مقدمه
در 1960م ساحل عاج استقلال سياسي خود را از کشور فرانسه بازيافت ولي پس از چندي به اختلافات شديد داخلي مبتلا گشت. در 1993م به دنبال بيماري شديد فيليكس هوفوئه بوآني (Félix Houphouët-Boigny) رئيس جمهور وقت، جنگ شديدي ميان الحسن رامان وُتارا (Alassane Dramane Ouattara) نخست وزير وقت و إمه آنري كونان بديه (Aimé Henri Konan Bédié) رئيس قوه مقننه وقت، براي جانشيني وي (كفيل موقت رياست جمهوري) درگرفت كه با مرگ هوفوئه در 7 سپتامبر 1993م شديدتر شد و در آستانه انتخابات رياست جمهوري سال 1995م به اوج رسيد. در اين سال با دخالت رئيس جمهور فرانسه - ژاک شیراک- و انصراف وُتارا، بديه در انتخابات رياست جمهوري پيروز شد.
1999م با اعلام مجدد تصميم وتارا براي نامزدي رياست جمهوري، درگيري‌ها بالا گرفت كه با كودتاي 26 دسامبر 1999م ژنرال روبر گوئِي (Robert Guéï) همراه شد.
گرچه ژنرال گوئي دو سال بعد انتخابات را برگزار كرد ولي نتيجه آن يعني برنده شدن لوران كودو باگبو (Laurent Koudou Gbagbo)، مورد پسند وي و البته رقباي ديگر نبود و در نتيجه آتش جنگ بار ديگر بالا گرفت.
پس از چندی وتارا مصالحه كرد و مدتی آتش جنگ فروکش کرد ولي بار دیگر درگيري‌ها آغاز و در سال 2002م به يك جنگ تمام عيار داخلي بدل گشت كه در نتيجه آن، نيروهاي شورشي بر نيمه شمالي ساحل عاج تسلط پيدا كردند و ساحل عاج دو بخش گرديد؛ نيمه جنوبي تحت كنترل ارتش و دولت ساحل عاج و نيمه شمالي تحت كنترل شورشي‌ها.
سال بعد با دخالت نيروهاي خارجي نظير فرانسه پيمان صلحي امضاء گشت كه پاي نيروهاي حافظ صلح ملل متحد را به ساحل عاج باز كرد. اين توافق ديري نپاييد و 2004م درگيري ها بار ديگر آغاز شد.
در سال 2005م طرف‌هاي درگير بار ديگر به توافق رسيدند و مقرر گرديد تا در همان سال انتخابات برگزار گردد اما مشكلات اجرايي نظير احراز هويت اتباع ساحل عاج و نيز نگراني باگبو از نتيجه انتخابات (احتمال برنده شدن يكي از رقبا) مانع از برگزاري به موقع شد و درگيري‌ها تشديد شد.
از سال 2005 تا 2010 داستان آشتي طرف‌هاي مدعي قدرت و توافق بر يك تاريخ براي برگزاري انتخابات و سپس تعويق آن، 6 بار تكرار شد تا اين كه سال جاري ميلادي و پس از كش و قوس فراوان بار ديگر طرف‌هاي درگير به توافق رسيدند.
كميسيون مستقل انتخابات ساحل عاج، 31 اكتبر (9 آبان) را براي برگزاري انتخابات رياست جمهوري ساحل عاج تعيين كرده است و در همين راستا از 15 اكتبر (23 مهر) تبليغات نامزدها آغاز شده است.
در اين دوره باگبو 65 ساله، بديه 76 ساله و وتارا 68 ساله نامزدهاي اصلي هستند و بنا بر برخي نظرسنجي‌ها باگبو و وتارا از بخت بيشتري براي پيروزي برخوردارند.
