مقدمه

دومين اجلاس سران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي در 88/07/04 آغاز به كار كرد. اين اجلاس دو روزه در جزيره «مارگاريتا» كاراكاس، پايتخت ونزوئلا برگزار شد.

نخستين اجلاس سران آمريکاي جنوبي- آفريقا در سال 2006 در آبوجا، پايتخت نيجريه برگزار و موجب تقويت و تحکيم همبستگي ملل آفريقا و آمريکاي لاتين شد.

 

 دومين اجلاس سران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي، در جزيره «مارگاريتا» كاراكاس پايتخت ونزوئلا

پيش از نشست سران، نشستي در سطح وزيران، با شركت هيئت هاي 54 كشور آفريقايي و 12 كشور آمريكاي لاتين در روزهاي 88/07/02 و 88/07/03 برگزار شد. در نشست وزيران موضوعات مختلفي در زمينه هاي امنيت، انرژي، کشاورزي، گردشگري، بهداشت، آموزش و امور مالي مطرح شد که سران کشورهاي شرکت کننده در اين اجلاس طي امروز و فردا (04 و 88/07/05) تصميم نهايي را در باره هريک از آن موضوعات خواهند گرفت. همچنين در اين راستا، نشست کارشناسان نيز در روزهاي 88/06/10 و 88/07/01 برگزار شد.

در اجلاس سران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي، 9 رييس جمهور از آمريکاي جنوبي و حدود 20 تن از سران افريقا شرکت كردند. همه رهبران چپگراي آمريکاي لاتين در اين اجلاس شرکت کردند، ولي روساي جمهور راستگراي پرو و کلمبيا، غايبان آمريکايي اجلاس بودند. "لوييز ايناسيو لولا داسيلوا" رييس جمهور برزيل، "رافائل کورئا" رييس جمهور اکوادور، "ايوو مورالس" رييس جمهور بوليوي و "کريستينا کرشنر" رييس جمهور آرژانتين، "مايكل باچلت" رئيس جمهور شيلي از جمله سران آمريکاي جنوبي بودند که در اين اجلاس شرکت داشتند.

"عبدالعزيز بوتفليقه" رئيس جمهور الجزاير، "رابرات موگابه" رئيس جمهور زيمبابوه، "معمر قذافي" رهبر ليبي، "جاکوب زوما" رييس جمهور آفريقاي جنوبي و "جوزف کابيلا" رييس جمهور جمهوري دموکراتيک کنگو نيز از جمله سران آفريقايي حاضر در اين اجلاس بودند.

 

اظهارات و مواضع رئيس جمهور ونزوئلا

"هوگو چاوز" (Hugo Chavez) رئيس جمهور ونزوئلا، درباره نتايج اين اجلاس ابراز خوشبيني و تاکيد کرده است که اجلاس ونزوئلا تنها يک اجلاس ديگر ميان رهبران آفريقا و آمريکاي جنوبي نخواهد بود بلکه با دستور کاري بلند پروازانه براي 10 سال آينده راهکار خواهد داد. وي نشست دو روزه‌اي كه در كشورش برگزار مي‌شود را براي حل چالش‌ و پيشبرد مبارزات كشورهاي آفريقايي و آمريكاي جنوبي مهم دانست. چاوز تاكيد كرد كه وحدت آمريكاي جنوبي و آفريقا ديگر يك رويا نيست و حتي از هم اينك مقدمات برگزاري نشست بين منطقه اي آتي در "ليبي" در حال فراهم شدن است.

چاوز افزود: «تصميم داريم دو قطب بزرگ قدرت در آفريقا و آمريكاي لاتين ايجاد كنيم. تولد جهان چند قطبي آغاز شده است.» وي ادامه داد: «آمريكاي لاتين و آفريقا با اتحاد خود مي‌توانند با ميراث فقري كه از امپراطوري آمريكا و اروپا به جا مانده است، مقابله كنند.»

