جاني كارسون معاون آفريقاي وزارت امور خارجه آمريكا در حاشيه اجلاس عمومي سازمان ملل در روز جمعه مورخ 89/7/02 در نيويورك حضور يافته و در حاشيه اين اجلاس، جلسه اي با خبرنگاران داشته و در آن، در خصوص سياست هاي ايالات متحده آمريكا در آفريقا و به خصوص در مورد كشور سومالي مطالبي بيان نموده كه متن اين مصاحبه ارائه مي گردد.

متن مصاحبه

مجري جلسه: با تشكر از حضور آقاي كارسون در اين جلسه، در هفته گذشته ما شاهد اتفاقات و رويدادهاي زيادي در خصوص مسايل آفريقا بوديم. يكي از مهم ترين اين موارد، جلسه اي بود كه در خصوص مسايل سودان در نيويورك برگزار گرديد. همچنين برخي مسايل مهم ديگر نيز مطرح بوده كه فعاليت هاي بسياري را در وزارت امور خارجه امريكا طلب مي نمايد كه البته از چشم شما خبرنگاران دور مانده و توجه به آن نداريم. بنابر اين ما از آقاي كارسون تقاضا نموده ايم كه در اين جلسه حضور داشته و به برخي از سوالات شما در خصوص مسايل آفريقا پاسخ گو باشد.

كارسون: با تشكر از جناب عالي و تمامي دوستاني كه در اين جلسه حضور دارند. همان طور كه بيان گرديد، اجلاس عمومي سازمان ملل براي دستگاه سياست خارجي امريكا بسيار حايز اهميت بوده و ما به خصوص در مورد مسايل آفريقا بسيار حساس تر موضوع را دنبال مي نماييم. يكي از مسايل مورد نظر ما در خصوص سومالي بود كه ديروز مطرح گرديد و جلسه موضوع بررسي مسايل سودان با حضور رييس جمهور اوباما، امروز بعد از ظهر مطرح خواهد گرديد.

در اين ميان، در چند روز گذشته خانم هيلاري كلينتون ديدار هايي با برخي از مقامات آفريقايي داشته كه مي توان به ديدار مهم ايشان با وزير امور خارجه آفريقاي جنوبي اشاره نمود كه ايشان يكي از موثرترين وزراي امور خارجه در سراسر جهان مي باشد.

خانم كلينتون همچنين ديدار مهمي نيز با رييس جمهور نيجريه، آقاي گودلاك جاناتان داشت و امروز صبح ايشان ديدار بسيار مهمي با رييس جمهور اوگاندا آقاي موسويني ترتيب دادند. اجازه بدهيد تا من كمي در مورد اين ديدار براي شما مطالبي بازگو نمايم.

رييس جمهور موسويني يكي از رهبران مهم در منطقه شرق آفريقاست و شايد با اطمينان بگوييم يكي از رهبران مهم در سراسر قاره آفريقا. در اين ميان سربازان اوگاندايي مهم ترين بخش تشكيل دهنده نيروهاي حافظ صلح در سومالي مي باشند. در اين ديدار، خانم كلينتون نهايت تشكر و تقدير خود را از آقاي موسويني و همچنين دولت اوگاندا به جهت حضور نيروهاي حافظ صلح در سومالي و كمك به ثبات و پايداري اين منطقه و همچنين صلح جهاني ابراز نمود. همچنين خانم كلينتون از فرصت پيش آمده استفاده نمود و به آقاي موسويني اين اطمينان را داد كه دولت امريكا در كنار دولت اوگاندا بوده و كمك خواهد نمود تا فعاليت هاي شورشي گروه ارتش مقاومت لرد در اين كشور خاتمه يابد.

همان طور كه شما مي دانيد، اين گروه شورشي شايد به جرات بتوان گفت، خطرناك ترين گروه ياغي و متمرد در سراسر قاره آفريقاست كه فعاليت هاي تروريستي در اوگاندا، كنگو و همچنين آفريقاي مركزي دارد. ما در كنار دولت اوگاندا كمك خواهيم نمود تا ريشه اين گروه در منطقه خشكانيده شده و در اين راه تمامي حمايت هاي لازم را به عمل خواهيم آورد.

