مقدمه 

"هندي هاي جنوب آفريقا" در واقع مردمي از هند هستند كه به هر ترتيب و با هر دليلي در آفريقاي جنوبي زندگي مي كنند. اما بيشتر اين هندي ها در اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم، زماني كه شبه قاره هند يكي از مستعمرات تحت حكميت اروپائيان بود (Colonial India)، به آفريقاي جنوبي مهاجرت كردند. البته ناگفته نماند كه در آن زمان به افرادي كه از جنوب قاره آسيا به آفريقاي جنوبي مي آمدند و چهره گندمگوني داشتند نيز، هندي مي گفتند.

در نظام آپارتايد آفريقاي جنوبي و از سال 1948 تا 1994، براي آنكه اين مهاجران جزو سفيد پوستان به حساب نيايند، تا نظام حاكم مجبور نباشند امتيازاتي كه سفيد پوستان مي گرفتند را نيز به آنها اعطا كند، رژيم نژاد پرست تصميم گرفت در طرح طبقه بندي مردم آفريقاي جنوبي، هندي ها را به سه دسته تقسيم كند. اين سه دسته عبارت بودند از سياهان، آسيايي ها و هندي ها (گندمگون ها). اما در عين حال هوشياري سياسي برخي از هندي ها و حس ميهن پرستي آنها همواره با اين طرح مقابله مي كرد. آنها مي خواستند ضمن حفظ ميراث گذشتگانشان و اصالت هندي بودنشان در آفريقاي جنوبي زندگي كنند.

به همين دليل بود كه از سال 1994 كه انتخابات آزاد، با از بين رفتن نظام آپارتايدي برگزار شد، هندي ها مي خواستند براي پايبندي به اصول نامبرده و بدست آوردن قدرت اجرايي اهداف خود، وارد پارلمان آفريقاي جنوبي شوند.

 

مذهب و زبان هندي هاي آفريقاي جنوبي

حدود 1.800.000 نفر از جمعيت آفريقاي جنوبي را هندي ها تشكيل مي دهند. بيشتر هندي هاي ساكن آفريقاي جنوبي مسلمان هستند. اما هندو ها و مسيحيان آنان نيز ميزان قابل توجهي از جمعيت را به خود اختصاص داده اند. البته تعداد كمي از اين جمعيت را زرتشتيان و گروه هاي بودايي تشكيل داده اند.

بيشتر اين افراد به زبان انگليسي صحبت مي كنند. اما تعداد اندكي از آنان كه عمدتا كهنسالان هستند هنوز به زبان هاي هندي گفتگو مي كنند. آنها به زبان هاي هندوستاني، هيندي، تاميل، تلوقو، اردو، پنجابي و گجرات حرف مي زنند. روي هم رفته زبان اول آنان انگليسي است ولي با اين وجود آنها بيشتر زبان هاي اصيل خود را نيز مي فهمند و تا حدي قادر هستند به زبان آبا و اجدادي خود نيز صحبت كنند. اما در هر صورت بخصوص نسل جوان آنها كمتر به زبان هاي اصيل خود صحبت مي كنند و اغلب زبان انگليسي را جايگزين آن كرده اند.

 

رسانه ها براي مخاطبان هندي در آفريقاي جنوبي

آفريقاي جنوبي از توليدات باليوود استفاده مي كند و در هفته چندين ساعت را به پخش فيلم هاي باليوودي اختصاص مي دهد. تمام اين فيلم ها با زيرنويس انگليسي پخش مي شود. در ميان مردم آفريقاي جنوبي مهاجران هندي و هندي الاصل ها استقبال فراواني از اين فيلم ها مي كنند.

 شبكه تلويزيوني "SABC 2" و ماهواره تلويزيوني "DStv" كه از سال 1995 در اين كشور تاسيس شده و چندين كشور همسايه را نيز تحت پوشش خود درآورده از جمله كانال هايي است كه محصولات باليوود در آن به نمايش گذاشته مي شود.