چاوز با صراحت اعلام كرد: بخش بزرگي از بلاياي جهان از شمال آمده است ولي، جنوب جايي است كه از آنجا فرمول و معادله رهايي ملت ها بيرون خواهد آمد و براي آن كه نشست ها، طرح ها و پروژه هاي مصوب نتيجه دهند، همگرايي و وحدت ملت ها اجتناب ناپذير است.

رئيس جمهور ونزوئلا همچنين همگرايي بين جنبش هاي دانشجويي، جوانان، كشاورزان، زنان و بوميان كشورهاي آمريكاي جنوبي و آفريقا را ضروري دانست. هوگو چاوز، در عين حال بر تقويت ارتباطات رسانه اي بين دو منطقه تاكيد كرد و خواستار آن شد كه كانال "تله‌سور" (كه در ونزوئلا فعال است) در آفريقا هم فعاليت خود را آغاز و در وحدت جنوب با جنوب نقش آفريني كند. چاوز از تاسيس ايجاد بانك توسعه منطقه اي با سرمايه اي بيش از 8 بيليون دلار خبر داد. البته وي افزود اين مبلغ مي تواند به 20ميليون دلار افزايش يابد. چاوز همچنين اعلام كرد ما تعداد سفارتخانه هايمان در آفريقا را به 18 مقر مي رسانيم. در حاليكه اكنون، ونزوئلا 7 سفارتخانه در آفريقا دارد.

سخنراي هوگو چاوز (Hugo Chavez) در اجلاس
 

چاوز با اعلام اينكه ما داراي منابع غني طلا و آهن هستيم، از اختصاص چندين بيليون دلار در زمينه صنايع طلا، آهن و الماس خبرداد. وي همچون روساي كشورهاي ديگر مانند موگابه، خواستار تاسيس كارخانه هاي معدن، شركت هاي نفت و بانك مشترك و يكپارچه شد و هدف از آن را تاكيد بر منابع داخلي اين كشورها دانست. هوگو چاوز همچنين از توافقاتي در زمينه نفت و حمل ونقل با موريتاني، نيجر و گامبيا خبر داد. وي پيش از اين اعلام كرده بود در پي ايجاد پالايشگاه نفتي در موريتاني است كه روزانه حدود 40000 بشكه توليد مي كند. اين پالايشگاه، مي تواند نياز سوختي مالي، نيجر و گامبيا را تامين کند. چاوز پيش از اين، در مجمع عمومي سازمان ملل گفته بود: "بوي اميد به جاي گوگرد اوباما به مشام مي رسد". وي همچنين از حضور آمريكا در كلمبيا كه همسايه ونزوئلا است انتقاد كرد.

 

سخنراني و راهكارهاي پيشنهادي رهبر ليبي

"معمر قذافي" (Muammar Qaddafi) در مراسم گشايش دومين اجلاس کشورهاي آفريقايي و آمريکاي لاتين، پيشنهاد ايجاد يک پيمان دفاعي از سوي کشورهاي ياد شده، مشابه سازمان پيمان آتلانتيک شمالي (ناتو) را ارائه كرد. وي اين ناتوي جنوبي را "ساتو" ناميد. قذافي تصريح کرد امريکاي شمالي در تمام زمينه ها با اروپا پيوند خورده است و اين در حالي است که در آتلانتيک جنوبي يک خلا اشکار به چشم مي خورد بنابراين ما بايد اتحاديه اي به وجود اوريم تا با تضمين اقدامات تاريخي و راهبردي بتوانيم اين خلا را پر کنيم.

رئيس دوره اي سازمان اتحاديه آفريقا در نخستين سفر خود به آمريکاي جنوبي تاکيد کرد مايل است فاصله ها بين آفريقا و آمريکاي جنوبي از بين برود. وي خواستار آن شد که اتصال کشورهاي دو قاره به صورت مستقيم باشد نه با عبور از کشورهاي آمريکاي شمالي، زيرا در حال حاضر پروازهاي هوايي و سفرهاي دريايي بين کشورهاي دو قاره، با واسطه يعني از طريق کشورهاي آمريکاي شمالي صورت مي گيرد.