علاوه بر احزاب و فعالان سياسي، نيروهاي شورشي نيز در تعيين آينده سياسي ساحل عاج نقش دارند. گرچه از اواسط تيرماه برنامه خلع سلاح به طور جدي دنبال مي‌شود و حتي دولت براي تشويق نظاميان به تحويل سلاح، پيشنهاد استخدام در ارتش ساحل عاج و پرداخت حقوق ماهيانه و بيمه داده است ليكن جنگ‌سالارها به طور كامل از صحنه سياسي ساحل عاج حذف نگرديده‌اند. يكي از اين گروها موسوم به نيروهاي جديد (Force Nouvelle) است كه به طور جدي در مسائل سياسي حضور دارد.
ساكنان ساحل عاج چهار دسته‌اند: دسته نخست بوميان منطقه كه خود مركب از بيش از 60 قوم هستند. دسته دوم مهاجرين اروپايي كه بيشتر فرانسوي هستند. دسته سوم عرب‌هاي لبناني و سوري و دسته چهارم آفريقايياني هستند كه از مناطق ديگر به اين كشور مهاجرت كرده اند و هيچ يك از اين اقوام برتري محسوسي بر گروه ديگر ندارند.
از حيث ديني نيز نزديك به 39% مسلمان (بيشتر مالكي)، 32% مسيحي (بيشتر كاتوليك)، 12% آنوميست و 17% باقي بي‌دين و يا پيرو اديان ديگرند ولي دولت‌مردان ساحل عاج عمدتا مسيحي هستند و مبلغان مسيحي از حضور پررنگي برخوردارند؛ 4 راديو تأسيس كرده‌اند و در سال‌هاي پيشتر دومين كليسياي بزرگ جهان را با كمك اسرائيل و بلژيك ساخته‌اند و به نسبت دانشمندان مسلمان، بيشتر از طرف مشورت فعالان سياسي هستند.
53% مردم روستايي و 47% شهرنشينند و اقتصاد اين كشور مبتني بر كشاورزي است. ساكنان مناطق جنوبي به سبب دسترسي به منابع طبيعي بيشتر نسبت به ساكنان شمالي، از وضع معيشتي بهتري برخوردارند.

بخش نخست: دور نخست انتخابات
آغاز مرحله نخست انتخابات
تبليغات رسمي انتخابات از جمعه 15 اكتبر (23 مهر) آغاز شد. در اين مرحله از انتخابات، نامزدها به مدت دو هفته فرصت داشتند تا برنامه‌ها و سياست‌ها خود را اعلام كنند.
گرچه در برهه‌هايي برخي از كانديدها لحن تند تند در انتقاد از رقبا درپيش‌گرفته‌اند ولي فضاي تبليغات در مجموع سالم و توآم با آرامش بوده است.
بنا بر اعلام كميسيون مستقل انتخابات 5،700،000 در فهرست‌هاي انتخاباتي ثبت‌نام كرده اند كه 80% ایشان شنبه 30 اکتبر (8 آبان) آراء خود را به صندوق ريختند.
انتخابات ساعت 7 به وقت محلي (5/10 به وقت تهران) آغاز و ساعت 17 پايان يافت. ساحل عاج در روز رأي‌گيري ساعات آرامي را سپري كرد و بنا بر اعلام شينهوا، تنها درگيري جدي صدمه‌زدن به يكي از بازرسان كميسيون مستقل انتخابات (جرح با چاقو) بوده است.
برخي خبرگزاري‌ها احتمال بروز درگيري پس از اعلام نتايج را كاملا محتمل دانسته‌اند.
مقامات مختلف ساحل عاجي و نيز سران غرب و دبيركل ملل متحد نامزدها را به آرامش و كميسيون را به برگزاري انتخابات شفاف و آزاد دعوت كرده‌اند.
در اين مرحله از انتخابات 14 نفر كانديدا حضور داشتند كه 6 نفر كانديداي مستقل و مابقي نماينده احزاب سياسي فعال ساحل عاج بودند.