برنامه "مجله يك ساعته شرقي ها" (Eastern Mosaic)، به مدت يك ساعت و در روزهاي يكشنبه از شبكه SABC 2 پخش مي شود. در اين برنامه فرهنگ هند و انواع و اقسام موزيك ها و هنرهاي شرقي و اخبار و اطلاعات درباره فيلم ها و بازيگران هندي داده مي شود.

مردم آفريقاي جنوبي به خصوص هندي ها مي توانند از طريق خدمات ماهواره DStv، شبكه هاي تلويزيوني B4U ،Zee TV ،NDTV و شبكه هندي زبان Sony را كه از كشور هند به روي ماهواره ارسال مي شود را دريافت كنند. البته پس از آن نيز در سال 2004 شبكه هاي  Tamil-language ،Sun TV و KTV به ديگر كانال هاي در دسترس هندي هاي آفريقاي جنوبي افزوده شده است. علاوه بر اين CD و DVD‌ هاي تئاتر، فيلم و شوهاي هندي به راحتي در دسترس مردم آفريقاي جنوبي قرار گرفته است.

در مورد شبكه هاي راديويي، SABC شبكه هندي "Lotus FM" را براي شنوندگان هندي اختصاص داده است. اين شبكه در زمان نظام حكومتي آپارتايد تاسيس گرديد.  

در مناطق هندي نشين آفريقاي جنوبي، روزنامه هاي معروف "Sunday Times" و "Sunday Tribune" به ترتيب با نام هاي "Extra" و "Herald" توزيع مي شوند. در روز هاي دوشنبه نيز در روزنامه "Daily News"، بخشي درباره باليوود با نام "Bollyworld" منتشر مي شود. Desi از جمله خرده فرهنگ هاي شرقي است كه در دنيا شناخته شده است. اين خرده فرهنگ در آفريقاي جنوبي نيز كاملا معروف است.

 

تاريخچه ورود هندي ها به آفريقاي جنوبي

اولين گروه از هندي ها در سال 1860 توسط كشتي "Truro" وارد آفريقاي جنوبي شدند. آنها كه حدود 342 نفر از كارگران شهر Chennai بودند در 16 نوامبر در ساحل شهر "دوربان" آفريقاي جنوبي پياده شدند. ده روز بعد يعني 26 نوامبر 1860، گروه دوم از كارگران نيز با همين تعداد، يعني 342 نفر، توسط "Belvedere" از شهر "كلكته" (Calcutta) به بندر دوربان رسيدند. اين كارگران براي كار در مزارع نيشكر منطقه "ناتال" آفريقاي جنوبي آورده شده بودند.

به دنبال انتقال گروه هاي اول و دوم،  "سينگ" و "لالارام" (Singh and Lalaram) از جمله اولين خانواده هايي بودند كه از هند به آفريقاي جنوبي مهاجرت كردند. سپس اين تاجران و بازرگانان هندي بودند كه به واسطه شغل خود از مناطق "گجرات" و "راجستان" به اين كشور مهاجرت نمودند. در آن زمان بزگترين شهر منطقه "كوازولونتال" (KwaZulu Natal)، يعني شهر دوربان بزرگترين ميزبان هندي هاي مهاجر بود. حتي مي توان گفت در آن زمان اين منطقه بيشترين جمعيت آسيايي هاي مهاجر به كشورهاي زير صحراي بزرگ آفريقا را به خود مي ديد.

 قابل توجه آنكه، "ماهاتما گاندي" رهبر استقلال هند از استعمار انگليس، از سال 1893 به حرفه وكالت در كلوني ناتال آفريقاي جنوبي مشغول بود. وي پس از آن به منطقه "Transvaal Republic" يا همان شهر "پرتوريا"ي امروزي نقل مكان كرد.