معمر قذافي رهبر ليبي در اين نشست گفت: شوراي امنيت سازمان ملل تحت سلطه پنج قدرت بزرگ جهان است و سازمان ملل در خدمت منافع ابرقدرت ها است. آنها مانند حيوان، ما را تهديد مي كنند و سرزمين هايمان را نابود مي سازند ولي اكنون ما بايد براي رسيدن به جايگاه شايسته خويش تلاش كنيم. رهبر ليبي خاطر نشان کرد کشورهاي قدرتمند اينده اي ندارند چرا که توسط تاريخ محکوم مي شوند. معمر قذافي خاطر نشان کرد علت اينکه کشورهاي بزرگ از نامزدي کشورهاي ما براي عضويت در شوراي امنيت سازمان ملل متحد حمايت نمي کنند اين است که اين کار سودي براي انها ندارد و به اعتقاد انها موجب بر هم خوردن توازن در جهان مي شود.

رهبر ليبي تاکيد کرد ما به دنبال ايجاد يک جهان چند قطبي نيستيم بلکه خواستار جهاني هستيم که در ان تمام کشورها از شرايطي يکسان برخوردار باشند، خواستار جهاني هستيم که بر پايه تعادل و همکاري بين المللي بنا شده باشد و در آن از سلاحهاي اتمي و جنگ خبري نباشد.

قذافي متحد اصلي هوگو چاوز رئيس جمهور ونزوئلا است. وي که تاکنون سه بار از طرابلس ديدن کرده است، با هيئتي بزرگ وارد ونزوئلا شده بود و چادر مخصوص و معروف خود را كنار استخري در هتل هيلتون ( Hilton Hotel) بر پا كرده بود.

 

هوگو چاوز (Hugo Chavez) و "معمر قذافي" (Muammar Qaddafi)

چاوز و قذافي، رهبران ونزوئلا و ليبي از رهبران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي خواستند اتحادي را براي حمايت از منافع ملت هاي خود تشکيل دهند. قذافي رهبر ليبي و چاوز که ميزبان اجلاس است باز هم تاکيد و تکرار کردند که نبايد به انتشار يک بيانيه پاياني براي اجلاس بسنده کرد، بلکه بايد با تدوين برنامه هاي کاري، کميته هاي خاصي براي اجراي اين برنامه ها و بررسي طرح هاي مشترک تشکيل شود.

 

مصاحبه وزير امور خارجه الجزاير در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد

"مراد مدلسي" وزير امور خارجه الجزاير در پايان ديدار عبدالعزيز بوتفليقه رئيس جمهور الجزاير با محمود احمدي نژاد رئيس جمهور ايران در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورک، اعلام کرده بود: دومين نشست سران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي که که در چارچوب همکاريهاي جنوب-جنوب در ونزوئلا برگزار خواهد شد، حاکي از اين واقعيت است که نقش و جايگاه کشورهاي جنوب در فعاليتهاي سياسي و اقتصادي در عرصه بين المللي در حال افزايش است.

وزير امور خارجه الجزاير خاطر نشان کرد همکاريهاي جنوب-جنوب که 20 سال پيش پايه گذاري شد يک شعار نيست بلکه نشست سران کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي که قرار است در "کاراکاس" برگزار شود واقعيتي است که نشان مي دهد نقش کشورهاي جنوب در عرصه سياسي و اقتصادي جهان انکار ناپذير است.

وزير امور خارجه الجزاير افزود حضور و فعاليت کشورهاي جنوب در عرصه بين المللي روز به روز ابعاد گسترده تري به خود مي گيرد كه تغيير و تحولاتي در روابط ميان کشورهاي جهان به همراه مي آورد.

مراد مدلسي تصريح کرد سهم کشورهاي جنوب در ميزان توليد در جهان از 50 درصد نيز فراتر مي رود بنابراين نمي توان تغييراتي که در کشورهاي جنوب و در روابط ميان اين کشورها ايجاد شده است را ناديده گرفت.

