89/04/17 - 89/04/23

 

شمال آفريقا

1- به گفته منابع آگاه،‌ سازمان مراكز هسته اي مصر قصد دارد تا تعدادي از كارشناسان اين سازمان را ماه آينده براي آموزش سيستم هاي آماده سازي ايستگاه ها و مطالعات مراكز هسته اي و سيستم امنيت هسته اي عازم روسيه كند. اين منابع در گفتگو با «مصري اليوم» خاطرنشان شدند كه شركت «رواستوم» روسي مسئوليت آموزش كارشناسان اين كشور را بر عهده دارد و دولت مصر نيز در قبال تسهيلاتي كه روس ها به آموزش ديده ها مي دهد، تامين مالي هزينه هاي مربوط به اين كار را فراهم مي كند.به گفته اين منابع، تيم اعزامي براي سفر به روسيه شامل 20 نفر است كه براي تكميل آموزش مدت 3 هفته را در اين كشور باقي خواهند ماند. علاوه بر اين، مراكز هسته اي مصر نيز اكنون در حال بررسي اعزام هيات هاي ديگر براي آموزش در تعدادي از كشورهاي اروپايي و آسيايي است. مصر اخير اعلام كرد كه قصد دارد تا سال 2025 ميلادي، چهار سايت هسته اي براي توليد برق راه اندازي كند كه اولين آنها در سال 2019 ميلادي آغاز به كار خواهد كرد.

2- "موسسه القذافي العالمية للجمعيات الخيريه و التنمية" به رياست سيف الاسلام قذافي روز شنبه مورخ 1389/04/19 اقدام به اعزام يك كشتي حامل كمك هاي انساني به غزه نمود. كشتي مذكور كه حامل 2 هزار تن كمك هاي انساني بود، از بندر يوناني "لاورو" در سواحل درياي مديترانه عازم سواحل غزه شد. كشتي حامل كمك هاي انساني موسسه قذافي با نام "الامل" حركت خود را آغاز كرد. اين كشتي كه متعلق به خطوط كشتي راني جمهوري مولداوي است و توسط موسسه قذافي در بندر "لاورو" اجاره شده است حاوي دو هزار تن كمك هاي انساني از جمله كالاهاي ضروري، مواد غذايي، دارو، شير خشك ... مي‌باشد.

3- "سيد محمد خليل" يكي از وزراي اراضي اشغال شده صحراي باختري با انتقاد از مواضع اتخاذ شده از سوي فرانسه در شوراي امنيت سازمان ملل در قبال صحراي باختري، خواهان بازنگري سياست فرانسه در قبال اين مسئله شد. فرانسه در جلسه اخير شوراي امنيت پيرامون بررسي وضعيت حقوق بشر در صحراي باختري، توسعه اختيارات "مينوروسو" (كميته اعزامي از سازمان ملل براي بررسي مسايل صحراي باختري) براي نظارت بر حقوق بشر را وتو كرده است. اين در حالي است كه توسعه اختيارات مينوروسو از مطالبات مردم صحراي باختري و  سازمان هاي غير دولتي فرانسه از شوراي امنيت سازمان ملل متحد به شمار مي‌رفت.

4- عمر البشير كه در وزرشگاه پورتسودان واقع در ايالت «بحر الاحمر» در ميان جمع كثيري از مردم منطقه سخن مي گفت، با اعلام اينكه قصد دارد براي حل مشكل حلايب با مقامات مصري مذاكره كند، تاكيد كرد: حلايب منطقه اي سوداني است و همچنان سوداني خواهد ماند. البشير در ادامه با تاكيد بر تمايل كشورش در برقراري روابط حسنه با كشورهاي همسايه به ويژه مصر افزود: مرزهاي ما نبايد محل درگيري ها، تبادل شورشيان و سلاح و مهمات باشد.

5- جماعت اخوان المسلمين مصر به مبارزه "محمد البرادعي"، مدير كل سابق سازمان انرژي اتمي پيوستند و خواستار ايجاد اصلاحات سياسي در اين كشور شدند. اخوان المسلمين در پايگاه اينترنتي خود «اخوان آنلاين» به اين نكته اشاره كرد كه "محمد بديع"، رهبر اين گروه و اعضاء دفتر ارشاد، با تاييد درخواست‌هاي هفتگانه البرادعي براي ايجاد تغييرات، فراخواني را جهت جمع آوري امضاء اعلام كرده اند. بديع از تمامي اعضاي اخوان‌المسلمين در سراسر مصر و خارج از آن خواست تا همه طوايف و فرزندان ملت مصر را به مشاركت در اين طرح ترغيب كنند. وي افزود: بر تمامي ملت مصر واجب است تا در اين طرح براي پايان دادن به فساد، جلوگيري از تقلب، توقف شكنجه و حفظ كرامت شهروند مصري مشاركت جدي داشته باشند. بر اساس اين گزارش تمامي اعضاي دفتر "ارشاد " جماعت از جمله "محمود عزت" و "رشاد البيومي" دو معاون بديع، "محمود حسين" دبيركل جماعت و "سعد الكتاتني" رئيس فراكسيون پارلماني اين جماعت اين بيانيه را امضا كردند.

6-  "اسلم ولد عبدالقادر" از وزراي سابق در دولت پيشين موريتاني، در همايش نمايندگان مخالف موريتاني پيرامون روابط فرانسه – موريتاني، خواستار خروج نيروهاي فرانسوي موجود در خاك اين كشور شد. در حال حاضر 200 افسر و سرباز فرانسوي در خاك موريتاني به سر مي‌برند كه بخشي از نيروهاي فرانسه در مستعمرات سابق خود در شمال آفريقا به شمار مي‌آيند.

7- كشتي كمك هاي انساني ليبي موسوم به "الامل" ساعت يك بامداد روز 1389/04/22 به وقت محلي ليبي كه به سوي غزه در حركت بود، مسير خود را به سوي بندر العريش مصر تغيير داد.  