يكي از مسايل مهم ديگر كه ما بر روي آن متمركز گرديده ايم، مساله سومالي و سياست هاي ما در اين خصوص مي باشد. ديروز بعد از ظهر ما در اين خصوص جلسه اي با حضور دبير كل سازمان ملل آقاي بان كي مون برگزار نموديم.

در اين جلسه چندين تن از سران كشورها شامل نخست وزير اتيوپي، رييس جمهور اوگاندا و همچنين تعدادي از وزراي امور خارجه مانند وزير امور خارجه فرانسه آقاي برنارد كوشنر، وزير امور خارجه ايتاليا و وزير امور خارجه انگلستان حضور داشتند. در اين جلسه از طرف ايالات متحده امريكا نيز معاون وزير امور خارجه آقاي "جيم استين برگ" نيز حضور داشتند.

ايشان در اين جلسه اظهار داشتند كه نگاه ايالات متحده به مساله سومالي، نگاهي ملي، منطقه اي جهاني مي باشد. اين مساله اي است كه حدود دو دهه ذهن و نگاه جهان را به خود معطوف نموده است.

در حال حاضر بحران به جايي رسيده كه دزدي هاي دريايي نيز بسيار آزار دهنده گرديده و مسايل و مشكلاتي متعددي را در منطقه ايجاد نموده است. حضور گروه هاي تروريستي كه با گروه القاعده جهاني در ارتباط مي باشند نيز فجايع بسياري را در اين منطقه به وجود آورده كه مهم ترين آن ها براي ما، انفجار سفارت خانه هاي ايالات متحده امريكا در دارالسلام و نايروبي در سال 1998 ميلادي مي باشد.

موضوع سومالي، يك موضوع منطقه اي است، زيرا بسياري از آوارگان جنگ در اين كشور به كشورهاي همسايه مانند كنيا وارد گرديده اند كه تخمين زده مي شود كه سالانه در حدود 5 تا 6 هزار نفر از سومالي به كنيا وارد مي شوند، اين به غير از آمار پناهندگاني است كه به كشورهاي اتيوپي، اريتره، يمن و جيبوتي مهاجرت نموده و مي نمايند. سومالي به يك كشور بحران زده تبديل گرديده كه دولت اين كشور قادر به فراهم آوردن امكانات زندگي براي مردم خود نمي باشد.

اتحاديه آفريقا براي تامين صلح در اين كشور تعدادي نيرو اعزام نموده، اما اين اتحاديه به كمك ديگر كشورها در اين خصوص نياز دارد. اين حمايت ها شامل حضور نيروهاي نظامي، كمك هاي مالي و همچنين لجستيكي نيز مي باشد.

در اين ميان ايالات متحده امريكا در كنار اتحاديه آفريقا و كشورهاي آفريقايي تمامي تلاش خود را براي برقراري صلح و ثبات در اين كشور معطوف نموده است. در آخرين جلسه اتحاديه آفريقا كه در حدود 6 هفته قبل در كامپالا برگزار گرديد، من با حدود 13 رهبر آفريقايي ملاقات داشته و در اين ديدارها خواهان ارسال كمك هاي بيشتر از سوي كشورهاي آفريقاي به سمت سومالي شدم.

ما در جلسه ديروز بعدازظهر به بيانيه مشتركي رسيديم كه در دو محور خلاصه مي گردد. در محور اول، ما به تفاهم رسيديم كه نهايت حمايت خود را از دولت انتقالي نموده و كمك نماييم تا دولت شيخ شريف اوضاع كشور را به سمت صلح و ثبات سوق دهد. همچنين ما كمك خواهيم نمود كه نيروهاي حافظ صلح با توان و قدرت بيشتري به فعاليت خود در سومالي ادامه دهند.