مدلسي ادامه داد بايد با توجه به شرايط حاکم در جهان براي تقويت همکاري ميان کشورهاي جنوب تلاش کرد و نشست آتي کاراکاس نيز در همين چارچوب برگزار خواهد شد. وي در اين راستا به سرمايه گذاريهاي کشورهاي جنوب در الجزاير اشاره کرد و افزود بسياري از سرمايه گذاران بزرگ و شرکاي اصلي الجزاير از کشورهاي جنوب هستند. وزير امور خارجه الجزاير خاطر نشان کرد نشست کاراکاس زمينه را براي کاهش اختلاف ميان اقتصاد کشورهاي افريقايي و امريکاي جنوبي فراهم خواهد کرد.

مدلسي تاکيد کرده مسلما اين نشست نتايج مثبتي خواهد داشت. وي افزود در چارچوب تقويت همکاري ميان کشورهاي جنوب، قرار است سران کشورهاي عرب و افريقايي نيز سال 2010 در نشستي مشترک گردهم آيند.

 

اظهارات وزير صنايع و معادن و وزير نفت ونزوئلا

وزير صنايع و معادن ونزوئلا "رودولفو سانز" (Rodolfo Sanz) از نوشتن يادداشت تفاهم براي احداث شركت مشترك معدني با سيرالئون، مالي، موريتاني، نيجر و ناميبيا خبر داد. وي همچنين از ايجاد توافقاتي با كشورهاي آفريقاي جنوبي، آنگولا و تانزانيا در زمينه معدن خبر داد. وي خواستار تاسيس يك كارخانه كوچك فولاد با موريتاني و تانزانيا شد.

يکي از مسائل مهم مورد بحث در اجلاس ونزوئلا همکاري در زمينه انرژي بود. "رافائل راميرز" وزير نفت ونزوئلا تاکيد کرد که امريکاي جنوبي و آفريقا 24 درصد از ذخاير هيدروکربن جهان را در اختيار دارند.

 

مواضع و اظهارات مقامات ديگر، و برخي دستاوردها

"جاکوب زوما" رييس جمهور جمهوري آفريقاي جنوبي در دومين اجلاس سران آمريکاي جنوبي - آفريقا که در ونزوئلا برگزار مي شود، شرکت كرد. اين در حالي است كه، "ميته انکوانا شابانه" وزير روابط و همکاري هاي بين المللي آفريقاي جنوبي نيز دو روز قبل به منظور شرکت در نشست وزيران اين اجلاس از نيويورک عازم کاراکاس پايتخت ونزوئلا شده بود. حضور زوما در اين اجلاس در راستاي تحکيم برنامه هاي قاره آفريقا از طريق تعميق همکاري هاي جنوب - جنوب انجام گرفت. زوما پس از پايان نشست سران گروه 20 كه در "بيتزبورگ" آمريکا برگزار شد به ونزوئلا سفر كرده بود.

"لولا داسيلوا" رييس جمهور برزيل درباره اينكه ساختار کنوني سازمان ملل بايد تغيير کند تاکيد کرد. وي ابراز كرد سازمان ملل متحد، به علت ضعف مديريتي اهميت خود را از دست داده است.

"راوائل كورئا" (Rafael Correa) رئيس جمهور اكوادور گفت ما داراي عظيم ترين منابع آب سالم در جهان هستيم و اين در حالي است كه به ما كشورهاي فقير اطلاق مي شود.

رهبران کشورهاي آمريکاي جنوبي در حاشيه اين اجلاس، توافق فعال شدن بانک جنوب را امضا کردند به اين اميد که انديشه ايجاد بانک مشترک اين کشورها با آفريقا جامه عمل بپوشد و واحدهاي پولي بجز دلار در مبادلات تجاري بين دو طرف رواج يابد.

کشورهاي آمريکاي جنوبي و آفريقا خواستار بازگشت رييس جمهور برکنار شده هندوراس به قدرت شدند.