8- منابع ديپلماتيك نزديك رياست جمهوري مصر مطالب منتشر شده در يكي از روزنامه هاي لبناني پيرامون سفر مجدد حسني مبارك به آلمان براي انجام دوره درماني جديد را تكذيب و تاكيد كردند كه رئيس جمهور شنبه آينده با «محمود عباس» رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين و يكشنبه آينده نيز با «بنيامين نتانياهو» نخست وزير اسرائيل ديدار خواهد كرد.اين منابع آگاه به مصري اليوم گفتند كه رئيس جمهور در صحت و سلامت قرار دارد و فعاليت هاي روزمره خود را به شكل عادي انجام مي دهد و به زودي ملاقات هاي خود را از سر خواهد گرفت و در طول روزهاي آينده در جشن هاي فارغ التحصيلي تعدادي از دانشكده هاي نظامي و همچنين برخي نشست هاي منطقه اي و آفريقايي شركت خواهد كرد.

 

ادامه در گيري ها در دارفور و فشار بين المللي به عمر البشير

«برنارد كوشنر» وزير امور خارجه فرانسه اعلام كرد، «عبدالواحد محمد نور»، رئيس جنبش آزادي بخش سودان كه از جنبش هاي شورشي دارفور است و در فرانسه اقامت دارد، تلاش هاي جاري براي پايان دادن به درگيري هاي دارفور واقع در غرب سودان را تاييد مي كند.

وي كه89/4/17 با «عبدالواحدمحمد نور» در مقر وزارت خارجه فرانسه ديدار كرده بود، يادآور شد: وي از تمايل خود براي شركت در مذاكرات صلح دارفور به صورت شخصي و يا نمايندگانش خبر داد. كوشنر افزود: موضع جديد محمد نور، نتيجه ماه‌ها مذاكره وزارت خارجه فرانسه با وي است و ما خوشحاليم كه وي در نهايت صلح را پذيرفت.

«نور» پس از نشست خود با كوشنر در گفتگو با الجزيره گفت: ادامه رايزني هاي جنبش وي منوط به تحقق برخي شروط است كه برقراري امنيت و خلع سلاح جنوجيدها (شبه نظاميان عربي طرفدار حكومت مركزي كه در دارفور عليه شورشيان مي جنگند) و توقف كشتار جمعي در منطقه از جمله آنها است.

رويترز نيز به نقل از «نور» گفته بود كه ما در ديدار با ميانجيگران بر استمرار رايزني ها و گفتگوها موافقت كرديم، اما تا زماني كه امنيت در دارفور فراهم نشود و اوضاع امنيتي روز به روز وخيم تر شود، در مذاكرات صلح دوحه شركت نخواهيم كرد. جنبش آزادي بخش سودان پيش از اين مشاركت در مذاكرات صلح جاري در دوحه قطر را رد كرده بود

«احمد بن عبدالله آل محمود»، وزير مشاور در امور خارجه دولت قطر و «جبريل باسولي»، ميانجيگر مشترك اتحاديه آفريقا و سازمان ملل نيز با «عبدالواحد محمد نور»، ديدار كردند
«آل محمود» پس از اين ديدار گفت: محمد نور تصميم گرفت كه به رايزني خود با ما و باسولي ادامه دهد تا زمينه مشاركت اين جنبش در مذاكرات دوحه فرهم شود. «باسولي» نيز با اشاره به اينكه محمد نور شروطي را براي پيوستن به مذاكرات تعيين كرده است، گفت: ما براي تحقق اين شروط تلاش مي كنيم.

اعلام آمادگي جنبش آزادي بخش سودان براي مشاركت در گفتگوهاي صلح با دولت مركزي در حالي صورت مي گيرد كه جنبش عدالت و مساوات ديگر جنبش شورشي دارفور چندي پيش با عقب نشيني از مذاكرات صلح دوحه اعلام كرد كه هرگز به پاي ميز مذاكرات صلح دوحه باز نخواهد گشت و قصد عمليات هاي ميداني خود در مناطق دارفور عليه ارتش سودان را افزايش دهد

«ابراهیم گامباری» فرمانده نیروهای مشترک پاسدار صلح مستقر در دارفور «یونامید» نيز 89/04/14 گروه های مسلح این منطقه را به مشارکت در مذاکرات دوحه فراخواند. در سخنانی در کنفرانس بین المللی با موضوع "فرصت های صلح در دارفور" که در شهر فاشر برگزار شد گفت "دستیابی به راهکاری سیاسی برای حل بحران دارفور در غرب سودان ضروری است و گروه های مسلح این منطقه آشوبزده برای پایان دادن به تنش ها باید در مذاکرات صلح دوحه (پایتخت قطر) مشارکت گسترده ای داشته باشند.گامباری افزود: زمان آن رسیده است که عبد الواحد محمد نور رهبر جنبش آزادی بخش سودان منزلش را در پاریس ترک کند و به منظور مشارکت در مذاکرات دوحه عازم قطر شود

در گير و دار اين تحولات، آمريكا، انگليس و نروژ در بيانيه ي مشترك نسبت به «ادامه وخامت اوضاع امنيتي»‌ در دارفور به سبب زيرپاگذاشتن توافقنامه آتش بس از سوي حكومت و گروه هاي شورشي هشدار دادند. سازمان ملل نيز ماه گذشته از وخامت اوضاع امنيتي دارفور كه باعث كاهش يا تعليق برنامه هاي كمك رساني برخي سازمان هاي امداد شده بود، ابراز نگراني كرد.

89/04/19 در خارطوم نشستي ميان نمايندگان دولت جنوب با دولت شمال براي بررسي مسائلي چون واحد پول، تابعيت، خدمات عمومي، نيروهاي مسلح و امنيت، توافقنامه ها و معاهدات بين المللي، نحوه تقسيم درآمدهاي نفتي، دارايي هاي كنوني حكومت و ديون آن، مسائل آب هاي نيل و مالكيت فردي پس از برگزاري همه پرسي، برگزار شد.

نمايندگان كشورهاي غربي، عربي و آفريقايي و معاون رئيس جمهور سودان «علي عثمان محمد طه» و معاون رئيس دولت جنوب «رياك مشار» در خرطوم گرد هم آمدند تا ترتيبات لازم براي بررسي شرايط پس از همه پرسي را بررسي كنند.