اما در محور دوم، كه به نظر مي رسد مهم تر از محور اول باشد، ما تصميم گرفتيم تا ارتباط خود را با دولت هاي سومالي لند و پونتلند افزايش دهيم. ما خواهان اين موضوع هستيم كه ديپلمات هاي ما و همچنين نيروهاي ديگر ما با شدت و حدت بيشتري در اين دو منطقه حضور يافته و كمك نمايند تا دولت هاي اين دو منطقه بتوانند به بهترين وجه ممكن به مردم خود خدمات رساني نمايند. ما مي توانيم از اين دو منطقه به عنوان خاك ريزي در جهت مقابله با افراط گرايي و راديكاليسم استفاده نماييم. ژ

در خصوص محور دوم ما تلاش خواهيم نمود تا با گروه هايي در مركز و جنوب سومالي ارتباط برقرار نماييم، اين گروه ها شامل دولت هاي محلي، طوايف و همچنين افراد ذي نفوذ در اين مناطق بوده كه با گروه الشباب و فعاليت هاي آن ها مخالف مي باشند. ما در اين راه سعي خواهيم نمود تا گروه هاي فوق را شناسايي نموده و مورد حمايت هاي لازم قرار دهيم تا بتوانند با قدرت بيشتري به فعاليت هاي خود ادامه دهند.

حال بنده در خدمت شما بوده تا به سوالات شما پاسخ گويم.

سوال: نظر شما در خصوص دو منطقه سوالي لند و پونتلند چيست؟ آيا شما به اين دو منطقه به چشم يك كشور نگاه مي كنيد؟ آيا شما با اين دو منطقه ارتباط ديپلماتيك برقرار خواهيد نمود؟

كارسون: نه، ما چنين نگاهي به موضوع نداريم. ما اعتقاد داريم كه در اين موضوع نوع تفكر اتحاديه آفريقا بايستي دنبال گردد. ما تنها يك سومالي را به عنوان كشور مي شناسيم. اين موضع اتحاديه آفريقا بوده، اتحاديه اي كه مهم ترين سازمان در سراسر قاره آفريقا مي باشد. ما تا اكنون در مورد اين موضوع نينديشيده ايم و قصد نداريم تا مناطق ديگري را به حالت رسميت بشناسيم.

سوال: خوب، با اين نوع نگاه، همكاري شما با اين دو منطقه چگونه خواهد بود؟

كارسون: مهم ترين نوع همكاري ما با دولت هاي مستقر در اين دو منطقه كه به صورت دوره اي در ديدار با مقامات آن ها تدوين خواهد گرديد، كمك به توسعه اين مناطق بوده كه شامل بالا بردن سطح سلامت و بهداشت، اموزش عالي، توسعه كشاورزي، پروژه هاي آب رساني و توسعه زير ساخت ها بوده كه كمك به بالابردن ظرفيت هاي دولت منطقه و كمك رساني هر چه بيشتر به مردم خواهد نمود.

در گذشته ما چنين نوع همكاري با منطقه نداشته و سياست مدوني در اين خصوص لحاظ نكرده بوديم. ما در حال حاضر شروع به اجراي سياست هاي خود در خصوص اين دو منطقه نموده ايم.

سوال: نوع نگاه شما به دولت انتقالي چگونه است؟

كارسون: ما همان طور كه در ابتدا توضيح دادم، يكي از محور هاي سياست خود را كمك به دولت انتقالي قرار داده ايم. دولت انتقالي، دولت قانوني مستقر در سومالي است. اين دولت مورد تاييد ايگاد، اتحاديه آفريقا و سازمان ملل مي باشد. شيخ شريف و دولت انتقالي در اجلاس ما در مورد سومالي نيز حضور داشتند.

دولت انتقالي، اما در مرحله عمل با مشكلات متعددي مواجه بوده و اين مشكل مربوط به اين دولت نيست، اين مشكلي است كه در حدود دو دهه است كه اين كشور با آن روبروست. اين دولت با تهديدات امنيتي از جانب گروه تروريستي الشباب مواجه مي باشد. علاوه بر اين، دولت با مشكلات متعددي در زمينه هاي موقعيت سياسي، تاريخي، محيطي و غيره مواجه بوده كه ادامه كار را براي آن مشكل نموده است.

ما به همكاري با اين دولت و شخص شيخ شريف ادامه خواهيم داد، همچنين در اين خصوص با ديگر چهره ها و گروه ها در جنوب سومالي كه متعادل رفتار نموده همكاري خواهيم داشت، اگر چه اين گروه ها و افراد حاضر به همكاري مستقيم با دولت انتقالي نباشند.