سران و نمايندگان عالي رتبه کشورهاي آفريقايي و آمريکاي جنوبي ضمن انتقاد از عملکرد سازمان ملل متحد، خواستار تغيير در ساختار ان شدند.

 

جمعي از روساي كشورهاي حاضر در اجلاس

بنا بر اين گزارش، در اين نشست دو روزه طيف گسترده‌اي از مسائل از تلاش براي مبارزه با فقر تا ايجاد اصلاحات در ساختار سازمان ملل متحد بررسي شد. با توجه به ابراز نگراني اتحاديه آفريقا مبني بر اينكه غرب آفريقا به مسيري جديد براي انتقال مواد مخدر به اروپا تبديل شده است، مبارزه با قاچاق مواد مخدر نيز از ديگر مسائل مورد بحث در اين اجلاس بود.

 

روابط برزيل با روسيه

با مروري در روابط برزيل و روسيه در مي يابيم كه اين دو كشور روابط بسيار نزديكي با يكديگر دارند. برزيل و شوروي سابق روابط ديپلماسي خود را از سال 1945 آغاز كردند.

در دوران جنگ سرد برزيل مانند بسياري از كشورهاي غربي خود را بي طرف معرفي كرد و روابط دو كشور به زمينه هاي اقتصادي و تجاري محدود شد اما همواره در حمايت از روسيه دستي از دور بر آتش داشت.

پس از فروپاشي شوروي سابق و ايجاد فدراسيون روسيه، اين دو كشور در سال 1997 معاهده همكاري هاي مشترك برزيل و روسيه را به امضا رساندند. در سال 2001 با سفر "ميخائيل كاسيوف" نخست وزير روسيه به برزيل، دو كشور در كمسيون مشترك دولتي برزيل و روسيه در زمينه هاي استراتژيكي نيز به توافق رسيدند. در ادامه اين روند همكاري ها، "ژوزه آلنسر" معاون رئيس جمهور برزيل به روسيه سفر كرد و با رئيس جمهور وقت روسيه، "ولادمير پوتين"، توافقاتي در زمينه تكنولوژي نظامي، پرتاب موشك، انتقال تسليحات نظامي، حمل و نقل و دانش و تكنولوژي هوا و فضا را در سال 2003 به امضا رساندند.

در پاسخ به اين همكاري ها رئيس جمهور برزيل "لوئيز لولا داسيلوا" در سال 2004 پوتين را به كشورش دعوت كرد و با شكوه تمام از وي استقبال كرد. سال بعد يعني سال 2005 داسيلوا با استقبال گرمي از طرف پوتين وارد روسيه شد. سفر وي منجر به توافق همكاري هاي استراتژيك مشترك با روسيه شد. در اينجا بود كه سازمان هواوفضاي برزيل موفق به پرتاب ماهواره به فضا گرديد.

آخرين ديدار روساي جمهور اين دو كشور به سال 2008 برمي گردد، كه منجر به سفر "ديميتري مدودوف" رئيس جمهور روسيه به برزيل شد. اين سفر همراه با توافقاتي در زمينه صدور ويزا، همكاري هاي مشترك هوا و فضا، انرژي هسته اي و صنايع دفاعي شد.

 

روابط برزيل با آمريكا

حدود 60هزار آمريكايي در برزيل و حدود 346هزار برزيلي در آمريكا زندگي مي كنند. درباره روابط برزيل و آمريكا بايد گفت اين رابطه همواره با فراز و نشيب هايي روبرو بوده است. همزمان با همگرايي ميان اين دو كشور، شاهد واگرايي ميان آنها در مواقع حساس بين المللي بوده ايم.

آمريكا اولين كشوري بود كه در سال 1808 كنسولگري خود در برزيل را تاسيس كرد. برزيل در سال هاي پس از جنگ جهاني دوم (51-1946) روابط خود را با آمريكا منسجم تر كرد و در عين حال در سال 1947 اعلام كرد روابط خود را با شوروي سابق قطع مي كند.