«تابو امبيكي» رئيس جمهور سابق آفريقاي جنوبي و رئيس كميته عقلاي آفريقا كه زير نظر اتحاديه آفريقا است و پيگيري پرونده سودان را بر عهده دارد، در اين نشست كه در برابر ديپلمات ها و شخصيت هاي گرد آمده در خرطوم سخن مي گفت، به شركاي حكومت (حزب كنگره ملي و جنبش خلق) پيشنهاد كرد كه در صورت جدايي جنوب از شمال در همه پرسي پيش رو، طرفين مي توانند كنفدراسيوني از دو دولت مستقل يا شكلي از اشكال همكاري نزديك تشكيل دهند.

وي علاوه بر اين، سه گزينه ديگر نيز پيش روي مقامات سودان قرار داد، يكي برپايي دو دولت كاملاً جدا از هم، يا دو دولت مستقلي كه ارتباط تنگاتنگي با يكديگر دارند و روابط آنها بر اساس چارچوب هاي مشترك است و يا باقي ماندن ضمن دولت متحد كنوني.

«باقان اموم» دبيركل جنبش خلق آزادي بخش سودان نيز در كنفرانس مطبوعاتي گفت: «شهروندان جنوب سودان بايد گزينه استقلال يا وحدت را انتخاب كنند...، اگر جدايي را انتخاب كنند ما نيز همكاري مناسب را بين دو كشور مستقل در قالب كنفدرالي يا بازار مشترك، تضمين مي كنيم.» وي در ادامه افزود: ما خواهان روابط بهتري بين جنوب و شمال هستيم و همه پرسي فرصت خوبي براي بازگرداندن امور به جايگاه واقعي خود و اقدام مشترك براي كسب منافع مشترك است.

تا پيش از اين پيشنهادات زيادي در باب كنفدرالي يا فدرالي شدن حكومت در رسانه ها مطرح شده بود، اما اين اولين باري است كه شورشيان جنوب سودان به صراحت از برپايي سيستم كنفدرالي در صورت انتخاب گزينه جدايي سخن مي گويند. اين تحولات در حالي است كه 89/04/18 برخي از استان هاي جنوب سودان نيز شاهد برگزاري تظاهراتي براي جدايي فوري جنوب و ايجاد يك دولت مستقل بوده است.

بسياري از گروه هاي سياسي جنوبي در اين تظاهرات كه در شهرهاي جنوب به ويژه جوبا، بحر الغزال و ملكال برگزار شد، حضور داشتند و شركت كنندگان در آن، انتخاب گزينه دولت واحد با شمال را رد كردند و از جنبش خلق خواستند تا منتظر برگزاري همه پرسي نباشد و هر چه سريعتر جدايي جنوب از شمال را مستقلاً اعلام كند.

پس از برگزاري اين تظاهرات در استان هاي جنوبي، شمالي ها نيز بيكار ننشستند و چندين راهپيمايي در شهرهاي شمالي تدارك ديدند. در اين ميان اعضاي حزب «التحرير السوداني» در پايتخت خرطوم گرد هم آمده و با برگزاري تجمعي، مخالفت كامل خود را با تلاش هايي كه براي جدايي جنوب سودان از شمال اين كشور انجام مي شود، اعلام كردند. شركت كنندگان در اين تجمع، از توافقنامه صلح "نيواشا " كه ميان حزب كنگره ملي حاكم و جنبش آزادي بخش خلق سودان امضا شده و بر برگزاري همه پرسي تعيين سرنوشت جنوب تاكيد دارد، انتقاد كردند.

پيشنهاد ايجاد كنفدرالي اولين بار در سال 1991 ميلادي توسط "ابراهيم بابانگيدا"، رئيس جمهور سابق نيجريه در "ابوجا" به دو طرف داه شد، اما هياتي كه از طرف دولت سودان در آن نشست شركت كرده بود، آن را نپذيرفت. اجراي اين گزينه نيازمند بازنگري در برخي بندهاي توافقنامه صلح "نيواشا " است كه در سال 2005 ميلادي امضا شد و به دو دهه جنگ داخلي در اين كشور پايان داد. "علي عثمان طه "، معاون رئيس جمهور سودان كه در راس هياتي عالي رتبه از 89/04/17 وارد جوبا شده است تا با "سلواكر ميارديت"، رئيس دولت جنوب و برخي از رهبران جنوبي ديدار كند، در نشست هاي مشورتي مسئله ايجاد نظام كنفدرالي را به عنوان جايگزين جدايي جنوب سودان مورد بررسي قرار مي‌دهد.

عمر البشير رئيس جمهور سودان طي حكمي رئيس و معاون رئيس و اعضاي كميسارياي همه پرسي جنوب سودان را انتخاب كرد. بر اين اساس پروفسور «محمد ابراهيم خليل» رئيس و «شان ريگ مادوت» معاون رئيس كميساريا و «سعاد ابراهيم عيسي»، «دينگ اور ويجنين» و «كمال علي محمد صالح»، «لوال شانج شول»، «طارق عثمان الطاهر الشيخ»، «باولينو واناويلا اوناقو» و «سبت اليي ابيي» ساير اعضاي كميساريا هستند.

اعلام اسامي اعضاي كميسارياي همه پرسي از طرف رئيس جمهور زماني صورت گرفت كه شركاي حكومت يعني حزب كنگره ملي و جنبش خلق جنوب سودان اختلافات موجود بر سر اعضا را حل و فصل كردند تا در نهايت سهم جنوبي ها در كميته 5 عضو و سهم شمالي ها نيز 4 عضو باشد. اين افراد بايد مستقل بوده و به هيچ يك از احزاب و گروه هاي سياسي وابسته نباشند.

