو کشور درحال حاضر به 16/9 ميليارد رند 20) ميليارد دلار) مي رسد. فرانسه بيستمين شريکت صادراتي و نهمين شريک وارداتي آفريقاي جنوبي به شمار مي آيد.
رييس جمهوري كنگو در حاشيه اجلاس اظهار مي دارد، من معتقدم كه كشور هاي جهان بايستي براي حل بحران هاي جهاني دو صندلي دائم از شوراي امنيت را به آفريقا دهند. زيرا با سيستم بعد از جنگ جهاني نمي توان جهان را اداره نمود.
او در ادامه با اشاره به انتخاب چگونگي تخصيص اين کرسي ها به هر يک از 53 کشور آفريقايي گفت: در اين مرحله هيچ مرجعي از نقاط مختلف جهان حق ندارد درباره آفريقايي ها تصميم بگيرد که مثلا چه کشوري عضو دائم شورا باشد بلکه اين خود کشورهاي هاي آفريقايي هستند که درخصوص اين کشور خاص تصميم خواهند گرفت.
عبدالعزيز بوتفليقه رئيس جمهور الجزاير و نيكولا ساركوزي رئيس جمهور فرانسه، پيش از آغاز اجلاس با يكديگر ديدار نمودند.اين در حالي است كه رسانه هاي مصري نيز از ديدار بوتفليقه با مبارك خبر داده اند.
حزب ملي دموكراتيك مصر (حزب حاكم در كشور) مي‌باشد، ديدار رؤساي جمهور مصر و الجزاير را به «العناق الحارّ» به معناي روبوسي گرم توصيف و اظهار داشت كه اين اقدام نشان از عمق روابط دوستانه ميان دو كشور است.

در ديدار روساي جمهورالجزاير و فرانسه، پيرامون آخرين تحولات منطقه اي بحث و گفتگو و سپس در مقابل دوربين خبرنگران ظاهر شدند.در حقيقت مي توان گفت كه اين اقدام آنها مي‌تواند به معناي رضايت طرفين براي حضور بر سر ميز مذاكره باشد.
اخيرا روابط الجزاير و فرانسه با چالش هايي روبرو گرديده است. علت اختلافات پديد آمده ميان دو كشور اين است كه الجزاير خواهان عذر خواهي فرانسه از الجزاير به دليل جرايمي است كه در خلال جنگ فرانسه و الجزاير مرتكب گرديده است.
بوتفليقه در سخنراني خود در اين كنفرانس اظهار داشت: نظم نوين جهاني هر روز بيش از پيش باعث به هم پيوستگي اقتصاد جهاني شده است. در اين ميان قاره آفريقا به مثابه قدرتي در حال شكل گيري آمادگي خود را براي ايفاي نقش هر چه بيشتر در اين عرصه اعلام مي‌كند. در اين راستا قاره بزرگ آفريقا اقدام به تحول در ساختار وحدت آفريقا و تاسيس سازمان جديد اتحاديه آفريقا (2002 م) و سازمان اقتصادي توسعه آفريقا (نپاد) نمود.

 

·    بوتفليقه در ادامه سخنان خود افزود: قاره آفريقا عزم خود را در كنفرانس كپنهاگ براي تصميم گيري در مورد سرنوشت محيط زيست جهاني اعلام داشت. پيرامون مشاركت قاره آفريقا با گروهG8  نيز مي توان ادعا كرد كه چنين توافقنامه هايي به صلاح دو طرف بوده و منافع فراواني را براي طرفين به همراه خواهد داشت. بديهي است كه قاره اي با 53 كشور و جمعيتي بالغ بر يك ميليارد جمعيت نمي تواند در حاشيه سياست هاي بين المللي قرار بگيرد. بر اين اساس مقامات قاره آفريقا معتقدند كه عضويت آنها در سازمان هاي اقتصادي بين المللي (همچون G20) از حقوق غير قابل اسقاط آنها تلقي مي‌گردد.

·    سازمان ملل و اتحاديه آفريقا درحاشيه نشست آفريقا- فرانسه جلسه ي ويژه اي با محوريت بررسي اوضاع سودان و آينده جنوب سودان تشكيل دادند. بان كي مون دبير كل سازمان ملل و جان بينگ رئيس كمسيارياي آفريقا در اين نشست حضور داشتند. فرانسه نيز به عنوان كشور ميزبان به اين جلسه دعوت شد. علاوه بر اين به گزارش خبرگزاري «آكي» ايتاليا قرار است كه موضوع سودان در جلسه رهبران اعضاي كميته امنيت و صلح آفريقا بررسي شود.

·    حسني مبارك رئيس جمهور مصر به اعتبار اينكه كشورش ميزبان آتي نشست آفريقا- فرانسه در سال 2013 خواهد بود، در مراسم افتتاحيه بيست و پنجمين دوره اين نشست به ايراد سخناني در زمينه نقشه كار مشترك و نوع نگاه آفريقا به افزايش همكاري طرفين پرداخت. مبارك خواستار تمركز اين نشست بر مسائل توسعه اقتصادي، اجتماعي و انساني در كنار پرونده هاي سياسي شد و از كشورهاي شركت كننده خواست تا در پايان كار اين نشست، سند سياسي و اقتصادي جامعي پيرامون اين همكاري تدوين و منتشر كنند.

·    وي همچنين خواستار تصويب نقشه راه مشترك در طرح هاي معين شد كه تعدادي از اولويت هاي بخش هاي خاص در زمينه هاي زيرساختي و خدمات در چارچوب زماني مشخص به همراه ايجاد مكانيسم پيگيري را تحت پوشش قرار مي دهد. مكانيسم پيگيري با حضور نمايندگان وزارت خانه ها و موسسات فرانسه و سفراي كشورهاي آفريقايي در پاريس كه نشست هاي دوره اي آنها هر سه ماه يكبار برگزار مي شود، حالت عملياتي به خود مي گيرد.

·    مبارك همچنين بر اهميت حمايت از بخش هاي خصوص، سرمايه داران و سرمايه گذاران فرانسوي و آفريقايي براي پيشبرد اجرا و سرمايه گذاري طرح هاي نقشه كار تاكيد و خواستار بررسي تاسيس صندوق ويژه سرمايه گذاري پروژه هاي همكاري بين طرفين در زمينه توسعه انساني شد.

·    به گزارش منابع فرانسوي علي رغم اينكه هيات هاي شركت كننده در نشست آفريقا و فرانسه مي توانند مساله اختلافات اخير كشورهاي حوزه نيل بر سر مساله تقسيم آب را ضمن مسائل محيط زيست و يا ثبات سياسي در اين نشست مطرح كنند، اما به نظر نمي رسد كه مساله رود نيل در دستور كار اين نشست قرار گيرد.

·     "انتيل آنتيل" (Alain Antil) كارشناس موسسه روابط بين الملل فرانسه گفت: در فرانسه اختلافاتي درباره افزايش روابط با كشورهاي جنوب وجود دارد اما همواره اين حسرت نيز به چشم مي خورد كه كشور هاي قدرتمند ديگر، توانسته اند از طريق روابط با كشور هاي مشترك المنافع به موفقيت هاي بسياري دست يابند.  

 

منابع و مآخذ:

 

خبرگزاري رويترز

خبرگزاري فرانسه

خبرگزاري آسوشيتدپرس

روزنامه الخبر

روزنامه الشعب

روزنامه روز اليوسف

روزنامه المصري اليوم

خبرگزاري سودان آنلاين

مركز رسانه اي آفريقاي جنوبي

 

107212 - 89/03/11