 

اوضاع هندي ها در آپارتايد

در سال 1950، طبق قوانيني كه نظام نژاد پرست آپارتايد وضع كرده بود، طبقات مختلف جامعه از هم جدا شدند. هندي ها نيز كه جزو گروه هاي پائين جامعه به حساب مي آمدند، همچون سياه پوستان از شهرها بيرون رانده شده و در اطراف شهر ها ساكن شدند. آنها براي ورود به مناطق سفيد پوستان و مناطق تحت حاكميت "بوئر"ها مجبور بودند اجازه نامه داشته باشند، در غير اين صورت از ورود آنها ممانعت به عمل مي آمد. طبق قوانين وضع شده،  آنها اجازه نداشتند در "Orange Free State" ساكن شوند.

 همچون سياهان آفريقاي جنوبي، امكاناتي كه به يك فرد طبقه اول جامعه اختصاص داشت از هندي ها نيز سلب شد. حتي قوانين مالكيت آسيايي ها "The Asiatic Land Tenure" و قانون اقامت و تابعيت هندي ها كه در سال 1946 وضع شده بود، كنار گذاشته شد.

در سال 1961 دپارتمان امور هندي ها در آفريقاي جنوبي تاسيس شد. اين بخش توسط يك سفيد پوست اداره مي شد. آرام آرام در سال 1968 كنسول هندي هاي آفريقاي جنوبي تشكيل شد كه در اين راستا روابط ميان دو كشور آفريقاي جنوبي و هند برقرار و توسعه يابد.

در دهه 1970، در منطقه وستويل شهر دوربان دانشگاهي تاسيس شد (University of Durban-Westville). اين دانشگاه امروزه بخشي از دانشگاه معروف"University of KwaZulu-Natal" است. دانشجويان هندي براي ادامه تحصيل مي توانستند به اين دانشگاه بروند. پيش از اين چنانچه آنها موفق به ورود به دانشگاه مي شدند مي بايست مسير طولاني خشكي و آبي را طي كنند تا به نزديك ترين دانشگاه مي رسيدند.

قانون اساسي در سال 1983 تغيير يافت و طبق آن رنگين پوستان و هندي ها نيز به صورت محدود مي توانستند در تصميم گيري ها شركت كنند. در اين سال در طرح آزمايشي داشتن سه قوه براي اداره كشور (tricameral)، نمايندگان هندي نيز در پارلماني به نام "خانه نمايندگان" دور هم جمع مي شدند. با اينكه اين شراكت بسيار محدود بود اما همين اختيارات اندك نسبت به گذشته غنيمت به شمار مي رفت و آنها از اين بابت بسيار خوشحال بودند. هندي ها از طريق خانه نمايندگان هندي مي توانستند براي هندي هاي آفريقاي جنوبي قوانيني وضع كنند كه از آن جمله مي توان به قانون آموزش و پرورش اشاره كرد. اما با اين وجود در هنگام وضع همين قوانين كوچك، اقليت آنها تحت تاثير اكثريت سياهان قرار مي گرفت. ولي در سال 1990 با اجازه راي به همه ساكنان و تابعين آفريقاي جنوبي، اين تبعيض برداشته شد و هندي هاي تابع آفريقاي جنوبي نيز همچون ديگر ساكنان اين كشور از حق راي مساوي برخوردار شدند.

 

دوران پس از آپارتايد و هندي تبارها 

در مبارزه عليه نظام نژاد پرست آپارتايد، برخي از هندي ها نقش مهمي ايفا مي كردند تا جايي كه پس از انتخابات آزاد سراسري در آفريقاي جنوبي در سال 1994، تعدادي از آنها براي اعتراض به عدم رسيدن به قدرت اعتراض هايي نيز داشتند.