در ميان اعضاي كميسارياي همه پرسي، رئيس كميساريا نسبت به ساير اعضا اختيارات بيشتري دارد به همين دليل در اين جا سعي مي كنيم مختصري از زندگي «محمد ابراهيم خليل» ارائه كنيم تا از اين طريق بتوانيم در پيش بيني جهت گيري هاي احتمالي كميساريا در آينده و تاثيرآن بر نتيجه همه پرسي جنوب سودان بهتر قضاوت كنيم. محمد ابراهيم خليل كه اكنون به حرفه وكالت مشغول است، در دوره اول نخست وزيري صادق المهدي در سال 1965 ميلادي زماني كه هنوز 40 سال از عمرش نگذشته بود، منصب وزير امور خارجه سودان را بر عهده گرفت و پس از آن نيز براي مدت كوتاهي وزير دادگستري سودان شد. ابراهيم خليل اولين سرپرست دانشكده حقوق دانشگاه خرطوم پس از استقلال سودان بود. از ويژگي هاي شخصيتي ابراهيم خليل مي توان به نظم و انضباط و قدرت فوق العاده وي در اجراي مواد حقوقي و لوايح قانوني اشاره كرد. وي در ابتدا از مويدان و طرفداران صادق المهدي به شمار مي رفت، اما پس از بروز انشقاق در حزب امت، اختلافاتي بين وي و ساير اعضاي حزب امت بوجود آمد و او ترجيج داد كه از اين حزب خارج شود و به فعاليت هاي حقوقي و دانشگاهي و علمي خود بپردازد. جايگاه رياست كميته همه پرسي به دليل حساسيتش طبعاً محل تلاقي منافع و سياست هاي خرطوم، جوبا و واشنگتن خواهد بود، اما موافقت واشنگتن و جوبا با رياست ابراهيم خليل سوالات فراواني به ذهن متبادر مي كند. اگر به گذشته رئيس كنوني كميسارياي همه پرسي نگاه كنيم متوجه مي شويم كه وي دوراني از زندگي خود را در آمريكا گذرانده و با مركز پژوهش هاي استراتژيك امريكا نيز همكاري داشته است و حتي گفته مي شود وي كسي است كه پيشنهاد تشكيل دو دولت در يك دولت (نظام سكولاريستي در جنوب و اسلامي در شمال) را داد و اين طرحي بود كه در نهايت نيز در توافقنامه نيواشا مورد پذيرش طرف هاي درگير قرار گرفت. وي از دهه هفتاد ميلادي زماني كه در دفتر سياسي حزب امت عضو بود، با آمريكا روابطي داشت، به هر روي اگر شخصيت وي مورد رضايت آمريكا و به نوعي مورد رضايت مقامات جنوب سودان نبود، محمد ابراهيم خليل به رياست كميته همه پرسي جنوب سودان دست پيدا نمي كرد.

علاوه بر كميسارياي همه پرسي جنوب سودان، بايد در منطقه نفت خيز و استراتژيك «ابيه» كميسارياي ويژه اي براي برگزاري همه پرسي تشكيل شود، تا ساكنان اين منطقه تصميم بگيرند كه آيا مي خواهند تحت سيطره حكومت شمال باقي بمانند و يا قصد دارند به جنوب سودان ملحق شوند. هر چند كه كميته همه پرسي جنوب با موفقيت تشكيل شد، اما اختلافات شركاي حكومت بر سر اعضاي كميته همه پرسي منطقه ابيه همچنان ادامه دارد و طرفين تاكنون بر سر اعضاي آن به توافق نرسيده اند.

پيشتر نمایندگان پارلمان سودان 89/03/24 فهرست نامزدهایی را که قرار بود در كميته همه پرسی جدایی سودان عضویت یابند، رد کرده و از شورای ریاست جمهوری خواسته بودند تا افراد جدیدی پیشنهاد کند. نامزدی هشت تن از جمله «محمد ابراهیم خلیل» برای سمت ریاست این کمیسیون موافقت پارلمان را به دست آورد، اما با نامزدی «تاج محمد» به سبب گرایش های سیاسی او مخالفت شد. براساس مقررات جاری، مخالفت با یکی از نامزدها، مخالفت با کل فهرست را درپی دارد. بنابراین شورای ریاست جمهوری يعني عمرالبشیر رئیس جمهور و سالواکر معاون اول رئيس دولت خودمختار جنوب سودان و علي عثمان طه معاون دوم رئيس جهمور مي بايست فهرست جدیدی از نامزدهاي كميساريا را براي تصويب نهايي به پارلمان ملي كشور ارائه مي كردند كه در نهايت پس از موافقت شركاي حكومت، پارلمان سودان نيز موافقت خود با اعضاي كميسارياي همه پرسي را اعلام كرد.

كميته سياسي مشترك ميان شركاي توافقنامه صلح فراگير سودان از جمله حزب حاكم كنگره ملي و جنبش خلق حاكم در جنوب در نشستي با هيات سازمان ملل به رياست معاون دبير كل سازمان ملل در امور حمايت از عمليات ميداني از سازمان ملل خواستند توصيه، مشاوره و حمايت فني و لجستيكي و نظارتي بر روند همه پرسي تعيين سرنوشت جنوب داشته باشد. در اين نشست نقش مورد انتظار از سازمان ملل در برگزاري همه پرسي در جنوب سودان كه قرار است نهم ژانويه 2011 ميلادي برگزار شود بررسي شد. باقان اموم نماينده جنبش خلق جنوب در نشست تاكيد كرد طرفين بر نحوه كمك هاي سازمان ملل توافق كردند به شرطي كه اين حمايت در چارچوب اجراي همه پرسي در زمان مقرر باشد.صلاح عبدالله از رهبران كنگره ملي (حزب حاكم) نيز گفت طرفين (شركاي حكومت) توافق كردند كه سازمان ملل ناظر بر روند همه پرسي بوده و توصيه هاي آن شبه الزام آور باشد.

قضات دیوان کیفری بین المللی اتهام نسل کشی را به دیگر اتهامات وارد آمده بر عمرالبشیر رئیس جمهور سودان اضافه کردند. در حالی که دادگاه جنايي بین المللی پیش از این با وارد كردن اتهاماتی همچون جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در دارفور،‌ حکم جلب البشیر را صادر کرده بود، قضات این دادگاه اعلام کردند با توجه به اینکه شواهد و مدارکی کافی در دست دارند که نشان می دهد وی به نسل کشی هم مرتکب شده است، این اتهام نیز به دیگر اتهامات عمر البشير رئيس جمهور سودان افزوده شد. قضات اين دادگاه در ماه مارس سال ۲۰۰۹ ميلادي، با صدور حکمی رئیس جمهوری سودان را به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت متهم اما از وارد کردن اتهام نسل کشی به او خودداری کرده و اتهام نسل كشي به البشير را وارد ندانسته بود.