در سال 1951 با بازگشت "گتوليو وارگاس" (Getulio Vargas) به قدرت، روابط برزيل و آمريكا رو به سردي گراييد. وارگاس، آمريكا را به دليل دست داشتن در تبعيد وي در سال 1945 و تحميل افكار ناسيوناليستي در كشورش متهم كرد.

اما دوباره با روي كار آمدن رئيس جمهور جديد "جوسلينو كوبيسچك" (Juscelino Kubitschek) روابط برزيل و آمريكا در سال 61 – 1956 در حالي بهبود يافت كه اين كشور روابط خود را با اروپا و آمريكاي لاتين نيز افزايش داد. صنايع و اقتصاد اين كشور با سرمايه هاي عظيمي كه از طريق آمريكا تزريق مي شد، پيشرفت كرد. وي همچنين خواستار گسترش كمك هاي آمريكا به آمريكاي لاتين شد و آمريكا در سال 1961 در زمان "جان اف كندي" براي مقابله با كمونيسم كوبا كمك هاي خود را (Alliance for Progress) روانه آمريكاي لاتين كرد.

اما دوباره در همان سال رئيس جمهور جديد "جانيو كواردوس"( Janio Quadros) به دليل استقلال سياست خارجي كشورش روابط خود با آمريكا را كاهش داد و در اواخر سال 1963 در حمايت از شخصيت انقلابي كوبا، "ارنستو چگوارا" سخن به ميان آورد. آمريكا نيز برزيل را دشمن خود ناميد و كمك هاي خود به اين كشور را قطع كرد. با كودتاي داخلي در سال 1964 و سقوط دولت، ردپاي آمريكا در اين توطئه آشكار شد و آمريكا نيز براي كمرنگ كردن آن در سال هاي 67 – 1964 به برزيل وام هاي مناسبي اعطا كرد. با اين حال روابط برزيل و آمريكا پس از آن ماجرا برقرار شده بود.

در زمان "نيكسون" رابطه با برزيل كه به عنوان كشوري داراي حائز اهميت براي آمريكا محسوب مي شد، تقويت شد. در سال هاي 77 – 1976 آمريكا متعهد شد در زمينه غني سازي اورانيوم و بهره برداري از انرژي هسته اي به برزيل كمك كند. برزيل از آنجايي كه تمايل داشت هدايت بحث انرژي هسته اي را خود در دست بگيرد در سال 1975 با آلمان غربي قراردادي امضا كرد.

با وجود مراقبت هاي هسته اي، دست برزيل براي ساخت سلاح هسته اي باز شد و رئيس جمهمور وقت آمريكا، "فورد"، واكنش ملايمي از خود نشان داد ولي با روي كار آمدن "كارتر" وي واكنش تندي نشان داد و در 1975باعث شد برزيل اعلام كند از توافق همكاري نظامي كه از سال 1952 بوجود آمده بود خارج مي شود (اين تيرگي روابط نظامي تا كنون نيز ادامه دارد). در اوايل دهه 80 با كاهش روابط اقتصادي اين دو كشور صادرات برزيل تهديد مي شد. در سال 1985 با روي كار آمدن "سارني" (Sarney) تبادلات سياسي و صادرات تجهيزات نظامي متمايل به كشورهايي نظير ليبي و ايران شد. با فشار آمريكا بر برزيل مبني بر پيوستن برزيل به ان.پي.تي، آمريكا تهديد كرد در صورت عدم پذيرش برزيل اين كشور را در ليست سياه قرار مي دهد. از اين رو برزيل دسترسي اش به امكانات مورد نياز هسته اي خود را محدود مي ديد.

در سال 1990 برزيل سعي كرد براي وارد شدن به اقتصاد جهاني به آمريكا نزديك شود. در زمان رئيس جمهوري "فرانكو"( Franco) در سالهاي 95-1992 برزيل به پيشنهاد آمريكا مبني بر تاسيس منطقه آزاد اقتصادي واكنش سردي نشان داد. اما روابط برزيل و آمريكا در سال هاي 1995 تا 2003 خوب بود و "كاردوسو" در سال 1995 سفرهاي موفقي به واشنگتن و نيويورك داشت. كلينتون هم براي باز شدن درب هاي اقتصادي براي برزيل و ورود كشورش به همكاري هاي بيت المللي ابراز علاقه كرد.