پس از آپارتايد از زماني كه اكثريت سياه پوست حاكميت سياسي آفريقاي جنوبي را به دست گرفتند، بسياري از هندي ها (به ويژه مردم فقير هندي تبار) از احزاب سفيدي كه در زمان آپارتايد عليه نژاد پرستي مبارزه مي كردند حمايت كردند. از جمله احزابي كه هندي ها حمايتشان مي كردند، حزب "اتحاد دموكراسي" (DA) و "حزب ملي نو" (NNP) بودند كه رهبران و بيشتر بدنه آنها سفيد پوست هستند. علت اين حمايت آن بود كه آنها از سياست هاي حزب حاكم سياه پوست، يعني حزب "كنگره ملي آفريقا" (ANC)، احساس خطر مي كردند. اما روند اين گرايش در انتخابات سال 2004 معكوس شد. آراي مناطقي كه هندي ها در آن سكونت داشتند نشان مي داد كه اين آرا بيشتر به سمت احزاب اقليت همرديف ANC متمايل شده است.

در پي پايان نظام آپارتايد در آفريقاي جنوبي موج جديدي در مهاجرت هاي آسياي جنوبي و كشورهاي همسايه به سمت اين كشور آغاز شد. در همين زمان بود كه برخي از مهاجرت ها غير قانوني صورت مي گرفت و برخي هم براي مقاصد پليد انجام مي شد.

در نظام آپارتايد، هندي ها از اينكه بخاطر رنگ پوست و هندي بودنشان مورد تبعيض قرار مي گرفتند سخت رنج مي بردند. امروزه كه حاكميت آفريقاي جنوبي به دست سياه پوستان افتاده است برخي از آنها باز هم احساس نارضايتي مي كنند. آنها در مورد برخي موارد اظهار مي كنند: "امروز نيز در جاهايي اين تبعيض نژادي به چشم مي خورد و برخي مسئولين سياه پوست براي اجازه ورود هندي ها به در اختيار گرفتن مسئوليت، پست و يا موقعيت اقتصادي و اجتماعي و حتي سياسي، به ما مي گويند شما به اندازه كافي سياه نيستيد و ما را به اين روش نژادپرستانه طرد مي كنند."

امروزه فعاليت اقتصادي هندي ها در آفريقاي جنوبي معروف و مشهور است. رويه تجاري و بازرگاني آنها نه تنها در اين كشور بلكه در سراسر دنيا از جنبه هاي مختلفي منحصر بفرد است. آنها در آفريقاي جنوبي توانسته اند جاپاي مناسبي براي خود فراهم كنند. آنها توانستنه اند بنگاه هاي كارآفرييني متناسبي تاسيس كنند كه در اوضاع اقتصادي آفريقاي جنوبي و ايجاد شغل براي جوانان بسيار موثر است.

 

برخي از چهره هاي سرشناس هندي تبار 

- "پراوين گوردهان" (Pravin Gordhan): از سال 2009 وزير امور دارايي آفريقاي جنوبي شده است. وي در شهر دوربان به دنيا آمد و از سال 1991 تا 1994 به عنوان رئيس كنوانسيون تشكيل نظام حكومتي جديد بعد از آپارتايد مشغول به فعاليت بود. از سال 1994 تا 1998 وي به پارلمان راه يافت و رئيس كميسيون بررسي قانون اساسي شد. در سال 1999 تا 2009 وي از مقامات عالي كنوانسيون دموكراتيك آفريقاي جنوبي (Convention for a Democratic South Africa) بود كه به سياست گذاري خدمات مالياتي و عايدات مردمي مي پرداخت.

"ابراهيم پاتل" (Ebrahim Patel): از سال 2009 وزير توسعه اقتصادي آفريقاي جنوبي است. وي در شهر كيپ تاون بدنيا آمد و يكي از موسسان اتحاديه كارگري منسوجات آفريقاي جنوبي (Southern African Clothing and Textile Workers Union) در شهر كيپ تاون و در سال 1989 بود. وي از سال 1999 تا 2009 رئيس اين اتحاديه باقي ماند.