رئيس ارتش ساحل عاج، برگزاري انتخابات را نيازمند 8،000 نيروي نظامي دانسته است. وي افزوده كه برخي از اين نيروها را از پليس و نيروهاي سازمان ملل (كه عمدتا فرانسوي هستند) تآمين خواهد كرد. در همين راستا حمل صندوق‌هاي رأي به محل شمارش بر عهده نيورهاي سازمان ملل واگذار شده است.
خبرگزاری آفريكاتايم از حضور سه شركت بزرگ تبليغاتي «یورو ار اس سی جی» به نفع باگبو ، شرکت آمریکایی مک کان - اریکسون، به نفع بدیه و آژانس وودوو به نفع وتارا با عنوان خبر داده است. اين خبرگزاري در تحليل خود از انتخابات ساحل عاج،‌ باگبو را بهترين گزينه براي فرانسه در مستثمره (مستعمره) پيشينش مي‌داند.

نتایج شمارش آراء
به گزارش ژونفریک که ساعت 1 بامداد 5 شنبه 4 نوامبر (13 آبان) منتشر شد، در مرحله نخست انتخابات ریاست جمهوری ساحل عاج، لوران کودو باگبو –رئیس جمهور فعلی ساحل عاج- 3/38%، الحسن درامانه وتارا 08/32% و هنری کونان بدیه 24/25% کل آراء را به دست آورند. بدین ترتیب سهم 15 نامزد دیگر من جمله گیوم کیبافُری سُرو -نخست وزیر فعلی ساحل عاج و رهبر نیروهای جدید- تنها 75/3% کل آراء مردم ساحل عاج بود.
از میان 19 حوزه انتخابیه داخل ساحل عاج، باگبو در 11 منطقه که عمدتا جنوبی هستند، وتارا در 5 منطقه شمالی و بدیه در سه منطقه مرکزی و جنوبی برنده شدند همچنین وتارا بیشترین میزان ساحل عاجی های مقیم خارج را کسب کرد.
از آن جا که هیچ یک از نامزدها نتوانستند بیش از 50% کل آراء را به دست آورند، دو نامزدی که بیشترین رأی را کسب کرده اند یعنی وتارا و باگبو یک بار دیگر با یکدیگر رقابت خواهند کرد.

بخش دوم: دور دوم انتخابات
ساحل عاج در تب مرحله دور دوم انتخابات
پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات روز دوشنبه 1 نوامبر، بدیه و حزبش (PDIC) صحت انتخابات را زیر سؤال برده اند و از دست کاری عمدی نتایج در برخی حوزه ها با استفاده از توزیع نادرست برگه های رأی و شمارش آراء خبر داده است. در عین حال هواداران خود را به آرامش فراخوانده و اعلام کرده که موضوع را از راه شورای قانون اساسی پیگیری می کند.
روزنامه «بیداری نو» که مطبوعات نزدیک به حزب PDIC است، سه شنبه گذشته مقاله ای با عنوان «بدیه اول شد» منتشر کرد و به دنبال آن موجی از تبریکات اعضای حزب به سوی بدیه گسیل شد. حزب از روز یک شنبه (فردای انتخابات) به مدت سه روز در فضای جشن قرار داشت که با اعلام نتایج موجی از ناامیدی این حزب را دربرگرفت.
رئیس ناظران اتحادیه اروپایی در انتخابات ساحل عاج نیز سه شنبه 2 نوامبر از عدم شفافیت شمارش آراء انتقاد کرده است این در حالی است که رئیس شورای امنیت ملل متحد چهارشنبه 3 نوامبر انتخابات ساحل عاج را در مجموع قابل قبول دانست.
چند روز پس از اعلام نتایج مرحله اول، بدیه در اقدامی غیرمنتظره به نفع وتارا از رقابت کنار کشید و رقابت میان وتارا و باگبو وارد مرحله جدیدی شد.
روزهای پایانی تبلیغات دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ساحل عاج به خشونت گرایید و هواداران دو طرف در برخی مناطق به زدوخورد با یکدیگر پرداختند. درگیری در یکی از محله های آبیجان، بیش از 10 مجروح و یک کشته برجای گذاشت.