در دولت "بوش" موضوعاتي از قبيل مبارزه با مواد مخدر، مبارزه با تروريسم، امنيت انرژي، تجارت، موضوعات محيط زيستي، حقوق بشر و ايدز، روابط آمريكا و برزيل را تقويت كرد و عليرغم اختلافات داسيلوا و بوش در مواردي، روابط كاملا نزديك بود. با سفر داسيلوا به آمريكا در 2003 و سفر بوش به برزيل در 2005 روابط از نظر كيفي نيز افزايش يافت. بوش از برزيل بخاطر اعمال رهبري جهان و تاثيراتش در آمريكاي جنوبي و تلاش براي برقراري صلح در "هاييتي" و اقداماتي در جهت كنترل ايدز تشكر كرد.

در اولين سفر اوباما به برزيل در سال 2009 دو طرف در مورد انرژي، اقتصاد، محيط زيست و بازگرداندن پسري دورگه به آمريكا صحبت كردند (اين پسر از مادري برزيلي و پدري آمريكايي متولد شد ولي در پي طلاق آنها در سال 2005، زن برزيلي به همراه پسر 4 ساله اش به وطن خود بازگشت و با يك مرد برزيلي ازدواج كرد. پس از مرگ زن در سال 2007 ، هم اكنون پسر كه با ناپدري خود زندگي مي كند و با توجه به اينكه آن پسر 8 ساله شده، پدر آمريكايي وي خواستار بازگشت وي به آمريكا شد. دادگاه آمريكا نيز راي به بازگشت پسر به آمريكا داد. اختلاف از آنجايي شروع شد كه دادگاه برزيل نيز راي را بر اين صادر كرد كه پسر بايد در برزيل بماند. نظير اين ماجرا در سال هاي گذشته ميان كوبا و آمريكا اتفاق افتاد و آمريكا جنجال وسيعي در قبال اين كشور كمونيستي و متمايل به روسيه آغاز كرد).

اوباما با تقدير از برزيل به عنوان كشوري بزرگ و تاثير گذار حتي در صحنه بين الملل افزود ما روابط حسنه اي با يكديگر داريم اما همواره مي توانيم اين ارتباط را محكم تر كنيم. آمريكا همواره از برزيل به عنوان كشوري مهم و مورد توجه آمريكا ياد مي كند. وي ادامه داد برزيل به عنوان يك قدرت اقتصادي و سياسي آمريكاي جنوبي بيشتر همكاري هاي مشترك اقتصادي و توسعه اي با آمريكا داشته است.

جالب توجه است عليرغم تفاهمات گسترده دو جانبه، داسيلوا با شعارهاي ضد آمريكايي و ضد امپرياليستي، توانست راي مردم را به خود جلب كند و رئيس جمهور شود.

 