دادگاه لاهه در بيانيه‌اي كه به همين مناسبت صادر كرد، مدعي شد دلايل معقولي وجود دارد كه نشان مي دهد عمر حسن البشير، مسئول جنايي سه فقره اتهام نسل كشي در قبايل الفور، المساليت و الزغاوه است. در ادامه بيانيه آمده است اين جنايت‌ها شامل كشتارهاي دسته جمعي، وارد كردن آسيب‌هاي جسمي و روحي شديد به اين گروه‌ها و ايجاد شرايط معيشتي بسيار وخيم براي اين گروه‌ها با هدف نابودي عملي آن‌هاست.

دادگاه جنايي بين المللي تاکید کرد که حکم جدید صادر شده عليه عمر البشیر به هیچ وجه حکم قبلی دادگاه را نقض نمی کند یا جای آنرا نمی گیرد و حکم قبلی همچنان به قوت خود باقی است. قضات اين دادگاه از منشي دادگاه جنايي خواستند كه درخواست همكاري بيشتر تمام كشورهاي عضو منشور رم و تمامي كشورهاي عضو شوراي امنيت كه عضو منشور رم نيستند، براي دستگيري البشير و تحويل او به دادگاه را تهيه و تنظيم كند. 

وزیر اطلاع رسانی سودان در واكنش به حكم جديد دادگاه جنايي بين المللي افزایش اتهامات علیه عمر البشیر رئیس جمهور این کشور را محكوم و دادگاه لاهه را یک دادگاه سیاسی توصیف کرد. کمال عبید سخنگوی رسمی دولت و وزیر اطلاع رسانی سودان گفت:‌ افزوده شدن اتهام نسل کشی نشان می دهد که دادگاه لاهه یک دادگاه سیاسی است.چون این دادگاه زمانی که سودان با چالش های بحرانی همچون صلح در دارفور یا اجرای توافقنامه صلح فراگير نيواشا روبرو است، تصمیمات خود را اعلام می کند. وی در ادامه افزود: تصمیم دیوان کیفری بین المللی اهمیتی برای ما ندارد و دولت سودان مشغول توسعه این کشور است.

در پی متهم شدن رئیس جمهور سودان به نسل کشی در منطقه دارفور، برنارد کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه نيز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد پاریس از دادگاه جنايي بين المللي حمایت می کند. برنارد کوشنر تاکید کرد دولت فرانسه به تلاش های خود بر ضد عاملان جنایت در منطقه دارفور ادامه خواهد داد و خواهد کوشید انها را در مجامع قضایی بین المللی محاکمه کند. وزیر امور خارجه فرانسه در این بیانیه تاکید کرد ما بار دیگر حمایت خود را از دادگاه جنايي بين المللي اعلام می کنیم چرا که این نهاد را ضامن صلح و ثبات می دانیم. کوشنر در این بیانیه تصریح کرد روز دوشنبه 89/04/21 با «لوئیس مورينو اوکامپو» دادستان دادگاه جنايي بين المللي، دیدار و گفتگو کرده است. وزیر امور خارجه فرانسه تاکید کرد، موضع پاریس در قبال عمر البشیر که در بیست و ششم آوریل امسال بار دیگر در يك انتخابات سراسري در سمت خود ابقا شد تغییری نکرده است.وی افزود فرانسه همچنان مصمم است که با افراد و گروه‌هایی که در منطقه دارفور بدترین جنایات را مرتکب شده اند، مبارزه کند.

«لوییس مورينو اوکامپو» دادستان دیوان کیفری بین المللی نهم ژوئیه 2009 تجدید نظر در رای دادگاه اوليه را خواستار شده بود. دادگاه تجدید نظر دیوان کیفری بین المللی با بیان اینکه قضات دادگاه اوليه در متهم نکردن عمر البشیر به نسل کشی مرتکب اشتباه حقوقی شده اند، سوم فوریه از آنها خواست تصمیم خود را دوباره بررسی کنند. قضات دادگاه اوليه دیوان کیفری بین المللی نيز صدور دومین حکم دستگیری علیه عمر البشیر را برای ارتکاب نسل کشی خواستار شدند.

«فرحان حق»، سخنگوي بان كي مون، دبير كل سازمان ملل نيز در كنفرانس خبري گفت: بان كي مون شديداً نسبت به اتهام‌هايي كه عليه عمر البشير، رئيس جمهور سودان وارد شده يعني اتهام جنايت‌هاي جنگي، ضد بشري و نسل‌كشي نگران است. بان كي مون از دولت خارطوم خواست به منظور رويارويي با مشكلات برقراري عدالت و آشتي ملي با دادگاه لاهه همكاري كامل را داشته باشد. بان كي مون هم‌چنين از خارطوم خواست به حل و فصل مشكلات مربوط به برقراري عدالت بپردازد.

«فيليپ كراولي»، سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا نيز از عمر البشير خواست خود را به منظور پاسخگويي به اتهاماتي كه عليه وي در زمينه نسل‌كشي مطرح شده به دادگاه تسليم كند.

كراولي گفت: ما معتقديم كه عمر البشير بايد در برابر دادگاه لاهه حاضر شود و به اتهامات پاسخ دهد. اين مسئول وزارت خارجه آمريكا افزود: هيات آمريكايي به رياست اسکات گريشن به عنوان نماينده ويژه آمريكا در امور سودان همواره به مسئولان سوداني اعلام كرده بود كه عمر البشير بايد در برابر دادگاه لاهه حاضر شود.

«عبدالمحمود عبدالحليم»، سفير سودان در سازمان ملل در واكنش به حكم دادگاه جنايي بين المللي گفت: دادگاه لاهه بعد از پيروزي عمر البشير در انتخابات آوريل و كسب درصد بالايي از آراء در منطقه دارفور، قرباني يك شكست رواني شده است.

«محمد الانصاري»‌ رئيس سازمان جهاني دفاع از سودان نيز با سياسي خواندن حكم دادگاه جنايي بين المللي آن را نتيجه شكست كنفرانس اخير كامپالا دانست. دوازده سال پس از تصويب و هشت سال پس از اجرايي شدن ديوان كيفري بين المللي، اعضاء آن براي بازبيني نقش و كاركردهاي آن و يافتن راه حلي براي پيگرد تعداد بيشتري از ناقضان حقوق بشر، در كامپالا، پايتخت كشور اوگاندا، گرد هم جمع آمدند.در اين كنفرانس كه نمايندگاني از كشورهاي عضو ديوان و نهادهاي غير دولتي مرتبط حضور داشتند و درباره اصلاح چند بند از اساسنامه ديوان تصميم گيري نمودند.