هم‌زمان با افزایش تنش‌ها، کمیسیون اتحادیه اروپایی اعلام کرده بود که برای برقراری آرامش در جریان برگزاری انتخابات و نیز جلوگیری از خشونت‌های احتمالی، 500 نیروی حافظ صلح و دو هلیکوپتر امداد به این کشور اعزام خواهد کرد که تا چهار هفته بعد از برگزاری انتخابات نیز در ساحل عاج خواهند ماند.
رای گیری دور دوم انتخابات ساحل عاج یکشنبه 7/9/89 برابر با 28 نوامبر 2010م با مشارکت 71% واجدین شرایط در فضایی متشتط برگزار شد.

اعلام نتایج مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری
برابر مقررات، کمیسیون مستقل انتخابات می بایستی حداکثر نتایج را تا چهارشنبه 10/9 اعلام می کرد ولی با اعمال فشار باگبو این موضوع به تأخیر افتاد.
در نهایت کمیسیون پنج شنبه 11/9/89 برابر با 2 دسامبر 2010، الحسن وتارا رهبر مخالفان دولت را برنده اعلام کرد. بنا بر اعلام کمیسیون، الحسن وتارا ۵۴% آرا و لوران باگبو ۴۶% آرا را از آن خود کرده اند.
همزمان با اعلام نتایج، ارتش مرزهای ساحل عاج را بست.
طرفداران باگبو به ویژه حزب وی مدعی تقلب در شمارش آرای نواحی شمالی و خواستار ابطال آرای این حوزه ها شده اند.
جمعه 12/9/89 دیوان قانون اساسی ساحل عاج نتیجه اعلامی کمیسیون مستقل انتخابات را فاقد اعتبار قانونی دانست. شوراي قانون اساسي طرح عدم اعلام به موقع نتایج و وقوع تقلب در مناطق شمالی ساحل عاج، بیش از 88هزار رأي ريخته شده به صندوق ها را كه بيشتر آن ها به وُتارا تعلق داشت، ابطال و با 45/51% آراء باگبو را برنده اعلام کرد.
انتشار این خبر طرفداران وتارا را به خیابان کشید و هر چند وی از ایشان خواست که آرامش خود را نگه دارند ولی در برخی مناطق نظیر ابیجان کار به درگیری خیابانی کشید.
شوراي قانون اساسي كه مسئوليت تاييد نتايج انتخابات را بر عهده دارد، به علت آنكه رياست آن را پائول يائو دره (Paul Yao N`DRE)، يكي از حاميان باگبو بر عهده دارد، از سوي احزاب رقيب به جانبداري از باگبو متهم شده است.
به دنبال اعلام رای دیوان قانون اساسی ساحل عاج، سارکوزی، رئیس‌جمهوری فرانسه با صدور بیانیه‌ای خواهان حل و فصل صلح‌آمیز اختلاف‌های انتخاباتی در ساحل عاج شد.
اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا نسبت به بروز خشونت در ساحل عاج هشدار داد، انتخابات ساحل عاج را منصفانه شمرد و اعلام کرد که هیچ گروه سیاسی نبایستی در روند انتخاباتی اختلال ایجاد کند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد به مقامات ساحل عاج هشدار داد که برای حمایت از روند انتخاباتی در این کشور، آمادگی اتخاذ «تدابیر لازم» را دارد.
صندوق بین المللی پول نیز از پیروزی وتارا حمایت کرد.
خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اروپا که بازوی اجرایی اتحادیه اروپا محسوب می شود، از لوران گباگبو خواست به نتایج حقیقی انتخابات احترام بگذارد.
بانک جهانی و بانک توسعه آفریقا اعلام کرده اندکه ساحل عاج بایستی بحران سیاسی‌اش را حل کند وگرنه کمک‌های‌شان را به این کشور متوقف خواهند کرد.
اتحادیه آفریقایی و رئیس جمهور نیجریه که رئیس دوره ای اکوآس نیز هست، خواهان احترام به رأی کمسیون مستقل انتخابات شد.