سخن پاياني

اين نشست به چاوز فرصت مي‌دهد تا در شرايطي كه از نفوذ و به نحوي استعمارگري آمريكا انتقاد كرده و بر پيشبرد سياست‌هاي سوسياليستي تاكيد دارد، نقش رهبري بزرگ‌تري در خارج از مرزهاي آمريكاي لاتين برعهده بگيرد. اين نشست به چاوز فرصت بيشتري براي نفوذ به كشورهاي حوزه اقيانوس اطلس مي دهد. تصميم ونزوئلا نه فقط اتحاد با 20 كشور آفريقايي است بلكه وي مي خواهد با 54 كشور آفريقايي اين اتحاد را تكميل كند. چاوز در سال هاي اخير روابط خود را با كشورهايي نظير ايران، سوريه، روسيه، بلاروس، زيمبابوه و ليبي كه با واشنگتن مشكلات خاص خود را دارند افزايش داده است. وي با موگابه، كه همواره آمريكا و اروپا را به تهديد عليه كشورش محكوم مي كند و عمرالبشبر، كه از طرف دادگاه بين المللي لاهه در مورد وقايع انساني دارفور محكوم شده است، روابط دوستانه اي دارد. بنابراين به نظر مي رسد ونزوئلا براي به رسميت شناساندن اين دو نفر و همچنين مخالفت ديگري نسبت به مواضع آمريكا، اسرائيل و حاميانش، از آنها براي شركت اجلاس دعوت كرده است. البته موگابه و عمرالبشير نيز براي متبلور ساختن مجدد وجه سياسي خود در جامعه بين المللي با بيانيه هاي اين اجلاس همراهي و همكاري كاملي خواهند داشت. چاوز خواهان اتحاد با آفريقا است كه داراي منابع غني نفتي، معدني و ... است و همه را براي مبارزه با آمريكا بسيج كرده است.به علاوه كوبا در سالهاي 1975 تا 1988 نيروهاي نظامي خود را براي شكست حاميان آمريكا به آنگولا فرستاد. همچنين اين كشور به اعزام معلم و دكتر به آنگولا اقدام مي كرد و اكنون ونزوئلا مي خواهد تاثيرات و عملكرد بيشتري نسبت به كوبا در آفريقا داشته باشد.

از طرفي تقويت رابطه و نفوذ ونزوئلا در آنگولا و نيجريه كه دو كشور عضو اوپك هستند، مي تواند باعث افزايش قدرت چانه زني اين كشور در زمينه هاي نفتي شود. 

در اين ميان بايد در نظر داشت كه شکستن ديوارهاي سياسي، جغرافيايي و تاريخي هدف رهبران آمريکاي جنوبي و آفريقاست و پيمان نظامي مطرح شده در واقع براي خنثي كردت تاثيرات آمريكا و اروپا است. رهبران حاضر در اين اجلاس، همکاري هاي مستقيم در امور مختلف مانند بهداشت، آموزش، تغذيه و اقتصاد را مورد بررسي قرار مي دهند، ولي مشکلات داخلي در هر يک از دو قاره، ترديدهايي را نسبت به امکان اجراي طرح هاي مفيد و سودمند ايجاد مي كند.

در اين ميان برزيل نيز در پي گستردگي بيشتر روابطش با آفريقا است. برزيل در سال 2003 چندين كارخانه توليد داروهاي ضد ويروسي در آفريقا ساخت. اين كشور افرادي را نيز براي آموزش علم، كشاورزي و مراقبت هاي بهداشتي به اين قاره رهسپار كرده است. همچنين 17 سفارتخانه نيز در اين قاره تاسيس كرده است. برزيل و ونزوئلا تاثيرات خوبي در آفريقا دارند. البته برزيل نسبت به ونزوئلا با ديپلماسي خاموشي در آفريقا خود را عملگراتر نشان داده است. به دليل خصلت هاي ذاتي چاوز به خاطر انقلابي بودنش كشورهاي آفريقايي بيشتر به مدلهاي اقتصادي برزيل و آفريقاي جنوبي معتقدتر هستند.

سخنراني سران مهم اين اجلاس عليه امپرياليسم و آمريكا، سرمايه گذاري هاي معدني، پذيرش جايگاه تعدادي از اشخاص از قبيل موگابه و البشير، اظهارات وزير امور خارجه روسيه مبني بر شركت فعال تر روسيه در حل مناقشات و اختلافات آفريقا و وقايعي از اين دست نشان دهنده رقابت و مخالفت با سياست هاي استعماري آمريكا و همپيمانانش در منطقه است

در پايان بايد توجه نمود كه زمان اين نشست، در بحبوحه نشست مجمع عمومي سازمان ملل و نشست گروه بيست در پيتسبورگ امريکا اين فکر را به اذهان مي اورد که ممکن است اين حركت نوعي مخالفت با گروه بيست باشد.

 

10527 - 88/07/07

منابع در دفتر موسسه آفران موجود است.