"احمد كاترادا" (Ahmed Kathrada): از محارم اسرار و پيرو نلسون ماندلا بود كه به همين دليل نيز مدتي در زندان "Robben Island" محبوس بود. وي در زمان "Rivonia Trial" كه چندين تن از رهبران ANC به اتهام مبارزه عليه آپارتايد فعاليت مي كردند از آنان حمايت كرد. وي يكي از رهبران حزب ANC و از نمايندگان پارلمان آفريقاي جنوبي بود. كاترادا در منطقه "ترانسوال" به دنيا آمد و در سال 1990 و پس از آزاد شدنش از زندان در دو حزب ANC و حزب كمونيسم آفريقاي جنوبي (SACP) فعاليت رهبرانه انجام مي داد. وي در سال 1992 براي زيارت خانه خدا به مكه مشرف شد. در سال 1994 به عنوان نماينده پارلمان انتخاب شد و در سال 1999 مجلس را ترك كرد. همسر وي "Barbara Anne Hogan" وزير كنوني تشكيلات اقتصادي آفريقاي جنوبي است. وي در سال 2005 از وزير امور هندي هاي جهان كشور هند جايزه دريافت كرد.

"فرنه گينوالا" (Frene Ginwala): وي اولين سخنگوي مجلس ملي پارلمان آفريقاي جنوبي پس از نظام آپارتايد بود و از سال 1994 تا 2004 در اين سمت باقي ماند. دكتر گينوالا كه يك ژورناليست هم هست تحصيلات آكادمي خود را در رشته فلسفه در دانشگاه آكسفورد اخذ كرد. وي براي يك دوره چهار ساله در آوريل سال 2005 به عنوان رئيس دانشگاه KwaZulu-Natal انتخاب شد. وي يكي از 4 زني است كه رئيس دانشگاه هاي آفريقاي جنوبي هستند. گينوالا در سال هاي 2003 و 2008 به ترتيب برنده جايزهاي جهاني " North-South Prize" و "Order of the Rising Sun" شد. وي در مورد انتصاب "منزي سيملان" (Menzi Simelane) در پست دادستان كل آفريقاي جنوبي به شدت از زوما انتقاد كرد.

"هارون لورگات" (Haroon Lorgat): رئيس انجمن بين المللي كريكت است كه 154 كشور در آن عضويت دارند. اين انجمن در سال 1909 توسط انگليس، استراليا و آفريقاي جنوبي تاسيس شد.

"هاشم آملا" (Hashim Amla): اولين بازيكن هندي تبار تيم كراكت آفريقاي جنوبي است كه در شهر دوربان به دنيا آمد.

"مك ماهاراج" (Mac Maharaj): در اولين دولت پس از نظام آپارتايد به عنوان وزير حمل و نقل معرفي شد و از سال 1994 تا 1999 در اين سمت باقي ماند. وي از جمله پيروان نلسون ماندلا بود كه به همين دليل نيز مدتي در زندان "Robben Island" زنداني شد. وي عضو "حزب كمونيسم آفريقاي جنوبي" (SACP) بود. وي كه در كوازولو ناتال بدنيا آمد از اعضاي باسابقه حزب ANC بود كه يكي از سازماندهان فعاليت هاي نظامي زير زميني در سال هاي 1988 تا 1990 بود. در سال 2005 وي يكي از استادان كالج "بنينگتون" (Bennington College) آمريكا شد.

"فاتيما مير" (Fatima Meer): نويسنده، عضو فرهنگستان ادبي آفريقاي جنوبي و نويسنده متن هاي صدا و سيماي آفريقاي جنوبي است. وي بخاطر فعاليت هاي ضد نژادپرستي خود بسيار معروف است و در شهر دوربان به دنيا آمد. پدر وي يك روزنامه نگار بود. فعاليت هاي ضد نژاد پرستي فاتيما همچون ديگر هندي ها از سال 1946 آغاز شد. وي از جمله تشكيل دهندگان "ليگ بانوان منطقه دوربان" (Durban Districts Women’s League) است و براي نزديك كردن و اتحاد هندي ها و مردم آفريقاي جنوبي در سال 1949 سخت تلاش كرد. وي در دانشگاه هاي متعددي حضور داشته است كه از آن جمله مي توان به دانشگاه هاي آمريكا، هند، موريتاني، سرزمين هاي درياي كاراييب و انگليس اشاره كرد كه در تعدادي از آنها دكتراي افتخاري نيز دريافت كرده است. 9 كتاب ارزنده كه با استقبال فراواني روبرو شد از جمله تاليفات وي است. فاتيما مير در سال هاي 1974، 1990، 1999 و 2004 برنده جوايز بين المللي شد.