در همین راستا اتحادیه، تابو امبکی رئیس جمهور پیشین آفریقای جنوبی را به عنوان نماینده خود برای حل این مناقشه تعیین کرد. وی شنبه 13 آذر وارد ساحل عاج شد. گفته می شود وی رابطه نزدیکی با لوران باگبو دارد.
بانک توسعه آفریقا نیز به ساحل عاج هشدار داده است که در صورت ادامه این وضعیت کمک هایش را متوقف خواهد کرد.
رئیس جمهور بوتسوانا، خامایان‌خاما از رهبران کشورهای آفریقایی خواسته است آنچه را این روزها در ساحل عاج رخ می دهد به شدت محکوم کنند. وی همچنین گفته است رئیس جمهور فعلی (باگو) باید کنار بکشد، چون واضح است که اکثریت به رقیب او (وتارا) رای داده‌اند.
طرف های درگیر و اعضای ستادهای تبلیغاتیشان، به طرف مقابل به صورت لفظی حمله می کنند. محور عمده این فحاشی سیاسی اتهام طرف مقابل به قدرت طلبی و تقلب می باشد.
در مواردی حمله مهاجمان ناشناس به به دفاتر ستادهای تبیلغاتی واتارا نیز گزارش شده است.
حزب رئيس‌جمهور كنوني ساحل عاج از كميسيون انتخابات و مسئولان برگزاري انتخاب درخواست كرد تا به علت دخالت شورشيان به نفع رقيب وي، قبل از اعلام نتايج، انتخابات را منحل كند.
با گسترش درگیری سازمان ملل اعلام کرد که کارمندان غیر ضروری‌اش را از این کشور خارج می کند. مارتین نسیرکی، سخنگوی سازمان ملل اعلام کرد که حدود 460 کارمند این سازمان در ساحل عاج ، وظایف و کارهای‌شان را از گامبیا پی می گیرند.
بنابر اعلام عفو بین الملل تاکنون دست کم 20 نفر در درگیری های اخیر ساحل عاج کشته شده اند.
هر دو کاندیدا به عنوان رئیس جمهور سوگند یاد کردند و به دنبال آن، دولت تشکیل دادند.
باگبو عصر شنبه 13/9/89 برابر با 4 دسامبر 2010 سوگند یاد کرد و دکتر آکه ژیلبر مَری بو (Aké Gilbert Marie N’GBO) را به عنوان نخست وزیر تعیین کرد.
مری بو 55ساله، اقتصاددان و رئیس دانشگاه کوکودی در شهر ابیجان می باشد. این دانشگاه یکی از بزرگترین دانشگاه های ساحل عاج است.
وی به دو زبان انگلیسی و فرانسه مسلط است و دارای دکترای «علوم اقتصادی» از دانشگاه تولوز فرانسه و رتبه علمی «استادی» می باشد.
وتارا نیز شنبه 13/9/89، گیوم سورو نخست وزیر دولت انتقالی را به عنوان نخست وزیر دولت خود و باگبو برگزید.
گیوم کیبافوری سورو 38 ساله، دانش آموخته علوم انسانی از دانشکده ادبیات دانشگاه کوکودی است و در سال های 90 میلادی برای تحصیل به دانشگاه پاریس 4 فرانسه رفته بود که با وقوع بحران سیاسی، سال 1999م به کشورش بازگشت و رئیس برخی از گروه های شورشی شمال گشت و در جریان توافق سال 2007م به عنوان نخست وزیر دولت انتقالی منصوب شد.
بدین ترتیب ساحل عاج در حال حاضر دو دولت دارد: دولت باگبو که قدرت را در دست دارد و دولت وتارا که منتظر آن است که قدرت را در دست بگیرد.
باگبو ارتش و وتارا شورشیان شمال و حمایت های بین المللی را دارا است و از شواهد چنین برمی آید که هیچ یک قصد ندارند کوتاه بیایند.