«ابراهيم غندور»، دبير سياسي حزب كنگره ملي حزب حاكم در سودان نيز گفت:‌ اتهام نسل‌كشي با هدف تاثيرگذاري بر مذاكرات صلح دولت سودان در زمينه دارفور است

عمر البشیر پیش از این حکم نیز اولین رییس دولتی به حساب می‌آمد که از سوی این دادگاه محکوم شده بود. اين اولين حكم بازداشتي است كه دادگاه بين‌المللي كيفري از زمان تاسيس خود در سال 2002 ميلادي عليه رئيس جمهوري يك كشور صادر مي‌كند.

دكتر «عمر آدم رحمة» سخنگوي رسمي هيات اعزامي دولت سودان به دوحه براي انجام گفتگوهاي صلح با گروه هاي شورشي نيز گفت كه تصميم دادگاه جنايي بين المللي حل مساله دارفور را پيچيده تر مي كند و باعث استمرار مصيبت هاي ساكنان اين منطقه خواهد شد.

در همين راستا جنبش شورشي عدالت و مساوات دارفور تصميم دادگاه را پيروزي مردم دارفور و كل انسانيت دانست. «احمد حسين» سخنگوي اين جنبش از جامعه بين المللي خواست تا براي دستگيري عمر البشير و سرنگوني حكومت وي با دادگاه جنايي بين المللي همكاري كنند.

اتحاديه آفريقا نيز حكم بازداشت را به رسميت نشناخت و آن را مانعي بر سر راه تلاشي هاي صورت گرفته براي برقراري صلح در دارفور دانست. اتحاديه آفريقا پيشتر از شوراي امنيت خواسته بود كه به مدت يك سال اجراي حكم عليه عمر البشير را به تعويق بياندازد كه اين پيشنهاد با مخالفت شوراي امنيت روبه روشد . اتحاديه آفريقا نيز براي اينكه ابتكار عمل را در دست بگيرد كميته عقلاي آفريقا به رياست تابو امبيكي رئيس جمهور سابق جنوب آفريقا را براي حل پرونده دارفور تشكيل داد.

ديوان كيفري بين المللي نهادي جهاني است كه به منظور مجازات مرتكبان نسل كشي، جنايت عليه بشريت، جنايات جنگي و آغاز كنندگان تهاجم به كشور ديگر (تجاوز)، در صورتي كه دادگاه هاي محلي موفق به پيگرد آن نگردند، ايجاد شده است. از نظر قلمرو شمول صلاحیت دیوان، هنگام تدوین اساسنامه رم عده‌ای معتقد بودند که دیوان باید صلاحیت جهانی داشته و به کلیه اشخاص و کشورها اعم از عضو و غیر عضو تسری یابد. ولی با مخالفت امریکا موفق به این امر نشده و لذا صلاحیت دیوان فقط در سه مورد زیر به تصویب رسید:

مرتکب جنایت از اتباع کشورعضو باشد (که اساسنامه را پذیرفته و تصویب کرده است)

وقتی که جرم در قلمرو کشور عضو واقع شده باشد.

وقتی وضعیتی از طرف شورای امنیت به دیوان احاله شده باشد.

نمونه بارز ارجاع شوراي امنيت به ديوان، در مورد كشور سودان مي باشد. با وجود آنکه سودان عضو دیوان نبوده و اساسنامه رم را تصویب نکرده است، با رای مثبت امریکا، چین و روسیه که عضو دیوان نیستند و تصویب شورای امنیت، عمر البشير در جنايات دافور مقصر شناخته شده و حكم جلب او صادر گرديد.

«يوناميد» كميته مشترك سازمان ملل و اتحاديه افريقا در دارفور نيز در بيانيه اي اعلام كرد: « در اثر درگيري ها و فعاليت هاي مجرمانه در منطقه تعداد كشته شدگان در طول ماه ژوئن گذشته، بالغ بر 221 نفر بوده است» اين كميته در بيانيه خود آورده است كه نصف بيشتر اين افراد به سبب درگيري هاي قبيله اي اخير بين دو قبيله «الرزيقات» و «النوايبة» كشته شده اند.

ماه گذشته شوراي امنيت در جلسه اي كه ويژه بررسي مسائل سودان تشكيل داده بود، نگراني شديد خود را از افزايش خشونت‌ها در منطقه دارفور واقع در غرب سودان ابراز كرد. اين شورا از افزايش خشونت ها در دارفور و موانعي كه اين مساله در امر كمك رساني به مردم ايجاد مي كند، ابراز نگراني كرد. «سوزان رايس» نماينده ويژه آمريكا در سازمان ملل همچنين دولت سودان را به نقض تصميمات شوراي امنيت بين الملل از جمله مسئوليت همكاري با دادگاه جنايي بين المللي متهم كرد و افزود: ما بار ديگر دولت سودان و تمامي طرف هاي درگير را به همكاري همه جانبه با دادگاه جنايي بين المللي و دادستان كل اين دادگاه دعوت مي كنيم. پس از پايان جلسه شوراي امنيت عبدالحليم عبدالمحمود سفير دائم سودان در سازمان ملل با انتقاد از اظهارات سوزان رايس گفت: در زماني كه همه نگاه ها در جلسه شوراي امنيت متوجه سخناني است كه منجر به صلح و ثبات در سودان شود، هيات آمريكايي و در كنار آن هيات هاي فرانسه و بلژيك بار ديگر ادعاهاي خود در موضوع دادگاه جنايي بين المللي را تكرار مي كنند و اين در حالي است كه اين موضوع براي مردم سودان تمام شده است. دادستان دیوان کیفری بین المللی نیز اعلام کرد تجاوز به عنف و حملات علیه غیر نظامیان در منطقه دارفور ادامه دارد و سراسر این منطقه همچنان «یک صحنه جنایت» است. لوئیس مورنو اوکامپو نيز كه در اين جلسه به عنوان سخنران حاضر شده بود گفت، پس از امضا موافقتنامه صلح بین دولت سودان و مهمترین گروه شورشی دارفور در دوحه قطر هزاران غیر نظامی هدف حمله قرار گرفتند.