 "ناواناتم پيلاي" (Navanethem Pillay): كه به نام "ناوي پيلاي" (Navi Pillay) نيز مشهور است، براي يك دوره چهار ساله از سال 2008 مامور عالي رتبه حقوق بشر سازمان ملل متحد مي باشد. در سال 1995 وي به عنوان اولين زن غير سفيد پوست توسط ماندلا به دادگاه عالي آفريقاي جنوبي معرفي شد و در آنجا به خدمت مشغول شد. وي از سال 2003 جزو قضات دادگاه بين المللي جرايم است و رئيس دادگاه رسيدگي به پرونده كشتار روآندا نيز بود. وي كه در شهر دوربان به دنيا آمد و پس از گذراندن مراحل علمي سرانجام در سال 1988 دكتراي قضاوت خود را از دانشگاه هاروارد آمريكا اخذ كرد. در طول 28 سال سابقه وكالت و قضاوت خود همواره از مبارزان آپارتايد دفاع مي كرد. در سال 1992 وي سازمان غير دولتي "اكنون برابري" (Equality Now) كه به حمايت حقوق بشر زنان در آفريقاي جنوبي مي پرداخت را تاسيس كرد. در سال 2003 وي جايزه مهمي را از دانشگاه حقوق نيويورك دريافت كرد.

"شبير شيك" (Schabir Shaik): زماني كه جاكوب زوما معاون رئيس جمهور بود، وي مشاور مالي زوما بود. وي يكي از تجار شهر دوربان است. در سال 2005 متهم به كلاهبرداري و فساد شد. پس از اينكه در سال 1990 به موزامبيك تبعيد شده بود، به آفريقاي جنوبي بازگشت و با توجه به رابطه دوستيش با زوما به عنوان مشاور امور مالي وي برگزيده شد. اين سمت براي وي باقي ماند، حتي زماني كه زوما رياست حزب ANC را برعهده گرفت. در سال 1995 وي كارخانه "Nkobi Holdings" را تاسيس كرد. شبير متهم بود كه در سال 1994 به شركاي مالزيايي خود در جهت پيروزي حزب ANC‌ در اولين انتخابات آزاد از صندوق اين حزب بالغ بر 10 ميليون پرداخت كرده است. "چيپي شيك" (Chippy Shaik) برادر شبير است كه از نيروهاي نظامي نيروي دريايي آفريقاي جنوبي بشمار مي رود. وي براي بدست آوردن سود سرشار ناو معروف نيروي دريايي آفريقاي جنوبي موسوم به "Valour class patrol corvettes" به برادرش شبير اجازه ورود به ماجرا را داد.

"اسماعيل محمد" (Ismail Mahomed): رئيس دادگستري دادگاه قانون اساسي آفريقاي جنوبي و دادگاه عالي ناميبيا و همچنين عضو هيئت منصفه قانون اساسي ناميبيا بود. وي كه در پرتوريا به دنيا آمد، در سال 2000 درگذشت. در دهه 1960 وي به حرفه وكالت در كشورهاي بوتسوانا، لسوتو، سوازيلند و زيمبابوه مشغول بود. در سال 1974 وي بعنوان اولين عضو هيئت منصفه دادگاه آقريقاي جنوبي كه غير سفيد پوست بود انتخاب شد.

"تريشا چتي" (Trisha Chetty): از بازيكنان مطرح تيم كريكت بانوان آفريقاي جنوبي است.

105124 - 88/11/10

منابع در دفتر موسسه آفران موجود است.