سوال: منظور من اين است كه آيا شما پيش بيني مي نماييد كه دولت هاي دائمي در مناطق سومالي لند، پونتلند يا هر جاي ديگر مستقر گردند؟

كارسون: خير، ما هرگز پيش بيني نمي كنيم كه دولت هايي در اين مناطق تشكيل شوند. اما من در اين جا بايد به اين موضوع اشاره كنم كه ما بسيار خوشحال هستيم كه ديروز در جلسه تصميم گرفته شد كه سازمان ملل دفاتر خود را در موگاديشو فعال نموده و ما فكر مي كنيم كه فعال سازي اين دفاتر و حضور فعال سازمان ملل در منطقه، يك حركت مثبت در جهت برقراري ثبات در اين كشور مي باشد.

سوال: آيا شما پروژه هاي خاصي را در اين دو منطقه اجرا خواهيد نمود يا كمك هاي خاصي را براي اين دو منطقه در نظر گرفته ايد؟

كارسون: خير، اما ما افرادي را در اين دو منطقه از حدود چهار هفته قبل مستقر نموده ايم كه اين افراد ملاقات ها و ديدارهاي خوبي با مقامات اين دو منطقه داشته اند. ما اميدواريم كه اين همكاري ها هر چه بيشتر گسترش يافته و ما از اين فرصت براي تغيير نگاه مقامات اين دو منطقه استفاده نماييم. ما خواهان ثبات، توسعه اقتصادي و سياسي در اين مناطق هستيم.

سوال: اين سياست ها از نايروبي به اجرا در خواهد آمد؟

كارسون: بله تمامي فعاليت ها ما در مورد سومالي از كنيا اداره خواهد گرديد و مركزيت ما در نايروبي قرار دارد.

سوال: يك سوال در مورد آميسوم. اوگاندايي ها دوباره اين موضوع را بيان نمودند كه آماده ارسال 10 هزار نيرو به سومالي مي باشند، اما در اين ميان منتظر كمك امريكا مي باشند. شما نيز گه گاهي به اين موضوع اشاره نموده ايد، آيا ايالات متحده كمك مالي به اين نيروها خواهد نمود؟ آيا اين يك برنامه است؟ اگر اين طور است، اين مبلغ كي و چگونه به دست اوگاندا خواهد رسيد؟ و اما سوال دوم در مورد اميسوم، بحث هايي در خصوص فعاليت اين نيروها وجود دارد، اين كه اين نيروها چرا نمي توانند در مقابل شورشيان مقاومت كنند، موضع ايالات متحده در اين خصوص چيست؟

كارسون: در ابتدا بايد بگويم كه ايالات متحده امريكا، يكي از بزرگترين حاميان نيروهاي اميسوم مي باشد. ما از اين نيروها حمايت مي كنيم، زيرا اين نيروها در جهت حمايت از دولت انتقالي در منطقه مستقر گرديده و حامي اين دولت مي باشند.

ما همچنين از ادامه فعاليت نيروهاي ايگاد و اتحاديه آفريقا حمايت نموده و كمك خواهيم نمود تا نيروهاي خود را افزايش دهند. ايالات متحده امريكا همچنين كمك هاي فراواني به نيروهاي آميسوم مي نمايد و ما سعي بر اين داريم تا با حمايت كنگره، كمك هاي مالي زيادي را براي اين نيروها جذب نماييم.

البته ما در اين ميان مسول حمايت مالي از تمامي نيروهاي حاضر در منطقه نيستيم، ما فكر مي كنيم كه شرايط بايد به گونه اي فراهم گردد كه جامعه بين المللي كمك هاي خود را به سمت اين نيروها معطوف نمايد، همان طور كه در ابتدا نيز اشاره نمودم، اعتقاد ما بر اين است كه مساله سومالي، نه تنها مساله اي داخلي، بلكه مساله اي منطقه اي و حتي جهاني است.

اجازه بدهيد كه من يك بار ديگر اين موضوع را خاطر نشان سازم كه در سه سال گذشته، ما با مشكل دزدي دريايي به كرات در منطقه آب هاي درياي سرخ و اقيانوس هند مواجه بوده ايم و هر بار كه موضوعي اين چنين رخ داده، پاسخ به آن در قالب منطقه اي نبوده، بلكه در بيشتر موارد ما شاهد پاسخي جهاني به اين موضوع بوده ايم.