"عبدالله الاشعل" استاد حقوق بين المللي دانشگاه آمريکايي قاهره در تحليل حكم ديوان كيفري بين المللي عليه عمر البشير معتقد است كه علت اضافه شدن اتهام نسل کشي به فهرست اتهام هاي وارده از سوي ديوان کيفري بين المللي عليه "عمر البشير"، وادار کردن وي به موافقت با جدايي جنوب سودان است. عبدالله اشعل معاون سابق وزير امور خارجه مصر كه با شبکه تلويزيوني الجزيره گفتگو مي كرد ياد آور شد اتهام نسل کشي قبلاً به فهرست اتهام هاي وارده از سوي ديوان کيفري بين المللي عليه رئيس جمهور سودان اضافه شده بود، اما اکنون اين اتهام به صورتي روشن تر و صريح تر مطرح شده است. الاشعل افزود:‌ به عبارت ديگر، 10 اتهام در قالب 3 مجموعه عليه عمر البشير مطرح شده است. رسيدگي به 4 مجموعه جرايم در حيطه اختيارات و صلاحيت ديوان کيفري قرار دارد که عمر البشير در 3 گروه از اين اتهام ها محکوم شده و تنها مجموعه چهارم باقي مانده که "تجاوز و دست اندازي به سرزمين ديگران است".

به گفته اين استاد دانشگاه،‌ اين اتهام معمولا مي تواند عليه يک کشور مطرح شود نه يک فرد. الاشعل افزود: مي توان گفت از جنبه حقوقي اتهام جديدي براي البشير مطرح نشده و وضعيت اتهامي عليه البشير درست مانند وضعيت وي پيش از اعلام جديد ديوان کيفري لاهه است. تنها اتفاقي که افتاده، اين است که مساله اتهام ها عليه وي از جنبه سياسي کاملاً روشن تر شده است.اين استاد دانشگاه گفت:‌ پس از انتخاب مجدد البشير به رياست جمهوري سودان، آمريکا مايل بود که به همراه ساير طرف هاي دخيل در ديوان کيفري و مسائل سودان، نتيجه انتخابات يعني ادامه رياست جمهوري وي را بپذيرد و در مقابل، البشير هم جدايي مناطق جنوبي اين کشور را تاييد كند

اما البشير اخيرا بارها در سخنان خود چه در خارطوم و چه در ساير مناطق اعلام کرد جدايي جنوب به منزله يك فاجعه است. به گفته اين استاد دانشگاه، ‌نشانه هايي هم در دست است که ممکن است برخي موانع در روند برگزاري همه پرسي تعيين سرنوشت جنوب ايجاد شود و حتي البشير برگزاري اين همه پرسي را نپذيرد.

اشعل ادامه داد: در واقع اعلام اتهام جديد عليه البشير، شمشيري بالاي سر وي است تا با جدايي جنوب موافقت کند. هنگامي که مقام هاي سوداني طي هفته گذشته اعلام کردند گزينه جدايي جنوب نبايد تنها راه حل نهايي موضوع جنوب باشد، بلکه بايد به دنبال گزينه هاي ديگر هم بود و دولت خارطوم با حسن نيت از برگزاري همه پرسي استقبال مي کند، نگراني هاي آمريکا افزايش يافت.

وي افزود:‌بر کسي پوشيده نيست که آمريکا از اعمال هيچ فشاري براي جدا کردن جنوب سودان خودداري نمي کند و مسائل جنوب سودان ارتباط مستقيمي با موضوع دارفور دارد. جنبش خلق جنوب سودان نيز همواره از شورش در دارفور حمايت کرده است. با توجه به اين پيشينه بايد گفت جدايي جنوب به معناي فروپاشي کامل کشور سودان است و اين همان چيزي است که آمريکا به دنبال تحقق آن است.

به گفته الاشعل،‌ فرستاده آمريکا در امور سودان هم در جريان انتخابات اخير سودان بارها گفت بايد انتخابات سودان آزاد و سالم باشد که منظور وي از آزادي و سلامت انتخابات، مفهوم آمريکايي آن بود. اين فرستاده آمريکا مي گفت در برابر اين انتخابات سالم و آزاد، البشير بايد با جدايي جنوب موافقت کرده و لحن سخنان خود را درباره جدايي جنوب آرام تر کند و مثلاً بگويد استقلال، گزينه اصلي جنوبي هاست. در اين صورت ديوان کيفري هم موضوع اتهام ها عليه وي را کنار مي گذارد و براي بازداشت البشير هيچ تلاشي نخواهد کرد. به گفته اين استاد دانشگاه قاهره ، با تندتر شدن لحن البشير و ساير مقام هاي سوداني درباره استقلال جنوب، پيش بيني مي شد که صداي ديوان کيفري بار ديگر براي البشير بلند شود چرا که موضوع اتهام ها يک مساله کاملا سياسي است

 

------------------------------------------------------------------------

غرب آفريقا

1- انتخابات دور دوم رياست جمهوري در گينه كه قرار بود در 18 جولاي برگزار گردد، با كمي تاخير در روز اول ماه آگوست (89/05/10) برگزار خواهد گرديد.

2- مراسم جشن روز ملي فرانسه در روز چهارشنبه مورخ 89/04/23 با حضور سران كشور هاي آفريقايي برگزار خواهد گرديد. دولت فرانسه از سران چهارده كشور آفريقايي عضو جامعه فرانكوفون براي شركت در اين مراسم دعوت به عمل آورده است. در اين ميان رييس جمهور ساحل عاج "لورنت گباگبو" در اين مراسم شركت نداشته و به جاي او وزير دفاع ساحل عاج حضور دارد و همچنين "آندره راجولينا" رييس جمهور موقت ماداگاسكار كه با تحريم هاي بين المللي روبروست نيز در اين مراسم حضور نخواهد داشت.

- نيكولا ساركوزي در مراسم ضيافت شامي كه در روز سه شنبه مورخ22/4/89 با حضور 13 تن از سران كشور هاي آفريقايي در كاخ اليزه برگزار گرديد اظهار داشت، سربازان آفريقايي كه براي دولت فرانسه در سال هاي گذشته جنگيده و عضو ارتش اين كشور بوده اند، از اين پس تمامي مزايا و حقوق بازنشستگي خود را مانند همراهان فرانسوي خود دريافت خواهند نمود.

 

-------------------------------------------------------------------------------

شرق آفريقا

 

انفجار هاي اوگاندا

دست­كم 74 نفر در دو انفجار همزمان در ميان انبوهي از مردم كامپالا، پايتخت اوگاندا، كه در حال تماشاي مسابقه فينال جام جهاني فوتبال بودند، كشته شدند. يكي از اين انفجارها در يك رستوران اتيوپيايي در جنوب كامپالا و ديگري در يك باشگاه راگبي در شرق اين شهر رخ داد. در اثر اين انفجارها بيش از 70 نفر ديگر نيز مجروح شده و در بيمارستان بستري شدند. الشباب، گروه اسلام گراي شورشي سومالي، مسؤوليت اين انفجارها را بر عهده گرفته است.

اين اولين باري است كه گروه الشباب در جايي خارج از سومالي دست به يك اقدام تروريستي مي زند. سخنگوي اين گروه به خبرنگاران گفت: "ما از مجاهديني كه اين حمله را صورت دادند متشكريم. ما با اين كار پيامي را به دو كشور بروندي و اوگاندا فرستاديم كه اگر آنها نيروهاي خود را از سومالي خارج نكنند اين انفجارها ادامه خواهند يافت".

اوگاندا و بروندي دو كشوري هستند كه از سال 2007 ميلادي در قالب ماموريت اتحاديه آفريقا در سومالي (AMISOM) در حدود 6100 سرباز را براي حمايت از دولت انتقالي شيخ شريف به سومالي اعزام نموده اند.

باراك اوباما رئيس جمهور ايالات متحده امريكا با محكوم نمودن اين انفجارها آمادگي كشورش را براي انجام كمك هاي درخواستي اوگاندا (براي تحقيق و بررسي اين حادثه، جلوگيري از حوادث مشابه و مبارزه با حملات تروريستي) اعلام كرد. پيرو اين اعلام آمادگي، دو تن از ماموران امنيتي امريكايي به اوگاندا سفر نموده و تيمي از ماموران "اف بي آي" از امريكا براي اعزام به اوگاندا آماده شده اند.

پيش از اين الشباب بارها به كشورهاي همسايه سومالي هشدار داده بود، در صورتي كه دخالت هاي خود در سومالي را پايان ندهند، با حملات تلافي جويانه الشباب در كشور خود مواجه خواهند شد. اما از ميان غربي ها كم تر كسي احتمال عملي شدن اين تهديدها را مي داد، چرا كه اولاً منافع تجار سوماليايي كه حاميان مالي مهمي براي شورشيان هستند به خطر مي افتاد، ثانياً به ساير كشورهاي منطقه و جهان بهانه­ي حضور نظامي بيشتر در اين كشور و درگيري فيزيكي با الشباب مي داد.

سران ايگاد در نشست هفته گذشته خود تصميم به اعزام حداقل 2000 نيروي جديد براي حمايت از دولت انتقالي گرفتند و قرار شد اين نيروها تا چند ماه آينده به اين كشور اعزام شوند.

شيخ علي محمد سخنگوي گروه الشباب

پيرو اين انفجار دولت اوگاندا اعلام نمود نه تنها نيروهاي خود را از موگاديشو خارج نخواهد كرد، بلكه مبارزه خود را با گروه الشباب مصمم تر و جدي تر ادامه خواهد داد. دوگروه شبه نظامي اصلي مخالف دولت سومالي اعلام كردند كه در مقابل نيروهاي دولتي و نيروهاي اعزام شده توسط اتحاديه آفريقا متحد خواهند شد.

اين دو گروه با اشاره به عزمشان براي ساقط كردن دولت موگاديشو، از آمادگيشان براي متحد كردن نيروهاي شبه نظامي در مقابل نيروهاي دولتي و آفريقايي خبر دادند. اين توافق پس از آن صورت گرفت كه "احمد عبدي گدانه "رهبر نيروهاي "الشباب" و "شيخ طاهر اويس" رهبر حزب اسلامي سومالي در موگاديشو با يكديگر ديدار كردند. دولت انتقالي سومالي كه از سوي كشورهاي غربي حمايت مي‌شود، به رغم حمايت‌هايي كه از سوي نيروهاي اتحاديه آفريقا دريافت مي‌كند، فقط بخش‌هاي كوچكي از موگاديشو، پايتخت سومالي را در دست دارد.

 

---------------------------------------------------------------------------

جنوب آفريقا

1- رئيس فيفا، "سب بلاتر"، از آفريقاي جنوبي به دليل ميزباني شايسته جام جهاني 2010 قدرداني نمود. وي در آخرين كنفرانس خبري جام جهاني در شهر ژوهانسبورگ (21/04/89) ، 9 نمره از 10 نمره كامل سازماندهي و ميزباني جام جهاني را به آفريقاي جنوبي داد.وي افزود: آفريقاي جنوبي فراتر از انتظارها عمل كرد و اين نه تنها براي اين كشور بلكه براي كل قاره آفريقا موفقيت هايي را به همراه خواهد داشت. آفريقاي جنوبي و قاره آفريقا نشان دادند كه با داشتن  صداقت، اعنماد و خودباوري، قابليت مديريت پروژه هاي سنگين را دارند. 

2- بررسي ها نشان مي دهد كه عليرغم بحران مالي و ركود اقتصادي، بانك هاي آفريقاي جنوبي از وضعيت بهتري نسبت به بانك هاي انگليسي و آمريكايي برخوردار هستند. اين در حالي است كه بنا به گزارش نهاد اقتصادي     (Price water house Coopers" (PWC"، حقوق مديران اجرايي بانك ها در سال گذشته 7% افزايش يافت.البته اين ميزان در مقايسه با سال 2008 ميلادي، كه افزايش دستمزد تا 23% بود، كمتر است، اما به هر حال افزايش يافته است.