ديروز بعد از ظهر من جلسه اي با معاون آفريقاي وزارت امورخارجه ژاپن داشتم، در اين ديدار يكي از محورهاي بحث اين بود كه موضوع سومالي چه تاثيراتي بر مسايل سياسي و اقتصادي ژاپن داشته است. تمامي محصولاتي كه از طرف ژاپن به سمت اروپا ارسال مي شود يا بالعكس از اروپا، آلمان، انگلستان و جاهاي ديگر رفت و آمد مي نمايد، از درياي مديترانه، كانال سويز و درياي سرخ عبور مي نمايد.

هنگامي كه اين كشتي ها مورد حمله قرار مي گيرند، ما شاهد موضع گيري منفي در اين خصوص در سطح جامعه بين الملل هستيم. در ابتدا هزينه بيمه هاي دريايي افزايش مي يابد، دوماً طول مسيرهاي دريايي افزايش مي يابد كه به نوبه خود هزينه بيشتري به كشورهاي دنيا وارد خواهد ساخت، اما اين هزينه ها در مقابل هزينه اي كه كشورهاي جهان بايد صرف نيروهاي نظامي نمايند تا امنيت كشتي هاي عبوري را تامين كند ناچيز بوده و هزينه فوق بسيار سنگين تر است. بنابر اين مي بينيد كه اين حمله هاي دريايي و دزدي ها چه تبعات منفي اي براي كشورهاي جهان درپي دارد.

ما در حال تماس با كشورهاي جهان نه تنها در اروپا و آفريقا، بلكه در آسيا و خاورميانه هستيم تا به آن ها اين موضوع را خاطر نشان سازيم كه موضوع سومالي يك موضوع جهاني است. من در اين جا اين موضوع را نيز اضافه كنم كه كه براي كشوري مانند مصر كه درآمد بسياري از طريق كانال سويز كسب مي نمايد، هنگامي كه ترافيك دريايي به علت دزدي هاي دريايي در اين منطقه كاهش يابد، اين موضوع سبب كاهش درآمد هاي بسيار براي اين كشور خواهد شد. حال مي بينيم كه موضوع سومالي تنها يك موضوع خاص آفريقا نيست.

سوال: در ديدار با معاون آفريقاي وزارت امور خارجه ژاپن، آيا شما به يك راه حل مشترك در خصوص موضوع سومالي دست يافتيد؟

كارسون: من طرف ژاپني را تشويق به اين نمودم كه كمك هاي مالي را به كشور هاي اين منطقه كه درگير مساله دزدي دريايي مي باشند افزايش دهند. كشورهايي مانند تانزانيا، كنيا، موريس و سيشل با مشكلات متعددي در اين خصوص مواجه بوده كه اگر كمك مالي به اين كشورها افزايش يابد، خود آن ها مي توانند موضوع دزدي دريايي را مديريت نمايند.

من همچنين در خصوص موضوع نيروهاي آميسوم و دولت انتقالي از طرف ژاپني خواستم تا كمك هاي خود را به اين دو نهاد افزايش دهند تا آن ها نيز بتوانند خدمات بيشتري را به مردم ارائه داده و ثبات را در كشور برقرار سازند. همچنين از آن ها خواستم تا كمك هاي نظامي و لجستيكي را نيز به نيروهاي اميسوم افزايش دهند. اين ها موضوعاتي است كه ما از كشورهاي اروپايي، آسيايي و خاورميانه درخواست داريم تا انجام دهند. همچنين كشورهاي اتحاديه عرب نيز بايد در اين طرح مشاركت فعال داشته باشند.

كشور عربستان سعودي مي تواند در اين خصوص نقش فعال تري ايفا نموده و هر موضوعي در سومالي بر عربستان تاثير گذار خواهد بود.

من در اين جا به سخنان رييس جمهور موسويني استناد مي كنم كه در مورد‌ آمادگي نيروهاي نظامي براي كمك به برقراري ثبات در سومالي سخن مي گويد، آفريقا آمادگي خود را ابراز نموده و در اين ميان نياز به كمك جامعه بين الملل دارد.

مجري: با تشكر از حضور دوستان خبرنگار و آقاي كارسون در اين جلسه .

كارسون: متشكرم.

107356 - 89/07/04

منابع در دفتر موسسه آفران موجود است.